Пәні: Қаржы нарықтары және делдалдары Студенттің өзіндік жұмысы Орындаған
Келесі терминдер мен ұғымдардың мазмұнын анықтап
жүктеу/скачать 45,53 Kb.
|
| Келесі терминдер мен ұғымдардың мазмұнын анықтап, анықтап ашыңыз:
1.Қаржы нарығы Ақша операцияларының арнайы саласы болып табылатын нарықтық қатынастар жүйесі; капитал несиегерлер мен қарызгерлер арасында бағалы қағаздарды шығару және сатып алу-сату нысанында қайта бөлінетін несие капиталдары нарығының бір бөлігі.Мұнда халықтың, шаруашылық жүргізуші субъектілердің, мемлекеттік құрылымдардың клиенттерге не бағалы қағаз кепілдігімең немесе несие түрінде берілетін бос ақшалай қаражаты мәміле объектісі болып табылады. Сондықтан ол бағалы қағаздар нарығы ретінде де, несие капиталының нарығы ретінде де әрекет етеді.Қаржы нарығы жаңа бағалы қағаздар шығару ісімен айналысатын бастапқықаржы нарығы және бұрын шығарылған бағалы қағаздарды қайта сатумен айналысатын қайталама қаржы нарығы түрлеріне бөлінеді. Қайталама нарық өз кезегінде биржалық және биржадан тыс нарық түрлеріне бөлінеді. Биржалық нарықта мамандандырылған қор биржалары жетекші компаниялардың акцияларын сатып алу-сату операцияларын жүргізеді. Әлемдік экономиканың жаһандануы жағдайында дамыған елдердің ұлттық қаржы нарығы әлемдік қаржы нарығының бір бөлігі болып табылады. Бұған қаржы нарығында сауданы ұйымдастырушылар көрсететін қызметтер ұсынысының ақпараттық технологиялар негізінде ұлтаралық сипаталуы септігін тигізуде. ұлттық несие-қаржы институттарының мүдделерін қорғау үшін мемлекет қаржы нарығына қатысу- шылардың қызметін арнаулы мекемелер арқылы реттеп отырады. Мысалы, Қазақстанда мұндай міндетті Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі орындайды 2. Банктік емес қаржы нарығының моделі Банктік емес модель (американдық) коммерциялық банктердің несиелік және инвестициялық функцияларын шектеу арқылы бағалы қағаздар нарығындағы қызметін шектейді. Осылайша, банктерді коммерциялық және инвестициялық деп бөлу жұмыс істейді. Аралас модель (ағылшын) банктердің де, арнайы инвестициялық институттардың да бағалы қағаздар нарығында болуымен және қызметімен сипатталады. Қаржы нарығының функциялары Қаржыға қатысты функция осы экономикалық категорияға тән қызмет тобын, мәннің іс-қимылдағы көрінісін, сапаның өзіне тән категориялары кескінінің айрықшалықты әдістерін білдіреді. Функцияда категорияның қоғамдық арналымы бейнелеп көрсетіледі, оның экономикалық табиғаты ашылады. Қаржы басқа тым жалпы категориядан - ақшадан туындайтын айрықшалықты экономикалық категория болып табылатындықтан және бұл экономикалық категорияның іс-қимылының шегін сызып қоюдың мүмкін еместігіне, оның қоғамдық, саяси және экономикалық өмірдің барлық сферасына терең дендеп енуіне байланысты қаржының функциясы туралы мәселе ғалым-теоретиктер арасында осы күнге дейін пікірталас тудыруда. Қаржы нарығының исламдық моделі Исламдық банктер дәстүрлі банктермен салыстырғанда жақын уақытта – 50-60 жыл бұрын пайда болды. Қазақстанда пайда болғанына шамамен 10 болды. Осыған қарамастан, әлемде исламдық қаржы институттарының жақсы даму серпіні байқалады. Ол Қазақстанда да серпін алуда. Соңғы бірнеше жылдардың ішінде исламдық банктер несие портфелінің өсуі тұрғысынан да, салымдар көлемі жағынан да өсу үрдісін көрсете бастады. Егер кешегі уақытқа дейін исламдық банктер әріптестерінің негізгі үлесін корпоративтік клиенттер құраса, қазір жеке тұлғаларды кредиттеудің өсуі және жеке инвестицияларды тарту байқалады. Қаржы нарығының қатысушылары Нарық қатысушысы ұсыныс жағынан болуы мүмкін, демек сұраныс жағына артық ақша (инвестиция түрінде) жеткізеді; немесе сұраныс жағынан келіп түссе, демек ұсыныс жағына артық ақшаны талап етсе (қарыз капиталы түрінде). Бұл теңдеу шығу тегі Кейнсиандық адвокаттар. Теория берілген нарықта қолма-қол ақша артық болуы мүмкін екенін түсіндіреді; демек, қаражат жеткізушісі оны қарызға бере алады; қолма-қол ақшаға мұқтаждар жеткізілген қаражатты қарызға ала алады. Демек, теңдеу: жиынтық жинақ жиынтық инвестицияға тең. Жаһандану Глобализация (ағылш. Global — «әлемдік», «дүниежүзілік», «жалпы») — жаңа жалпыәлемдік саяси, экономикалық, мәдени және ақпараттық тұтастық құрылуының үрдісі. Терминді ғылыми айналымға алғаш рет 1983 жылы енгізген америкалық экономист Теодор Левитт. Жаһанданудың жаңа сатысының түрлі аспектілерін 20 ғасырдың ортасынан бастап Уолт Ростоу, Дэниел Белл, Алвин Тофлер, Питер Дракер, Джон Нейсбитт, Лестер Туроу зерделеді. Олар ғылымға “интеллектуалдық индустриялар экономикасы”, “ақпараттық қоғам”, “техникалық революция”, “ақпараттық жарылыс”, “ғаламдық ауыл” деген ұғымдарды енгізді. Қарыз алушылар Бұл несиені алушы және оны қайтаруға міндетті, несиелік қатынастың екінші жағы. Борышқор және қарыз алушы бір-бірімен жақын сөздер болғанымен де, олардың түсініктері әртүрлі. Мысалға, кәсіпорын немесе жеке азаматтардың коммуналдық қызметке, салықтарға т.б. байланысты төлемдері кешігуі мүмкін, бірақ, бұл жерде ешқандай да несиелік қатынас туындамайды. Борыш бұл тек қана экономикалық қатынасты емес, сондай-ақ адамзаттық қатынастар жағдайын сипаттайды. Борыш — бұл өте ауқымды ұғым. Ал, қарыз алушы — бұл қосымша қаражатқа деген сұранысы бар тұлға. Қарыз беруші және қарыз алушымен қатар несиенің құрылымының элементіне берілетін объекті де жатады. Беру объектісі - бұл құнның ерекше белігі, яғни қарызға берілген құнды білдіреді. Моноцентризм (моно - және лат. centrum-орталық, орталық), қазіргі заманғы типтегі Адамның пайда болуы туралы ілім (Homo sapiens, неоантроп), әлі күнге дейін ежелгі адамның бір формасынан Жер шарының бір аймағынан нәсілдерге бөлінбеген. Моноцентризмнің позицияларында көптеген кеңестік антропологтар тұрды. Инвесторлар Инвестицияны жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлға, мемлекет. Инвестор ең алдымен үнемі табыс алуға, күрделі қаржысының қауіпсіз болуына және капитал құнының өсуіне мүдделі. Мемлекет, аймақтар, ұйымдар, кәсіпорындар, жеке адамдар, құнды қағаздар рыногіндегі ойыншылар инвестор бола алады. Дезинтермедитация (disintermediation) – маркетингте бұл делдалдарды маркетингтік арнадан, зауыттан тұтынушыға тауар қозғалысының өндірістік-өткізу тізбегінен жою. Бөлшектеу дегеніміз-өнімді көтерме сатушылар арқылы емес, тікелей тұтынушыларға сату үшін қолдан келгеннің бәрін жасау. Делдалдар Қор және тауар биржаларында, валюта рыноктарында тауар, валюта, құнды қағаздар, т.б. құндылықтарды сатушылар мен алушылар арасында мәміле жасасу кезінде арада жүретін ресми делдал (жеке адам немесе фирма). Қандай жұмыспен айналысатынына, кімнің өкілі екеніне қарамастан, брокер әрдайым тек заңға сай, нақты іс-қимыл жасайды Секьюритилендіру Бұл тұрғын үй ипотекасы, коммерциялық ипотека, автокредиттер немесе несие карталары бойынша қарыз міндеттемелері. Несиені жақсарту және траншинг. Қамсыздандырылмаған кәдімгі корпоративті облигациялардан айырмашылығы, секьюритилендіру кезінде жасалған бағалы қағаздар «несие күшейтілген«демек, олардың несиелік сапасы оригинатордың кепілдік берілмеген қарызынан немесе базалық активтер қорынан жоғарылайды. Қаржылық құралдар Нарықта сатуға және сатып алуға болатын қаржы активтері мен пассивтері, жасалган капитал осы активтер мен пассивтер арқылы бөлінеді және қайта бөлінеді. Қаржы құралдары белгілі бір келісімшарттық өзара қатынастарды көрсететін немесе белгілі бір құқықтарды білдіретін заңи құжат болып табылады. Айналысқа түсетін, ұсынылатын құрал басқа тұлғаға сатуға немесе беруге арналған (чек, вексель, т. б.). Валюталық (бір ақша өлшемін екінші ақша өлшеміне айырбастау), пайыздық (тұрақты, өзгермелі немесе қайта қаралатын мөлшерлеме бойьшша табыс әкелетін активтер), бағалық (акциялар, асыл металдар, шикізат, тауарлар) құралдар түрлеріне бөлінеді. Қаржы құралдары спотгық (кассалық), мерзімді және опциондық (ұйымдастырылған, ұйымдастырылмаган) нарықтарда айналысқа түседі. Қаржылық инжиниринг Қаржылық инженерия – бұл қаржылық мәселелерді шешу үшін математикалық әдістерді қолдану. Қаржылық инженерия информатика, статистика, экономика және қолданбалы математика саласындағы құралдар мен білімдерді қазіргі қаржылық мәселелерді шешуге, сондай-ақ жаңа және инновациялық қаржы өнімдерін ойлап табуға пайдаланады. Қаржы нарығының моделі Банктік қаржыландыруға бағдарланған қаржы жүйесі — bank based financial system, континенттік модель деп аталатын - және бағалы қағаздар нарығына және институционалдық инвесторлар жүйесіне (сақтандыру компаниялары, инвестициялық және зейнетақы қорлары) бағдарланған қаржы жүйесі — market based financial system. Ақпараттық асимметрия Экономикалық емес тәртіпке таралады. Жеке фирмалар реттеушіге қарағанда, егер олар ереже болмаған жағдайда, олар қолданатын ... Стиглиц негізінен өзінің ойлау қабілетін Спенс, Акерлофтың мақалаларымен және оның бірнеше авторының және оның авторы Майкл Ротшильдтің (Ротшильд пен Стиглиц 1976) шығармаларымен байланыстырады, олардың әрқайсысы скринингтің әр түрлі аспектілері мен білім берудің рөлін талқылайды. Қаржы нарығының банк моделі Оның Отаны-Германия. Бұл әр түрлі банктер мен коммерциялық ұйымдар бағалы қағаздармен операцияларға қатыса алатындығына байланысты. Банк моделінің негізгі сипаттамалары. Нарықтың борыштық сипаты басым: кредит беру және ұзақ мерзімді қағаздар (облигациялар) эмиссиясының көлемі көбірек. Инвестициялық типтегі делдалдар Инвестициялық типтегі делдалдарға инвестициялық қорлар (өзара, ашық), өзара қорлар, сенімгерлік қорлар, жабық инвестициялық компаниялар жатады. Инвестициялық қорлар-бұл ЭСИФС-тің (ең алдымен үй шаруашылықтарының) қаржы қаражатын жинақтауға және тартылған қаражатты бағалы қағаздарға және басқа да қаржы құралдарына салуға мүмкіндік беретін ұжымдық инвестициялардың ерекше нысаны. жүктеу/скачать 45,53 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|