Реферат кафедра: «Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар» Тема: Биологиялық мембраналардың өткізгіштік механизмі Факультет: Жалпы медицина Группа: 111-б фио: Мәтен Ақбота Бауыржанқызы

«ҚАЗАҚСТАН-РЕСЕЙ МЕДИЦИНАЛЫҚ
НУО «КАЗАХСТАНСКО-
РОССИЙСКИЙ УНИВЕРСИТЕТІ МЕББМ» МЕДИЦИНСКИЙ
УНИВЕРСИТЕТ»

 

РЕФЕРАТ
 

Кафедра: «Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар» 
Тема: Биологиялық мембраналардың өткізгіштік механизмі 
Факультет: Жалпы медицина 
Группа: 111-Б 
ФИО: Мәтен Ақбота Бауыржанқызы 

ЖОСПАР 
I.
КІРІСПЕ 
Биологиялық мембраналар 
II.
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
Биологиялық мембрананың түрлері 
III.
ҚОРЫТЫНДЫ 
Иондық каналдар 
IV.
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТ 
КІРІСПЕ 
Биологиялық
мембрана — жасушаның және жасуша ішіндегі бөлшектердің 
(ядро, митохондрия, хлоропластар, пластидтер) бетінде орналасқан 
молекулалық мөлшердегі (қалыңдығы 5 — 10 нм), ақуызды-липидтік 
құрылымды жұқа қабықша. 
Биологиялық
мембрана фосфолипидтік 
құрылымына байланысты өткізгіштік қасиетіне ие, яғни жасушада 
тұздардың, қанттың, амин қышқылдарының, иондардың, т.б. заттардың 
алмасу өнімдерінің концентрациясын, олардың тасымалын және алмасуын 
реттейді. Биологиялық мембрана -аса күрделі құрылымды зат . Оның 
құрамында ферменттік ақуыздар, ерекше рецепторлар ,электрондарды 

тасымалдаушы,
энергияны өңдеуші, құрылымдар сонымен қатар 
гликопротеиндер мен гликолипилтер болады 
МЕМБРАНА ҚҰРЫЛЫСЫ 

Фосфолипидтердің екі 
қабаты 

Липид молекулалары 
гидрофильді бастан және 
гидрофобты құйрықшадан 
тұрады 

Билипидті қабатына ақуыз 
молекулалары, 
гликопротеиндер мен 
көмірсулар жатады 
1902 ж. неміс ғалымы Э. 
Овертон мембрананың құрамында май тектес заттар болады деген пікір 
айтты. 
1926 ж. америкалық биологтар Э. Гортер мен Ф.Грендел адам эритроцитінің 
қабықшасынан сол затты бөліп шығарды. 
Ал 1935 ж. ағылшын 
ғалымдары Л.Даниелли мен Г.Даусон және 
америкалық биолог Дж. Робертсон биологиялық 
мембрананың құрылымдық моделін ұсынды.
Кейін электрондық микроскоп және рентгендік 
анықтау әдістерін қолдану нәтижесінде клетканың барлық бөліктеріндегі 
биологиялық мембрана табиғатының ұқсас болатыны анықталды. 
Биологиялық мембрана аса күрделі құрылымды зат. Оның құрамында 
ферменттік белоктар, ерекше рецепторлар, электрондарды тасымалдаушы, 
энергияны өңдеуші құрылымдар сонымен қатар гликопротеинден мен 
гликолипидтер болады. Мембраналық белоктардың көпшілігі мембрананы 
тесіп өтіп орналасса, ал кейбірі оған жартылай ғана еніп немесе жанасып 
жатады. Мембраналық белоктар түрлі қызмет (мысалы, гликопротеиндер 
антиген рөлін) атқарады. Кейбір химиялық реакциялар (мысалы, 
хлоропластарда жүретін фотосинтездің жарық реакциялары немесе 
митохондриидағы тотыға фосфорлану процесі) биологиялық мембрананың 
өзінде жүреді. Сондай-ақ, биологиялық мембрана клетканы қоршап, сыртқы 

ортадан оқшаулауы арқылы клетканың морфологиялық тұтастығын 
сақтайды.
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
МЕМБРАНА 
ТҮРЛЕРІ__________________________________________________ 
1.
ПЛАЗМОЛЕММА (
жасушаның 
сыртқы қабаты )