Реферат «Кіші жүз» Студент: Айтмурзин Н. А. Взвод 113-ак куратор: Латыпаев Р. А. Астана 2022г



бет2/4
Дата12.03.2023
өлшемі440,18 Kb.
#73506
түріРеферат
1   2   3   4
Байланысты:
Айтмурзин реферат кіші жүз

Қоныстану аймағы - Сырдария аймағы , Арал теңізінің жағалауы, Каспий теңізі айналасы, қазіргі Батыс Қазақстан өңірі (Маңғыстау, Атырау, Ақтөбе, Батыс Қазақстан, Қызылорда облыстары) жерлерін мекендейді.


Құрамы

Тайпа

Әлімұлы

Байұлы

Жетіру

Рулар

  • шекті

  • қаракесек

  • қарасақал

  • кете

  • төртқара

  • шөмекей




  • шеркеш

  • адай

  • алаша

  • алтын

  • байбақты

  • беріш

  • есентемір

  • жаппас

  • қызылқұрт

  • масқар

  • таз

  • тана

  • ысық




  • тама

  • табын

  • кердері

  • керейіт

  • телеу

  • рамадан

  • жағалбайлы



Кіші жүз құрамына енген тайпалар мен рулар 15-ғасырдың екінші жартысы мен 20-ғасырдың басында, негізінен, Қазақстанның батыс өңірін мекендеп, қазақ халқының этногенезіне ұйытқы болды. Қазіргі кезде еліміздің батыс өңірі Ақтөбе, Атырау, Маңғыстау, Қызылорда облыстары мен Қарақалпақстан, Иран және Ресеймен бірқатар шекаралас аумақтарда өмір сүреді.


Адай – Қазақтың ең рі руларының бірі. Патша үкіметінің, кейін Кеңес үкіметінің "Жаппай адайлықтарды жою" саясатынан адайлар күрт азайды. Адайлардың орыс үкіметін мойындамауы: адайларды мыңдаған орыс-казак әскерлерімен соғысуға алып келді. Адайлар ежелден Каспий теңізінің шығысынан, Арал теңізінің батыс, оңтүстігін, Мұғалжар, солтүстік Балқанға дейін, Ойыл өзені мен Мойнақ шөлі жерлерінде өмір сүрген.
М.Тынышбаевтың 1925 жылғы еңбектерінде Адайлардың саны 80-90 мың деп көрсетілген.
Алаша- Көне рулардың бірі. Ұраны- Байбарақ. Таңбасы- айбалта. Алашаның бір тобы Жайықтың орта шені мен Тұздыкөл, Қоскөл, Итмұрын көлдерінің төңірегін мекендейді. Енді бір тобы Жайықтың оң жағын ала, Қамыссамар көлінің төңірегін, Кіші өзеннің бас жағынан Нарын құмға дейін қоныстайды. М. Тынышбаевтың деректерінде шамамен 45 мың жан деп көрсетілген.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет