Руководство для Студента ппс как Тренеры indd

54
студентке арналған нұсқаулық | руководство для студента
Мұндай қысқа, кейде түсініксіз түрде ұсынылатын ұғым ата-аналар, кей жағдайда 
мұғалімді ауыстыруға келген жаңа мұғалім, жергілікті және ұлттық деңгейде мектептің білім 
беру қызметін бақылайтын уәкілетті органдар сияқты адамдарға есеп беруге қолайлы болады. 
Осылайша, бағалау барысында жиналған бұндай ақпарат түрлері негізінен есеп беру, іріктеу 
және бақылау үшін қолданылады.
Жиынтық мәліметтерді білім беру құралы 
тұрғысынан пайдалануға бола ма?
Оқушылар тобынан жүйелі түрде жиналатын балдар мен деңгейлер әдетте «мәліметтер» 
деп аталады. Жинақталған жиынтық мәліметтер мұғалімдердің жұмыс үлгісін сәйкестендіруіне 
және күтілетін деңгейден жоғары немесе төмен дәрежеде жұмыс істейтін топтарға ерекше на-
зар аударуына ықпал етеді. Оқушылардың білім жетістіктерін бағалау жөніндегі халықаралық 
бағдарлама (PISA) және ЭЫДҰ сияқты халықаралық зерттеулер қатысушы-елдерден оқушылар 
міндетті оқыту курсын аяқтаған соң игерген, қоғам өміріне толыққанды қатысу үшін қажетті 
білім мен икемділік қандай дәрежеде екендігі туралы «мәліметтерді» жинақтауға бағытталған. 
Дегенмен, мұндай «мәліметтердің» жинақтау әдістемесін біліп, келтірілген қорытындыларға 
қайтадан талдау жүргізу қажет.
Сонымен қатар мектептер алдағы нәтижелерге қалай қол жеткізілгенін біліп, одан кейінгі 
іс-әрекеттерін жоспарлау үшін де «мәлімет» жинайды. Осылайша, жеке оқушы деңгейінде 
жиынтық бағалау жетістіктер деңгейін және оқушының әрі қарай дамуы үшін мақсат ретінде 
берілетін кейінгі деңгейлерді анықтау үшін қолданылады. Бірақ, бұдан кейінгі кезеңдерде 
оқушыларды қолдауды қамтамасыз ету басты міндет болатын болса, онда балл мен деңгейлерді 
анықтау үшін ұсынылатын негіздемелер мен өлшемдер міндетті түрде аса мұқият зерделенуге 
тиіс. Орындалған тапсырманың негізгі аспектілеріне қатысты сапалы ақпарат оқушылармен кері 
байланыс үшін қолданылу мүмкін екендігін ұмытпау керек. Мысалы, егер балаға оның белгілі 
деңгейге жеткендігін айтса, бұл оған үздік нәтижеге жету үшін не істеу керектігін түсінуге 
көмектеспейді; бұл үшін баламен бірлесіп ненің нәтижесінде мұндай баға алғандығын және 
бағалау өлшемдерін түсіндіріп, талдау жасаса, бұл балаға өзінің нәтижесін жақсарту үшін кейін 
не істеу керектігін түсінуге мүмкіндік береді. Осы тұрғыдан алғанда (сандық түрдегі) жиынтық 
бағалау басты мәселе емес, сондықтан мұғалім оларға негіз болған мәліметтерге (қадағалау 
және интерпретация) қайтып оралады. Одан кейін мұғалім бұл мәліметтер оқушының оқу 
деңгейін қалай анықтайтындығы туралы, оған қандай деңгейге жету керек және мұны қалай 
жасау керек екендігі туралы қалыптастырушы қорытынды (ауызша түрде) ұсынады.
Бағалау сипатын өзгерту арқылы оқуды бағалау оқу үшін бағалауға ауыстырылуы мүмкін. 
Алайда бұл тікелей оқуға үлес қосатын мәліметтерді алу үшін жоспарланбағандықтан, оқу үшін 
бағалауды ескере отырып жоспарланған бағалаумен салыстырғанда, бұл бағалау қолданылған 
мақсат үшін онша сәйкес келмеуі мүмкін. Мұғалім жүргізетін жиынтық бағалауға қарағанда 
сыртқы тестілер одан да бетер проблемалы болып табылады, себебі мұғалімдерде бұл балдар 
мен деңгейлерге негіз болған мәліметтерді алуға үнемі мүмкіндік бола бермейді, оның үстіне 
мұғалім жиі кездесетін қателер талдауын қолдана алады.

жүктеу/скачать 13,21 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: