Программа дисциплины для студентов


Бағдарламаларды басқару диспетчеризациясы



Pdf көрінісі
бет41/54
Дата17.10.2023
өлшемі0,49 Mb.
#117018
түріБағдарламасы
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   54
Бағдарламаларды басқару диспетчеризациясы
. Модул жүйелiк
бағдарламалардың келесi жиынынан тұрады:
- енгiзу-шығару диспетчері – жүйеге драйверлердің толықтырылуын
Windows XP операциялық жүйесiнде интегралдайды.
- объекттердiң диспетчерi - компьютердiң барлық бөлетiн қорларының
басқаруы үшiн қызмет көрсетедi. Мысалы, объекттердiң диспетчерiн қор
қандай болмасын қосымша үндеулерi кезінде объекттi бұл қорға салыстырады
және бұл объекттiң дескрипторын қосымшаға бередi. Дескрипторды пайдалана
отырып, қосымшаны объектпен әр түрлi операциялар оның қатынасында жасай
әрекеттеседi. Қауiпсiздiк жүйесiнiң мониторы ар жағында сонымен бiрге
объектпен тек қана шешiлген әсерлер орындалатындай етiп қадағалайды.
- процесстер диспетчерi - Windows NT Executiveнiң басқа компоненттерi
көмегiмен интерфейс, сонымен бiрге қолданбалы режимнің қосымша
процесстермен және ағындармен манипуляция жасай алуын ұсынады.
Процесстер диспетчерi жұмыс уақытында (PID - Process Identifier) процесстiң
идентификаторы және (TID - Thret Identifier) ағынның идентификаторын әрбiр
процеске және ағынға сәйкесiнше салыстырады. 
- виртуалды жад диспетчерi - жадтың iшкi жүйесі ұйымының басқаруы
үшiн қызмет көрсетедi, процесстер үшiн кесте мекенжайларын құруға
мүмкiндiк бередi және адрестi кеңiстiк қосымшаларын қолданудың түзулілігін
қадағалайды. Бұдан басқа, атқарылатын файлдар және динамикалық
кiтапханалардың файлдарының жедел жадқа жүктеу мүмкiндiгiн қамтамасыз
етедi. Виртуалды жадтың диспетчерi қолданбалы қосымшалар үшiн нақты
жадты ұсынады - әрбiр процесске 4 гбайт кiшi 2 гбайттан процесстермен
қолданылатын виртуалды адрестi кеңiстiк (бәрiмiзге ортақ процесстер) жоғары
2 гбайт жүйенiң мұқтаждықтарында берiледi алады. Әрбiр процесс өз


