104
Эндометрит – қабыну үрдістері кілегей қабықшаға жиналады. Ағымы
бойынша өткір және созылмалы болуы мүмкін. Өткір ағымы катаральді
(қарапайым) эндометрит типі бойынша дамиды. Макроскопиясы: қабыну бейнесін
еске түсіреді (оны ұйығудан ажырату қажет). Ісінген, гипермирленген,
қанталаулармен тізілген, серозды – шырыштық немесе шокалад түсті
секреттермен жабылған. Экссудат мөлшері біршама, ақшыл, созылыңқы, күңгірт
немесе шокалад түсті болады. Кілегей қабықтары ісінген, диффузды немесе дақты
ісінген, карункулалардың айналасында петехиялар пайда болады. Кілегейдң
беткейі кедір-бұдыр. Гистологиясы – белгілері кілегей қабықтардың өткір
катарына сәйкес. Капиллярлары мен веналары қан талаған жерлерінде қанға
толып қалған, ұлпа инфильтрациясы полиморфоядролы лейкоциттермен
толысады, олар аналық бездер мен саңылауларының айналасына жиналады.
Ұлпаның некрозы мен іріңді ыдырауы аумағының беткейінде үлкен мөлшерде
лейкоциттер жиналады. Бұлшық ет ұлпасында еш өзгеріс жоқ, сәл ғана ісінген.
Ақыры: созылмалы формаға өтеді немесе эпителилер регенерацияға ұшырайды.
Іріңді эндометрит. Жатырдың үлкен өлшемдері (қуыстарда іріңнің ұлкен
мөлшері болады - piometra). Пальпациялаған кезде флюктуация болады. Серозды
қабықшасы өзгермеген, күңгірт, кедір - бұдырлы, грануляциялық ұлпаның
бүркелген түйіндері болуы мүмкін.
Жатырға мойыны жабық болуы себебінен ірің көп жиналады. Жатыр
қабырғасы жіңішкерген. Кілегей қабығы некроздық ұлпалармен жабылған.
Карункулалары (ірі қара малдарда) кедір-бұдыр, консистенциясы терілі болады
(бархат тәрізді болуы керек). Гистологиясы: шырышты плазматикалық торшалар
мен лейкоциттердің инфильтрациясы, олар эпителий асты қабатында көп
жиналған, өлген ұлпаның іріңді ыдырауы мен кесектерге бөлінуі. Бездер
атрофияланған, олардың саңылаулары кеңейіп, іріңге толып қалады.
Созылмалы катаральді (іріңсіз) эндометрит. Бірінші белгісі – плазматикалық
торшалармен кілегей қабықтардың инфильтрациялануы, гиперемия және
лейкоциттердің көшуі. Кілегей қабықтары полипозды жуандаған. Кейін бедері
кистозды кеңейеді, кілегей қабығының жалпы склерозы дамиды, кисталарының
өлшемдері мен мөлшері қатты түрленіп, өзгереді (без ағыстарының шығуы
бітеледі және бездер секретке толып қалады). (Некротикалық стафилококктық
эндометрит, шошқалардың пиогенді эндометриті).
Достарыңызбен бөлісу: