Байланысты: ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМИ МИНИСТРЛІГІ
2 Туризм индустриясы 2.1 Индустрия Экономикалық қызметтің кез келген басқа саласы сияқты, туризм индустриясы өте күрделі жүйе болып табылады, оның даму дәрежесі тұтастай алғанда ел экономикасының даму дәрежесіне байланысты.
Туризм индустриясы туристік қызметтер мен туристік сұраныс тауарларын өндіретін және өткізетін өндірістік, көліктік және сауда кәсіпорындарының жиынтығы ретінде түсініледі. Жаппай ұйымдастырылған туризмнің дамуы және оның дамыған туризм индустриясы мен заманауи көлік құралдарына негізделген жаңа негізге көшуімен халықаралық туризмді ұйымдастыру формаларында біршама өзгерістер болды.
Біріншіден, турагент ретінде туристік қызметтерді ұсынатын және көбінесе заңды және экономикалық тәуелсіздіктен айырылған бөлшек фирмалардың саны айтарлықтай өсті.
Екіншіден, туристік көтерме компаниялар қызметінің сипаты өзгерді, олар инклюзивті турлар түрінде қызметтердің толық спектрін ұсынатын туроператорларға айналды.
Үшіншіден, көлік, сауда, сақтандыру компаниялары мен банктердің капиталына негізделген, клиенттерге туристік қызмет көрсету бойынша операцияларды жүзеге асыратын ірі корпорациялар пайда болды.
Жоғарыда аталған фирмалардың барлық категориялары бір-бірінен атқаратын қызметтері мен қызмет сипаты бойынша ерекшеленеді.
Туристік агенттіктер – бір жағынан туристік фирмалар мен сервистік компаниялар, екінші жағынан туристік клиенттер арасында делдал қызметін атқаратын бөлшек фирмалар. Туристік агенттіктер не туроператорлық фирмалар ұсынатын турларды ұйымдастырады, не жеке туристерге немесе адамдар тобына белгілі бір қызмет түрлерін көрсетумен, көлік ұйымдарымен, қонақ үй корпорацияларымен, экскурсиялық бюролармен тікелей байланыс орнатумен айналысады. Турлар туроператорлар белгілеген және олардың брошюраларында көрсетілген бағалар бойынша сатылады. Инклюзивті турларды жүзеге асыру үшін туристік агенттіктер туроператорлардан белгілі бір комиссия алады. Қызметтердің жекелеген түрлерін сату оларды өндірушілер белгілеген бағалар бойынша жүзеге асырылады, ал оқшауланған қызметтерді көрсету үшін туристік фирмалар өндірушінің бөлшек сауда бағасына белгілі бір үстемелерді белгілей алады. Туристік агенттіктердің көпшілігі ірі туристік көтерме фирмалардың, авиакомпаниялардың, қонақ үй корпорацияларының және сауда фирмаларының ықпалында болады.
Туроператорлық компаниялар, ең алдымен, туристік индустрия кәсіпорындары мен туристік фирмалар арасында делдал қызметін атқаратын көтерме компаниялар. Олар турларды өз атынан туристік агенттіктер арқылы немесе тікелей клиенттерге сатады. Саяхаттарды ұйымдастыру процесінде туроператорлар орналастыру, тамақтандыру, көлік, мәдени-ағарту мекемелерімен және экскурсиялық бюролармен байланыс орнатады. Туроператорлар көбіне қонақүйлер мен басқа орналастыру орындарын, ұшақтарды, автобустарды ұзақ мерзімді шарттар негізінде жалға алады, олардың максималды жүктелуін қамтамасыз етеді және айтарлықтай жеңілдіктер алады.
Туроператорлық компаниялар пайдаланылатын көлік түріне қарай арнайы жабдықталған әуе кемелерін пайдалана отырып турларды ұйымдастыруға маманданғандарға бөлінеді; автобус экскурсиялары; темір жол экскурсиялары; теңіз круиздері және кез келген елге саяхаттар немесе арнайы турлар.