Презентация Тақырып: Материалдық және Рухани мәдениет Орындаған: Амантай. С тобы: 1402-72

Презентация

Тақырып:Материалдық және Рухани мәдениет

Жоспар

1.Мәдениет.Рухани мәдениеттің теориялық әдіснамалық-негіздері

2.Материалдық мәдениет

3.Қазақ халқының рухани мәдениеті

4.Тіл және Жазу

5.Діни нанымдар

6.Қорытынды

Мәдениет

Мәдениет деген ұғымның аясы өте кең.Сондықтан да болар мәдениет ұғымының көптеген анықтамасы бар. Адам ой-сабөліңеді әрекетінің нәтижесіңдетуындаған құндылықтарды біз мәдениет дейміз.Мәдениетті кейде шартты түрде материалдық және Рухани деп екіге бөліңеді.

Рухани мәдениет

Қолмен ұстап,Көзбен көруге болмайтын,тек санамен,

түйсікпен қабылданатын мәдениет

жетісіктерін біз рухани мәдениет дейміз

Қолмен ұстап,Көзбен көруге болмайтын,тек санамен,

түйсікпен қабылданатын мәдениет

жетісіктерін біз рухани мәдениет дейміз

Материалдық мәдениет

Материалдық әдениет-біртұтас адамзаттың

мәдениеттің бір бөлігі.Адамның заттың пішінге түскен

руханилығы,табиғи обьект пен оның материалдық

заттарға, қасиеттер мен сапаларға айналған және

мұның бәрі адам арқылы ғана бола алатын демек

мәдени мақсатқа сәйкес міндетті және өркениеттің

рөлі бар шығармашылық қызметтің нәтижелері

Тіл және жазу

Түркі жазуында бір бірімен қосылмай жазылатын 38

әріптерден туратындығы белгілі.Түркі дәуірінен қалған

Атақты «Күлтеген»,»Білге қаған» сияқты тасқа

жазылған дастандар қазақ тіліне аударылып ,біздің

оқырмандарымыдың қолына тиіп отыр. Қазақ халқы

ол дастандарды өздерінің төл дүниесіндей қарсы алды.

Оған басты себеп,ондағы жазылған әдеп-ғұрып,салт-сана,

діни-наным,сенім,мақал-мәтел,батырлық жырлардың үлгілері

бәрі,халқымыздың тірлік-тіршілгінен алынғандай ұқсас.

Бұл мұралар қазақ халқының ертерден келе жатқан бастауы.

Діни-нанымдар

VІ-ХІІ ғасырлардағы қазақстан территориясындағы халықтардың

арасында алуан түрлі діндер, нанымдар мен сенімдер орын алып

отырды.Түркілердің көкке немесе аспан әлеміне сиынушыларын

күлтегін жазуындағы мына шумақтан анық байқалады:-Көкке

Түркі тәңірісі,-Тәнірі қуат берген соң,-Тәңірі жарылқағандықтан.

Қазақ жеріңде жазу-сызу сақ дәуірінен бастап пайда болған сияқты.

Есік қаласының түбінен табылған Алтын адамның қабірінен жазуы

бар күміс тостаған шықты.Тостағанның сыртында екі жолға

жазылған 26 таңба бар.Оны А.Аманжолов көне түркі тілі сияқты

оңнан солға қарай оқыған.Жазудың мазмұны мынадай екен: Аға

саған (бұл) ошақ! Бөтен (жат ел адамы) тізеңді бүк!

Халықта азықтүлік (мол боғай!)!

Зерттеушінің пікірінше,бұдан 2500 жыл бұрын түркі тілдес

сақ тайпалары әліпбиін жазуыды білген.

Қорытынды

Материалдық және рухани мәдениет арасында терең бірлік бар

өйткені олардың екеуі адам қызметінің нәтижесі болып табылады

оның бастауында рухани басы адамның материалдық формаға

ойналдыратын идеясы жобалары ойлары тұр.Алайда материалдық

және рухани мәдениетке бөлу көбінесе шартты түрде болады

өйткені шынайы өмірде олар тығыз байланысты бір бірімен сіңісіп

Толықтырып тұрады.

Адамдарға әсері бойынша мәдениеттің прогрессивті және реакциялық

деп бөледі өйткені мәдениет тек өнегелі тұлғаны ғана емес өнегесіз

тұлғаныда тәрбиелейді.