Происхождение и формирование географической оболочки


Ендік зоналылық және биіктік белдеулік байланысы



бет11/11
Дата12.05.2022
өлшемі10,62 Mb.
#34082
түріҚұрамы
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Байланысты:
Дәріс №5 Негізгі географ заңдылықтар

Ендік зоналылық және биіктік белдеулік байланысы

  • Биіктік зоналылық тауларда тау етегі орналасқан аймақтың аналогынан басталады.
  • Биіктік белдеулердің саны таулардың биіктігіне және жердің ендігіне байланысты.
  • Тауларда биіктік белдеулерінің инверсиясы болуы мүмкін

Су асты ландшафтарының тереңдік белдеулігі
  • Шельфтің таяз су пейзаждары
  • Материктік беткейдің батиальды ландшафттары
  • Абиссальды мұхит түбінің пейзаждары
  • Терең теңіз траншеяларының ультра

  • тұңғиық ландшафттары


Географиялық қабықтың негізгі заңдылықтары


Географиялық азоналылық – эндогендік процестердің көріністеріне байланысты компоненттер мен кешендердің өзгеруі

Азоналдылықтың себебі жер бетінің біркелкі еместігі, материктерде материктер мен мұхиттардың, таулар мен жазықтардың болуы, жергілікті факторлардың ерекшелігі: тау жыныстарының құрамы, рельефі, ылғалдылық жағдайы, т.б.

Эндогендік рельеф азональды; жанартаулар мен тектоникалық таулардың орналасуы, материктер мен мұхиттардың құрылымы.

Географиялық қабықтың негізгі заңдылықтары


Ырғақтылық

Ырғақ – табиғат құбылыстарының белгілі бір уақыттан кейін қайталануы.



Ырғақтылық құбылыстары

Кезеңдер

Географиялық белгілері

Жердің осьтік айналуы

24 сағат

Күнмен түннің ауысуы

Жердің Күнге қатысты айналымы

365 тәулік

Жылдың ауысуы

Күн белсенділігі өзгерісі

2-3, 5-6, 11, 22-23 гг.

Климат өзгерістері

Қозғалыс жүйесі

Күн-жер-ай



1800-1900 жыл

Климат өзгерістері

Жердің өсьі енкейуінің өзгерісі

40000 жыл

Климат өзгерістері

Жер орбитасының эксцентриситетінің (шеңберден ауытқу дәрежесі) ауытқуы -

92000 жыл

Климат өзгерістері

Күн жүйесінің галактикадағы орны (галактика ядросының айналасындағы революция) – 190-200 млн.

190-200 млн. жыл

Тектоникалық белсенділік өзгерістері

Географ қабық негізгі заңдылықтары

Зат айналымы


Гидрологиялық су айналымы схемасы

Уақыт факторы

ЛИТОСФЕРАДАҒЫ ЗАТ АЙНАЛЫМЫ

Зат айналымы

Зат айналымы


Атмосферадағы ауа ағымдарының схемасы

Географиялық қабық жабық жүйе болып табылады.

Географиялық қабық шекараларына энергияның үздіксіз ағыны және заттардың біркелкі таралуына байланысты циклдар пайда болады.

Зат айналымы

Зат айналымы

Географическая оболочка является закрытой системой.

Благодаря непрерывному поступлению на границы географической оболочки энергии и постоянному количеству вещества, возникают круговороты веществ.


Әлемдік мұхит ағыстарының схемасы

Географиялық қабық жабық жүйе болып табылады.

Географиялық қабық шекараларына энергияның үздіксіз ағыны және заттардың біркелкі таралуына байланысты циклдар пайда болады.

Зат айналымы

Зат айналымы


Схема большого геологического круговорота

Географиялық қабық жабық жүйе болып табылады.



Географиялық қабық шекараларына энергияның үздіксіз ағыны және заттардың біркелкі таралуына байланысты циклдар пайда болады.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет