Р кі мифологиясы



Pdf көрінісі
бет189/202
Дата07.02.2023
өлшемі28,58 Mb.
#65748
1   ...   185   186   187   188   189   190   191   192   ...   202
Байланысты:
түркі мифологиясы

ӨТҮКЕН­ ­ түріктердің қасиетті атамекені, отаны. Моңғолия жеріндегі 
Қанғай жоталары. Осы өлкеде көне түркіге қатысты үлкен-кішілі тас жазулар, 
аса құнды ғұрыптық кешендер бар. Бүгінгі түркі халықтары ішінен сахалар 
«Өтүкен» образын мифтік деңгейде сақтаған. Тывалықтар Өтүкенді Ұлы 
Енисейдің жоғарғы жағындағы жотасы – Екінші Қағанат түріктерінің арасында 
әйел құдай – отан және қамқоршы деп есептеледі.


~ 390 ~
СAТA – якут ми фо ло гия сындaғы си қыр лы тaс. Ол aттaрдың, сиырлaрдың, 
бұ ғылaрдың, қырғaуылдaрдың aсқaзaны мен бaуы рынaн тaбылaды. Сaтaның пі-
ші мі aдaмның бет пі ші мі не ұқсaс болғaн. Сaтaның кө ме гі мен aуa рa йын күрт өз-
гер тіп жі бе ру мүм кін де ген пі кір болғaн: жaз бен көк тем де қaр, суық жел, борaн, 
жaңбыр шaқы ру мүм кін болсa, қыстa жы лы aуa рa йын ті ле ген. 
СПИ­ТО­МЕН­– скиф (мaссaгет) тaйпaлaры ның кө се мі б.з.б. IV ғaсырдa 
Aлексaндр Мaке до нс кий дің Ортaлық Aзияғa жо ры ғынa қaрсы кү рес кен батыр.
СУ­АНАСЫ – әйел адам, орыс тілінде де «су анасы» дегенді білдіреді. 
Татарларда мифологиялық әйел образдары өте аз кездеседі. Ертегілерге сүйене 
отырып, Су анасы, Су иесінің анасы, ал Су атасының әйелі деп туысқандық 
қатынас бар екендігін айтады. Су анасы барлығына бірдей емес, өте сирек 
шашын тарап отырған әйел ретінде көрінуі мүмкін. 
СУ­ ИЯСЕ­ ­ татар халқының су қожасы.­ Татар ертегілерінің желісі 
бойынша бұл мифологиялық кейіпкер өте тентек бала ретінде беріледі. 
Сонымен бірге деректер бойынша белгісіз татар мен су атасының қызметшісі 
деген ақпараттар айтылады. Су иесі кішкентай, ақымақ, қорқақ, іске шорқақ 
бала ретінде көрсетіледі.
СУ­АТАСЫ­– татарлардағы суда өмір сүретін тіршілік иесі. Бірақ бұл су 
атасының судан шығып, адам көзіне көрінгені ешқандай ертегіде айтылмайды, 
оған қызмет ететін қызметшісі, сөйлеушісі және оның өсиеттерін орындаушы 
сияқты көмекшілері бар деп болжамдар жасалынады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   185   186   187   188   189   190   191   192   ...   202




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет