Құрастырушылар: б.ғ. к. Утаубаева А. У., оқытушы, магистр Сарсенова А. Н



Pdf көрінісі
бет34/82
Дата04.11.2023
өлшемі5,89 Mb.
#122157
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   82
РНҚ-ның сипаттамасы: 
РНҚ-ның типі
 
Мөлшері,%
 
Седиментация 
коэффициенті, S
 
Молекулалық 
массасы
 
Нуклеотидтер 
саны
 
рРНҚ 
80 
23 

5
 
1000000 
500000 
35000
 
3000 
1500 
100
 
тРНҚ
 
15 

25000
 
75
 
иРНҚ
 

4-26 
25000-1000000
 
75-3000
 
 
Ақпараттық РНҚ – ң биологиялық рөлі
. аРНҚ ДНҚ жасаушысының нақты 
аумағындағы көшірмесі бола тұрып, бір белоктың алғашқы құрылымының ақпаратын 


сақтайды. 3 нуклеотидтың кезектестігі аРНҚ молекулаларында аминқышқылының нақты 
түрін кодтайды. Бұл ақпаратты аРНҚ-ның кішігірім жасушасы ядродан ядролық саңылау 
арқылы өтіп белок синтезделетін орын – рибосомаға жеркізеді. Сондықтан аРНҚ-ны кейде 
материалдық деп атайды. Генетикалық код 1965-1967жж. Х. Г. Коронмен ашылған. Сол 
үшін ол Нобель сыйлығының иегері атанған. 
Тасымалдаушы РНҚ. 
Белок синтезінде амин қышқылдарын рибосомаға 
жеткізетін РНҚ-ны тасымалдаушы деп атайды. Бұл кішігірім жасушалар 3 нуклеотидтік 
кезектестікті – антикодондарды өз шыңында тасымалдайды. Олардың көмегімен тРНҚ 
комплементарлық принциптері бойынша аРНҚ-ның кодондарына жалғасады. тРНҚ 
жасушасының қарама – қарсы ұшы аминқышқылдарына жалғасады. Бұнда тек бір нақты, 
оның антикодондарына сай түрі ғана қатысады. 
Рибосомалық РНҚ.
Рибосомалық РНҚ негізінен ядрошықта синтезделіп, РНҚ 
жасушаларының 85-90% тұрады. Белоктар комплекісінде олар рибосома құрамына кіреді 
жəне белок биосинтезінде аминқышқылдар арасындағы пептидтік байланыс синтезін 
жүзеге асырады. Басқаша айтқанда, рибосома – бұл мəтіндерді ДНҚ мен РНҚ-ның 
нуклеотидтік тілінен белоктардың аминқышқылдық тіліне аударатын молекулярлық 
машина. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   82




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет