Педагогикалық зерттеулер методологиясының мәселелері
Теориялық мәнділік критерия
жүктеу/скачать 2,12 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Зерттеу жұмыстарының ғылыми жаңалығында
| Теориялық мәнділік критерия зерттеу жұмыстары нәтижелерінің құндылық жағын, оқыту мен тәрбиелеу саласындағы теориялық ұғымдар, идеялар, көзқарас, тұжырымдамаларға әсерін көрсетеді, педагогика ғылымының дамуына қосқан үлесін анықтайды.
Өзектілік критеринен айырмашылығы зерттеу жұмыстарының дайын өнімін сипаттайды, өзектілікпен сәйкес келмеуі мүмкін. Дәрежесі мен ауқымдылығы бойынша теорияға әсер етуі жағынан теориялық мәнділіктің бірнеше деңгейі бар: жалпы педагогикалық, салалық, жалпыға бірдей жағдай, жекелей мәселелі.Аталған деңгейлер шартты олардың арасындағы шек қозғалмалы, дегенмен, көпшілік жағдайда оларды анықтауға болады. Зерттеу жұмыстарының теориялық мәнділігі оның жаңашылдығымен, теориялық күйінің қалыптасу дәрежесімен, яғни тұжырымдамалықпен қортындылардың дәлелділігімен, қолданбалы тақырыптармен жұмыс жасау үшін зерттеу нәтижелерінің өзектілігімен тығыз байланысты. Фундаменттік зертеулерде тұжырымдамалық автордың теориялық ұстанымын бейнелейді. Тұжырымдамасыз зерттеулер түрлі идеяларды дәйексіз пайдаланатын эклектик сипат алып, теориялық жағынан дәлелсіз болып қалады. Жаңашылдықты бейнелейтін ғылыми педагогикалық зерттеулер нәтижелерінің теориялық мәнділік пен көп жұмыстарда толық сәйкес келетінін айта кету керек. Оған мысал ретінде Т.С. Базарованың докторлық диссертациясы дәлел. Зерттеу жұмыстарының ғылыми жаңалығында: жоғары оқу орындарында (философиялық, әлеуметі мәдени, білім) әлеуметтік қызметтеркердің кәсіби даярлық процесінің мәні мен маңызын құрайтын жағдайлар жиынтығы анықталады; білім берудің барлық құрамдас бөліктері арасындағы қарама-қайшлықтың орны талданып, ашылады; жоғары оқу орындарында кәсіби даярлық жүйесі және зерттеу жұмыстарының әдістемелік жинақтары ретінде салалық көзқарас қалыптасады; полиэтникалық сала ерешеліктерінен тұратын кәсіби шеберлікті қалыптастыратын болашақтағы әлеуметтік қызеткердің жеке басының субъектілік мәні артып, өзектілік идеясы алға қойылады; полиэтникалық салада кәсіби шеберліктің (арнайы, әлеуметтік, жеке басылық) компонентерінің жинақтығын көрсететін кәсіптік іс-әрекеттерді жүзеге асыратын әлеуметтік қызметкердің авторлық үлгісі жасалады. Зерттеу нәтижелерінің теориялық маңызында: полиэтникалық саладағы (көзқарастар, ұстанымдар, шарттар мен әдістер) кәсіби іс-әрекеті жүзеге асыратын майталман әлеуметтік қызметкер даярлаудың теориясы- әдістемелік негіздері анықталады; аймақтық жоғары білім беру жағдайларында кәсіби даярлық жүйесін дамытудың алғы шартарын айқындайтын регионалдық көзқарас ұғымы қалыптасады; полиэтникалық салада кәсіби іс-әрекеттерді жүзеге асыратын әлеуметтік қызметкердің үлгісі жасалады; әлеуметтік қызметкердің жеке басының жүйелік сипаттамасы ретінде «әлеуметтік творчество» ұғымы қалыптасады; жеке басы әрекетінің феномені ретінде әлеуметтік қызметкердің кәсіби шеберлігінің сипатамасы мен құрылымы жасалады; болашақ маманның әлеуметтік креативтілігінің даму процесінде әлеуметтік-педагогикалық жағдайлар кешенін қолдану логикасы мен мазмұнының негізі қаланады. жүктеу/скачать 2,12 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|