шеттетiлген адрес кеңiстiкте жұмыс iстейдi және басқа процесстер туралы
бiлмейдi. Процесстер мәлiметтермен виртуалды адрес кеңiстiк бiрнеше
процесстерге проекциялайланған бөлетiн жад арқылы ауысып кетедi. 
-
виртуалды жадтың диспетчерiнiң басты мiндетi – өлшем, өлшемi
көбiрек физикалық логикалық жадтың ұйымы компьютерге орнатылған. Бұл
және қатты дискте pagefile.sysтiң файлында диспетчерлермен сақталынуға және
жедел жадтардан қосымшалары үшiн босатуға орындалмайтын атрибуттарын
алмайтын үндеулер ұзақ болмайтын жад бетiне жетедi. Виртуалды жадтың
диспетчерi винчестер ауыстырылған бет болатын мәлiметке қарап сөйлеулерге
болады жедел жадқа беттi керi көшiрiп алғандасы кезде содан соң оған
рұқсатты қамтамасыз етедi. Бұл тетiк оған зарығатын бағдарламаларға қосымша
жадының ерекшелеуi және сонымен бiрге ар жағында бағдарламаның
жүйесiнде нақты жадтың жеткiлiктi көлемiмен жұмыс жасауды жалғастыру
үшiн сол үшiн ие болуға жұмыс iстейтiн барлық болғандай етiп қадағалайды
қамтамасыз етедi.
- кэштiң диспетчерi - кэш жасалған оқу және жазу үшiн қолданылады
және тағы басқа құрылымдардың қатты дисктерiнiң жұмысын үдетуге
айтарлықтай мүмкiндiк бередi. Өте қажеттi файлдар сонымен бiрге
компьютердiң жедел жадындағы кэшiнiң диспетчерi және т.б. Windows XPге
кэш барлық логикалық дисктер үшiн бiртұтас болып табылады, қолданылатын
файл жүйесiнен тәуелдiлiк тыс. Бұдан басқа, ол динамикалық болып табылады,
бұл демек, диспетчер оның өлшемдерiмен әрбiр нақты моментке көлемiне
байланысты басқарылады. 
- графика және терезелер диспетчерi - жүйелiк қатынастар және
мәлiметтiң бейнесiмен пердеде жiберуге қатысты барлық функцияны
орындайды. 
Windows XPнiң жұмыс жасау процессі үш фазада шартты бөлшектенедi:
бастапқы жүктеменiң процессi, штаттық жұмыс тәртiбi және жұмыс аяғы.
Windows XP жүктеулер үшiн файлдардың келесi ең төменгi жиынын
қолданылады:
- жүктеушi дисктiң түбiрлiк тiзбегі орналасқан файлдар: Ntldr, Boot.ini,
(жүктеулер тек қана қолдануда қажеттi) Bootsect.dos, Ntdetect.com
- /system32дiң жүйелiк төменгi тiзбегі орналасқан файлдар: Ntoskrnl.exe,
Hal.dll, SYSTEMның тiзiлiмiнiң бөлiмдерi
- /system32/driversтiң жүйелiк төменгi тiзбегі орналасқан файлдар:
қажеттi құрылымдардың драйверлерi.
Компьютер жүктеу процессі (POST - Power-On Self Test) жабдықтың
бастапқы тестеуiн процедурадан бастайды. Код POST орындайтын әрбiр
компьютердiң (BIOS ) енгiзу-шығарудың негiзгi жүйесiнде орналасқан, басқару
оған қоректену көзiн қосқанда берiледi. Егер тестеулер процессте қандай
болмасын қате мәлiм болса, онда BIOS әртүрлi өндiрушiлердiң BIOSi үшiн
айырмашылығы болатын (POSTcodes ) қателiктiң кодтары және дыбыстық
кодтар шығарады. Егер POSTтың процедурасын ойдағыдай бiтсе, онда BIOS
(MBR - Master Boot Record) бас жүктеушi жазуды басқару және процесс тек


қана компьютердiң аппаратурасынан тәуелдi болғанында компьютердiң
жүктеуiн бiрiншi аппаратты кезең бiтуін алып бередi. 
Бұдан әрi жүктеушi жазу Ntldr-шы атқарылатын жүктеушi сектор
орналасқан тиеушiге басқаруын логикалыққа қатты дисктiң бөлiктерi туралы
мәлiметтермен нәтиже жасай алады. Тиеушi қорғалған режимге өтедi және
жады бар манипуляцияның табысты жұмыс жасауы үшiн қажеттi өндiрiп алады,
бұдан басқа, Ntldr файл жүйесi және жүйенiң кейбiр басқа негiзгi қорларымен
жұмыс iстеуге мүмкiндiк беретiн модулдарды алады. Барлық басқа әсерлер
BIOSтер үзуi шақыруы арқылы орындалады. 
Егер boot.iniнiң файлында бірнеще операциялық жүйе тiркелсе, онда
операциялық жүйесiнiң таңдауы туралы Ntldr шақыруды қорытынды таңдаудың
мүмкiндiгiн қолданушыға жолымен тиеушiнiң алғашқы инициализациясынан
кейiн iлiгедi. Егер Windows XP операциялық жүйесiнi таңдалған болса, тиеушi
Ntdetect-шы файлды iске қосады. Бұл компонент CMOSтан оқиды - жүйелiк
датаны және уақытты жадты кейiн осы уақытта компьютер қосылған аппаратты
құралдардың iздестiру және айырып тануы не өндiрiп алады. Ntdetect мәлiметтi
оларға керi Ntldr жиюлы басқаруды жұмысты бiтiрiп қайтарады. Бұдан әрi
Hal.dllдың жабдығынан Ntoskrnl.exe-шы операциялық жүйе ядросы және
абстрактциялау деңгейi жүктелiп аты-жөнiн көрсетедi. Ядро
инициализациялардың жанында келесi тiзбектегi әсерлерiнiң қатары
көрсетіледі:
- жад диспетчерiнiң инициализациясы;
- объекттердiң диспетчерiнiң инициализациясы;
- қауiпсiздiктiң жүйесiнiң қоюы;
- файл жүйесiнiң драйверiнiң күйге келтiруi;
- жүктеу және енгiзу-шығаруды диспетчердiң инициализациясы;
- қолданушымен өзара әрекеттесулердi жүзеге асыратын жүйелiк
сервистердiң жүктелуi.
Жүйелiк сервистердiң құрамына келесi модулдар кiредi:
-
(сеанстар диспетчері) Smss.exe - модул басқа сервистер және
Windowsтiң қызметтерiмен басқаруды iске қосады: (Csrss ) Win32 және жүктеу
кезеңде атқарылатын кейбiр жүйелiк утилиталар; Csrss.exe және
WinLogon.exeнiң процесстерiнiң график түрiнде қолданбалы интерфейс және
iске қосуын жүзеге асырады
-
Csrss.exe - модул компьютермен және қолданушының аралығында
өзара әрекеттесу ұйымы үшiн арналған;
-
Lsass.exe - WinLogon.exe жүйенiң қауiпсiздiгіне сәйкес келетiн iске
қосылатын қызмет; қолданушыға жүйеде тiркелiп қоюға мүмкiндiк бередi.
Аутентификацияның процедурасын қолданушының операциялық
жүйесiнiң жүктеулерiнен кейiн өте алуы керек - (Логин ) меншiктi тiркеу аты
және пароль енгiзу. Жүйеге қосуды процедураға кiру құқығы және жүйесi бар
жұмыстың қолданушысына анықтауға мүмкiндiк берiп, ие болады. Бұл
процедураны WinLogonнiң қызметiн орындайды. Жүйеде сонымен бiрге келесi
оқиғалар да болады:


-
WinLogon процесс Логин және парольнiң қолданушысы енгiзуге
жұмыс столының фоны және шақыруды пердеде бейнелейдi; енгiзiлген
мәлiметтер қауiпсiздiгінің iшкi жүйелерiне берiледi;
-
қауiпсiздiктiң iшкi жүйесi (Security Accounts Manager ) осы SAMлар
базасына қарайды және жүйесi бар жұмыстың өкiлеттiктерiмен қолданушыға
тексерiп, ие болады.
Егер қолданушы жүйенiң авторластырылған қолданушысы болып
табылса, онда қауiпсiздiктiң iшкi жүйесiн басқарумен бiрге WinLogonнiң
процессiне керi алып берген рұқсаты оны идентификатор үшiн
қалыптастырады. Win32дiң iшкi жүйеге қарап сөйлеуi WinLogon арқылы
процесс қолданушы үшiн жаңа процесстi құрады және рұқсаттың
идентификаторын оған бекiтедi. Ендiгәрi құрылған қолданушымен әрбiр
процессi рұқсаттың идентификаторы тәуелділігін атап өтедi, сондықтан
жүйенiң қорларына қолданушының рұқсаты да тексеріледi. Жүйеге қосулардың
арқасында сөзсiз процедураға тетiктердiң iске асыруы оңайланады: қолдану
қорларға жүйе және квотаның тексерілуi. Рұқсаттың қолданбалы
идентификаторы қолданушының идентификаторы болады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   54




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет