232. Балалардың қабілеті жетіп тұрса да кеңес берілмеген жағдайда тәсілдерді пайдаланбауы (Флейвелл) «өнімділік тапшылығы» 233. Дарынды, талантты оқушыларды анықтайтын өлшемдерің бірі болып табылатын икемділік сипаттамасы тапсырманы орындауда балама шешімдерді көріп, қабылдай алады 234. Оқушының қызмет белсенділігін қамтамасыз ететін және түсінігін дамытатын маңызды құрал мұғаліммен және басқа оқушылармен әңгімелесу 235. Метатанудың тапсырмаға қатысты өлшемінің сипаттамасы (Флейвелл) тапсырманы орындауға қажетті стратегияларды білу 236. Қателіктер мен тәуекелдерді азайта отырып, таңдауды жылдамдатуға және түсініктер мен қағидаттарды «жеткізуді» тездетуге ықпал ететін сауалнама мен талқылаудың жиынтығы арқылы өзара түсіністікке қол жеткізу тәсілі диалог 237. Оқушылардың білім алуын қолдау үшін пайдаланатын түрткі болу сұрақ қою мысалы Оқудағы кедергілер туралы не айтуға болады 238. Бағалаудың барлық түрлеріне тән үш сипаттама бар. «Қадағалау» сипаттамасына сәйкес мұғалім әрекеті оқушының сұраққа жауабын тыңдау 239. Мектеп бітіруші түлектерге мемлекеттік емтихан өткізудегі бағалау мақсаты стандартты бақылау және орындау 240. Дарынды, талантты балаларды анықтау парағы бойынша «есте сақтау және білім» өлшеміне сәйкес сипаттама олар ақпаратты біліп қана қоймай, оны пайдалана алады 241. Мұғалімдердің белгілі бір тәсілді қалай дамытуға болатындығын анықтау мақсатында оқушылардың оқу үдерісін зерделеуі сабақты зерттеу 242. Диалог барысында әркімнің идеясы құнды деп саналып, мұқият бағалаудан өтетін әңгіменің түрі зерттеушілік әңгіме 243. Сабақтың оқу мақсатын қалыптастыруда қойылатын сұрақтардың бірі оқушылар қандай түйінді идеяларды түсінулері керек