Педагогика факультеті Мектепке дейінгі және арнаулы білім кафедрасы

Көбейткіштердегі  мағыналы  цифрлар  саны  бірдей  болса,  көбейтіндідегі

жүктеу/скачать 1,87 Mb. Pdf көрінісі бет 102/148 Дата 07.01.2022 өлшемі 1,87 Mb. #20519

Көбейткіштердегі  мағыналы  цифрлар  саны  бірдей  болса,  көбейтіндідегі  мағыналы цифрлар саны олардың біреуіндегі мағыналы цифрлар санына тең болады.  Периодты  ондық  бөлшектерді  бүтін  санға  және  разряд  бірліктеріне  көбейту.  Мысалы:x=y=0,63;y=0,3842.x-y-ті  табу  керек.  Ол  үшін  1)Бөлінгіштің  және  бөлгіштің  мағыналы  цифрларының  саны  ең  аз  тауып,ондағы  мағыналы  цифрлар  санын  анықтау  керек.х=0,63 жуық санында мағыналы цифрлар саны ең аз.Ондағы цифрлар саны екеу (6  және 3).  Есептеулер үшін жай бөлшектен есептеуден гөрі  ондық бөлшекпен есептеу  жеңіл  де,ыңғайлы  да.  Сондықтан  көбінесе  жай  бөлшек  ондық  бөлшекке  айналдырылып  есептеледі.  Бөлімдерінде 2 және 5 сандарынан да басқа жай көбейткіштері бар қысқармайтын  жай  бөлшектің  шектеусіз  периодты  ондық  бөлшекке  айналатыны  белгілі.  Есептеулер  ықшам  болу  үшін  шектеусіз  ондық  бөлшектің  жуық  мәнін  таба  білу  керек.  Жуықтауда  ондық таңбалар неғұрлым көп болса, соғұрлым шыққан сан дәлірек болады.  Берілген  жай  бөлшектің  шектеусіз    ондық    бөлшегін  дөңгелектеуден  алынған  ондық  бөлшекті,  сол  жай  бөлшектің  ондық  жуықтауы  депатайды.  Мысалы: .Осы бөлшектің ондық жуықтауын жазайық:   (ондық үлестерге дейін дөңгелектенген);  (жүздік үлестерге дейін дөңгелектенген);   (мыңдық үлестерге дейін дөңгелектенген).  Мұндағы  0,5;  047  және  0,467-берілген    жай  бөлшегінің  ондық  жуықтаулары.  Есептеулерде  шектеусіз  ондық  бөлшектің  кемімен  ондық  жуықтауы  немесе  артығымен  ондық  жуықтауы  пайдаланады.   Мысалы:  Бір  тектік  дайындау  үшін  11г  құйма  керек  50г  құймадан  неше  тетік  дайындалады?  50г  құймадан  неше  тетік  дайындалатын  табу  үшін: .  Демек        50  г   құймадан  4  тетік  қана  дайындалады.  Бұл  жағдайда  4,(54)    периодты  ондық  бөлшегінің  бірліктерге  дейін  кемімен  ондық  жуықтауы  алынды.  Шектеусіз ондық бөлшекті кемімен ондық жуықтауда оның жуықтауға тиісті үлестер  разрядынан кейінгі цифрлары алынып тасталынады.  Мысалы:   ондық  бөлшегінің  кемімен  ондық  жуықтауын  жазайық:     (ондық үлестерге дейінгі кемімен ондықжуықтауы);  ,6 (жүздік үлестерге дейінгі кемімен ондық жуықтауы);      ,66  (мыңдық үлестерге дейінгі кемімен ондық жуықтауы).  жүктеу/скачать 1,87 Mb. Достарыңызбен бөлісу: