Жоғарғы сезімталдықтың қабыну реакциясы сипатына жатады

164 
 
қатысады, жоғары 
сезімталдылықпен 
байланысқан,сол сияқты 
арнайы гранулемалар 
көптеген ферменттер 
бөледі.Сондай-ақ 
эозинофильдер 
хемотаксисомалардың 
пептидтарға химиялық 
факторлармен 
анафилаксиясына 
иемденіп, гранулема 
бұзылғанда жуан 
торшалар шығарады. 
гельминттер 
дернәсілдерінің 
көшуімен және олардың 
ағза қожайынына 
бөлінімен байланысты. 
 
 
Бауырдың  диффузды  зақымдалуы  соңғы  болып  белгілерін  көрсетелі, 
фасциоллез 
белгісіне 
ұқсас, 
триниллезде 
миозиттер, 
бүйрек 
зақымдалуы,эхинококкозда 
және 
альвеококкозда 
және 
басқа 
қабыну 
реакцияларынада дамиды.    
 
 
 
 
 
 
 
 
Гельминтоздың  патогенезінде  маңызды  рөлді  ағзаның  өздігінен  тазалануы 
жүреді, 
кіші 
лимфациттердің 
көмегімен 
бір 
мезгілді 
иммунитеттің 
жоғарылауымен жоғары сезімталдық қабыну реакциясы негізінде, гельминттердің 
өзі  бөлуі  гистаминнің  қанда  бір  мезгілді  жоғарылауы,  тіпті,  гельминттердің 
айтарлықтай  зақымдалуында  жүреді.  Сол  себепті,  бұл  реакцияны,  ағзаның 
иммунды қорғаныш реакциясына жатқызады.    
 
 
 
 
 
Бұндай реакцияларға жатқызады: 
1. Ағза қожайынында 
дернәсіл сатысында бой 
өсудің кідіруі және 
паразиттердің дамуы. Қой 
цистокаулезінде, қозы 
простостронгилаидозында, 
күйіс және басқа 
инвазияларда кездеседі. 
Сыртқы түрі ағза 
қожайыны иммунитеттің 
бірінші сатысына жетсе, 
2. Бір ұрпақтан дамыған 
гельминттердің 
әркелкілігі.. Гелминттің 
мөлшері түрге және 
жануардың зақымдалуға 
қарқындылығына 
байланысты. 
3.Инвазияның 
экстенсивтік пен 
интенсивтік төмендеуі. 

165 
 
солай пайда 
болады,нәтижесінде 
гельминттер бөлігі ағзадан 
бөлінеді, ал басқа бөлігі 
жасырын кезеңге ауысады 
"жасырын кезең". 
 
 
Барлық  жоғарыда  айтылғандар  гельминтоз  кезінде  иммунитеттің  растау 
әсері болып табылады.   
 
 
 
 
 
 
 
 
Табиғатта  ағза  қожайынының  кең  және  терең  қабынулармен(зақымдалу) 
моноинвазиялық  емес,  аралас  инвазиялар  жиі  кездеседі.  Паразиттер 
синергетикалық  немесе  антагонистикалық  өзара  қатынасында  түседі.  Бір  біріне 
зат алмасу өнімдеріықпал жасайды, механикалық, немесе ағза қожайыны арқылы 
жанама    ,  қарапайымдылар  микрофлорасы  арқылы  әсер  етеді.  Тіршілік  кеңістігі 
үшін  гельминттар  арасында  және  қоректену  қоры  бәсекелестігі  олардың  өсуінің 
кідірісіне, интенсивті  инвазияның төмендеуіне алып келеді. Бұндай жағдайларда 
аурудың айрықша белгісі анық көрінбейді.  
 
 
 
 
 
 
Есте  сақтау  керек  жайт,  гельминттер,  жануар  ағзасында  паразиттеуші,  тек 
қана өз араларында ғана емес, сондай-ақ микрофлоралармен, қарапайымдылармен 
өзара  қатынасады,  рН  ортасын,  көмірсу,  витаминдердің,  микроэлементтердің 
алмасуын өзгертеді, ағзаның және т.б. төзімділігін төмендетеді.   
 
 
 
Гельминтоз  кезінде  жануар  ағзасында  биохимиялық  және  морфологиялық  
өзгерістер 
дамиды. 
Анағұрлым 
мағызды 
болып 
ақуыз 
синтезінің, 
витаминдердің(А, С, Д, В12), холестериннің, тиероидты гормондардың, кетонурия 
және  басқалары  есептегенде,  ақуыз  алмасуында  басты  рөл  ақуыз  алмасуына 
жатады,  әлбетте,  бұндай  өзгерістер  бауырдың  терең  зақымдалуында  кездеседі. 
Бұдан  басқа,  гельминтозда  ыдырау  артады  және  гликоген  синтезі  төмендейді, 
гепатоциттердің дәнді, майлы дистрофиясы және басқа өзгерістер байқалады.  
 
Гельминтозда  бауырдың  зақымдалуымен  байланысты,  липидті  алмасу  да 
өзгереді.  Ауру  жануарларда  қанның  сарысуында    фосфолипидтер  мөлшері 
айтарлықтай  төмендейді,  сол  уақытта,  бос  липидтердің  мөлшері  сияқты,  майлы 
қышқыл және байланысқан холестерин жоғарылайды. Зақымдалудың нәтижесінде 
бауырда ағзаның интоксикациясы дамиды.  
 
 
 
 
Осылайша, 
бірінші  кезекте,  эндокринді  бездердің  жүйелі-рефлекторлы  және  жүйелі-
гуморальды реттелуі бұзылады. Патогенді фактодың әсерінен С витаминінің және 
сульфгидриьлді  топтың  синтезі  төмендейді.  Бұл  ферменттің  белсенділігінің 
төмендеуіне  алып  келеді,  қалқанша  безіндегі  тиероидты  гормондар  төмендейді. 
Нәтижесінде  ұлпалық  тыныс  алу  бұзылады.  Бауыр  мен  бұлшықетте  дамитын 

166 
 
гипоксия, майлардың қышқылдануына және қан мен ұлпаларда сүт қышқылының 
жиналуына,  бауырда,  жүректе,  қаңқа  бұлшықетінде  гликоген  мөлшерінің 
өзгеруіне  алып келеді.  Бір  мезгілде  қаңқа  бұлшық етінде және  бауырда  кобальт, 
йод,  фосфор  құрамының  жиналуы  жоғарылайды.  Ұлпалы  тыныс  алудың 
төмендеуі, аллергиялық реакциялардың пайда болу формалары болып табылады.  
 
Терең патологиялық өзгерістердің салдары, дамушы гельминтоздарда: бойы 
өсуініңбаяулауы  және  жануардың  дамуы,  ет  және  сүт  тағамдарының 
құнарлылығының төмендеуі.  
 
 
 
 
 
 
 
 
Бұл  белгілер,  гельминтоз  патогенезі  сөзсіз  барлық  патанатомиялық 
өзгерістердің кешенін қамтымайды, басқа аурулармен шиеленісуінен өзгеріп кетуі 
мүмкін.  

жүктеу/скачать 1,75 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: