Потенциометрлік анализ
жүктеу/скачать 3,21 Mb. Pdf көрінісі
|
Аргимбаева ПДФ
| 4.7-сурет.
Ионалмасу, мембраналармен бөлінген ұяшықта Na 2 SO 4 ерітіндісін электролиздеу Катодты кеңістік Na 2 SO 4 ерітіндісінен MR катионитімен бөлінген бұл катионит Na + иондарын өткізеді де, SO 4 2- иондарын ұстап қалады, ал анодты кеңістікті RА анионитінен мембрана бөледі, ол SO 4 2 -ке өткізсе, Na + ионын жібермейді. Катодты кеңістікте сулы ерітіндінің электролизі кезінде судың тотықсыздануы жүзеге асады: 2 H 2 O + 2e − = H 2 + 2OH − , ал анодты кеңістікте судың тотығуы жүреді: H 2 O= ½ O 2 + 2 H + + 2e − . Соңында катодты кеңістікте таза NaOH, анодта да таза H 2 SO 4 пайда болады да, ал ортаңғы бөлігінде минералсызданған су қалады. 171 Ионалмасушы шайырлардың жоғарыда қарастырылған қол- дану әдістері иониттердің аналитикалық химияда және техноло- гияда пайдаланылуының зор мүмкіндіктерін ашады. 4.4. Үлгі есептердің шешімі 1-мысал . Гелий газ тасымалдағыш ағынының жылдамдығы – 30 cм 3 / мин. Берілген колонкадағы CO газының ұстап тұру көле- мін және келтірілген ұстап тұру көлемін есептеңіз, егер гелийдің ұстап тұру уақыты 40 c, CO газдікі 6 мин болса, гелий берілген колонкада сорбцияланбайды. Шешімі : Газ тасымалдағыштың ұстап тұру уақытына негіз- деліп, СО газының ұстап тұру уақытын анықтайды: V CO = 30 × 6 = 180 cм 3 . 40 c ішінде колонка арқылы газ тасымалдағыш өтеді: V He = 30 × 40 60 = 20 cм 3 . Келтірілген ұстап тұру көлемін берілген колонкада сорбция- ланбайтын компонент пен қосылыстың ұстап түру көлемдерінің айырымы ретінде анықтауға болады. Инертті гелий газдың сорб- циялану қасиеті минималды. Сонымен, ізделген шама: V CO = 180 – 20 = 160 cм 3 . 2-мысал. Талданатын үлгіде метан және көміртек оксиді бар. Берілген хроматографиялық колонкадағы осы қосылыстардың ұстап тұру уақыттары сәйкесінше 5, 50 және 7 мин. Биіктігінің жартысындағы шыңдардың ені сәйкесінше, 30 және 95 с болады. Осы қосылыстардың бөліну дәрежесін анықтаңыз. Шыңдардың формасы қалыпты таралу қисығына жақын. Шешімі: Бөліну дәрежесі келесі формуламен анықталады: 𝑅 = ∆𝑡 𝑅 𝑟 0,5(м)+𝑟0,5 (𝐶𝑂) , 172 мұндағы ∆t R − CO газы мен метанның ұстап тұру уақыттарының айырымы; r 0.5M және r 0,5 (CO) − биіктіктің жартысындағы шыңдардың ені . ∆t R = 7 мин − 1,50 мин = 90 с ; биіктіктің R = 90 30 + 95 = 0,72. R < 1 болғандықтан, бөліну жеткілікті толық емес. 3-мысал. Метанолдың хроматографиялық шынының табан ені 10 мм. Егер бұл қосылыстың ұстап тұру уақыты 9 мин болса, метанол үшін берілген колонканың теориялық табақшаларының санын есепте. Диаграммалық метанолдың қозғалу жылдамдығы 600 мм/сағ. Егер колонканың ұзындығы 1 м болса, ТТЭБ-ні есепте. Шешімі: 1. Хроматографиялық лентадағы қашықтық бірлі- гіндегі ұстап тұру қашықтығын анықтаймыз, 9 мин ішінде лента өтеді: L R = 600 ×9 60 = 90 мм . 2. Теориялық табақшалар санын келесі формуламен есептей- міз: n = 16(l R / 𝜇 𝑢 ) 2 , мұндағы l R – диаграммалық лента ұзындығы бірлігіндегі қосы- лыстың ұстап тұру қашықтығы; 𝜇 𝑢 – хроматографиялық шың табанының ені. Сонда n = (6(90/10)) 2 = 1296. 3. Эквиваленттік теориялық табақша биіктігін табамыз: ТТЭБ = 1000 мм/1296 = 0,8 мм. 4-мысал. Этанолдың хроматографиялық шың табанының ені 20 мм. Берілген колонкадағы этанолдың теориялық табақшала- рының саны 2000. Өздігінен жазғыштың диаграммалық лентасы- ның қозғалу жылдамдығы 1100 мм/сағ. Этанолдың ұстап тұру уа- қытын есепте (мин). Шешімі: Теориялық табақшалардың саны: L R = 20√ 2000 16 = 224 мм. 173 Ұстап тұру уақытын табамыз: 𝑡 𝑅 = 224 × 60 1260 = 11 мин теңдігінен анықтайды. жүктеу/скачать 3,21 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|