Постоянный электрический ток (продолжение)


Ток көзі тарапынан өткізгіштегі зарядқа әсер етуші электрстатикалық емес күштерді бөгде күштер деп атайды



бет4/6
Дата26.11.2023
өлшемі1,07 Mb.
#128304
1   2   3   4   5   6

Ток көзі тарапынан өткізгіштегі зарядқа әсер етуші электрстатикалық емес күштерді бөгде күштер деп атайды.

  • Ток көзі тарапынан өткізгіштегі зарядқа әсер етуші электрстатикалық емес күштерді бөгде күштер деп атайды.

Электр қозғау күш (э.қ.к):

  • Бөгде күштер электр зарядының өткізгіш бойымен орын ауыстыруы кезінде жұмыс атқарады.
  • Бөгде күштердің оң бірлік зарядтың орнын ауыстыруы кезінде істелген жұмыс мөлшерімен анықталатын физикалық шама электр қозғау күш (э.қ.к) деп аталады.
  • Э.Қ.К – тізбектің бөлігіндегі бөгде күштің энергетикарық сипаттамасы.
  • - өткізгіштің бойымен қозғалатын зарядтарға әсер ететін бөгде күш.

Тізбектің бөлігіндегі кернеу :

  • Бірлік оң зарядты орын ауыстыру барысында кулон өрісі мен бөгде күштердің атқарған жұмысына тең физикалық шама.
  • Тізбектің бөлігі үшін кернеу потенциалдар айырмасына ғана тең.

Тоқтың жұмысы және қуаты.

  • - тізбектің бөлігіндегі уақытта атқарылған электр тоғының жұмысы.
  • - электр тогының қуаты.
  • - тұйық тізбектегі қуат.

Джоуль-Ленц заңы.

  • - ток жүрген кезде
  • уақыт аралығында өткізгіштің бойынан бөлінген жылу.

Тұйық тізбек үшін Ом заңы.

  • - тоқ көзінің ішкі кедергісі,
  • - сыртқы тізбектің кедергісі.
  • - Э.Қ.Қ.

Дифференциал түрдегі Ом заңы.

  • Тармақталған тізбек үшін Кирхгоф заңы.
  • Тармақталған тізбектің мысалы.
  • а
  • в
  • э.қ.к. тоқ көзі.
  • активті кедергі.
  • тізбек бөлігіндегі тоқ күші
  • Жалпыланған Ом заңы
  • кез-келген күрделі тізбекті өлшеуге (шешуге) мүмкіндік береді.
  • -нүкте потенциалдары “1”и”2”.
  • Кирхгофтыңбірінші заңы:
  • түйін үшін тоқтардың алгебралық
  • қосындысы нөлге тең.
  • Түйін– тармақталған тізбектегі кез-келген нүкте, бұл нүкте кем дегенде 3 өткізгіш тоғы тұйықталады. Түйінге кіретін тоқ, оң тоқ күші, ал түйінмен шығатын тоқ теріс болады.
  • Сурет үшін Кирхгофтың бірінші заңы
  • келесі түрде жазылады:
  • Кирхгофтың бірінші ережесі :
  • электр зарядының сақталу заңынан шығады. Қалыптасқан тұрақты тоқ жағдайында өткізгіштің ешбір нүктесінде және бөлігінде электр зарядтары жиналмауы тиіс.
  • Кері жағдайда тоқтар тұрақты болып қала алмаушы еді.
  • Кирхгофтың екінші ережесі: тармақталған тізбек үшін жалпы Ом заңының салдарынан қорытылып шығады.
  • Контурды бір нүктеден бастап әрі қарай сағат тілінің жүрісі бойында айналу керек; оның бағыты бағыттас тоқтарды
  • а
  • в
  • Біртекті емес тізбек бөлігі үшін Ом заңын
  • 3 рет қолданамыз(бөліктері үшін АВ, ВС,СА).
  • а
  • в
  • Егер э.қ.к. ішінде контур айнымалы минустан плюске
  • болса, онда және керісінше плюстен минусқа
  • болса, онда
  • .
  • Рекомендация 1.
  • Барлық тізбек бөлігіндегі туынды ағытын таңдау; реалдық тоқтың бағыты есепті шешу кезінде анықталады: егер, ізделінетін ток оң болса, онда оныңбағыты дұрыс алынған, ал егер теріс болса – оның бастапқы бағыты таңдаған бағытқа қарама-қарсы болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет