№1 Кіріспе. Қазақстан Республикасы. Экономика дегеніміз не?
Экономикалық география
ҚР ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ӘЛЕУМЕТТІК ГЕОГРАФИЯСЫ ЭКОНОМИКА ҰҒЫМЫ ТҮСІНІГІ.
Экономика - гректің шаруашылықты басқару ұғымынан шыққан.
Әлеуметтік - латынның қоғамдық деген сөзінен шыққан.
ҚР ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ӘЛЕУМЕТТІК ГЕОГРАФИЯСЫ Әлеуметтік экономикалық - география адамзат қоғамы мен қоғамдық өндірістің оргаласуын және жердің географиялық қабығының құрамдас бөлігі ретінде өзара байланысын зерттейтін география ғылымының бір саласы.
«Экономикалық география» терминін 1760 жылы М.В. Ломоносов енгізді.
ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ДАМУ КЕЗЕҢДЕРІ
Қазақстан Еуразия материгінің орталық бөлігінде орналасқан.
Жер көлемі 2724.9мың км2, жалпы аумағы бүкіл құрлықтың 2% ын, Азиянын 6.1% -ын, ТМД -ның 12%-ын құрайды.
ҚАЗАҚСТАННЫҢ ӘЛЕМ КАРТАСЫНДАҒЫ ОРНЫ
Аумағы жөнінен Ресей, Канада, Қытай, АҚШ,Бразилия, Аустралия,Үндістан,Аргентинадан кейінгі 9 орынды алып, Еуразияда 4 орын, ТМД 2 орын, көлемі бойынша Еуропалық Одақтың 12 елінің аумағынан асып түседі.
Республиканың шекарасы батысында Каспий маңы мен Тұран ойпаты, шығысында Алтай таулары, солт. Батыс Сібір жазығы,оңтүстігінде Тянь шань тау жоталары арқылы шектеседі.
ГЕОГРАФИЯЛЫҚ ЖАҒДАЙЫ
Республиканың жалпы шекарасы 15000км ұзындығы ; батыс, солт.батыс және солтүстігіндегі ең ұзын шекара Ресей Федерациясымен (7591км), оңтүстігінде Орталық Азия республикалары: Түрікменстан (425 км), Өзбексанмен (2354 км), Қырғызстанмен (1245 км), оңт.шығ Қытаймен (1782 км) шектеседі.
Каспий теңізі арқ. Өтетін шекара ұзындығы 2000км,
Каспий теңізі арқылы 5 мемлекетпен шектеседі: Ресей,Қазақстан, Иран, Түрікменстан,Әзірбайжан.
ҚАЗАҚСТАННЫҢ ӘЛЕМ КАРТАСЫНДАҒЫ ОРНЫ
Конституциясы 1995ж 30 тамызда қабылданды.
Қр демократиялы ,зайырлы,құқықтық және әлеуметтік , президенттік басқару формасындағы унитарлы мемлекет.
Заң шығарушы билікті Сенат және Мәжіліс деп аталатын екі палатадан тұратын Парламент жүзеге асырады. Парламент 4 жыл сайланады.Ол заң қабылдады, Республика бюджетін бекітеді.
Қазақстан 120 дан астам мемлекетпен диломатиялық қарым қатынаста.
1992 ж БҰҰ және жетекші салалық ұйымдарының (ЮННЕСКО,ФАО,БДҰ) мүше болды.
МЕМЛЕКЕТТІК ҚҰРЫЛЫМЫ ҚАЗАҚСТАН ЖЕРІНІҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТИІМДІ АРТЫҚШЫЛЫҚТАРЫ 1. Экономикалық дамыған елдермен (Ресей,Қытай) және суармалы егіншілікті (Өзбекстан,Түрікменстан, Қырғызстан) елдерімен шектесуі
2. Трансшекаралық және транзиттік жол торабында орналасуы, Еуропа мен Азияны жалғастырушы көпір.
3. Аумағының көп бөлігі жазық
4. Минералды ресурстарға өте бай
Қазақстан әуе кеңістігінде 72 халықаралық әуежолы түйіседі,
Еліміздегі 51 әуежайдың 13-і халықаралық ұшақтарға қызмет етеді.
Белгілі ғалым Н.Н.Баранский Қазақсанды 5 экономикалық ауданға бөлген және экономикалық- геогрфиялық жағдайдың: 1. Орталық
2. Шеткерлік
3. Көршілестік
4. Теңіз жағалауы
Дейтін 4 түрін бөліп көрсеткен.
ҚАЗАҚСТАН ЖЕРІНІҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТИІМДІ АРТЫҚШЫЛЫҚТАРЫ НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!
