С. Б. Балшыкеев
Діни түйсік, сезім және әрекеттер
жүктеу/скачать 1,13 Mb. Pdf көрінісі
|
Balshikeev 1
- Бұл бет үшін навигация:
- «Мен»-нен «Мен емеске»
- (сезімдер, дәстүрлер, дағдылар)
| 2.2 Діни түйсік, сезім және әрекеттер
Болмыс пен табиғат туралы сҧраққа кӛптеген әр тҥрлі шексіз, бір- біріне қарама-қайшы жауаптар бар. Ақиқатты нақты туындату мҥмкіндігі ретіндегі тҥйсік психолгия, әлеуметтану, философия, физиология және басқа да ғылымдарды зерттеу нысаны болып табылады. Тҥйсікті таратушы адам болып табылады. Тҥйсіктің маңызды қасиеттері болып мыналар табылады: бейне, қатынас, мақсатты жорамалдау, басқару және т.б. Тҥйсік механизмдерін аспаптар арқылы бақылау мҥмкін емес – бҧл оның болмысы мен пайда болуының әр тҥрлі алыпсатарлығы ҥшін басты себеп болып табылады. Тҥйсікке қатысты қазіргі заман ғылымы келесі қағидаларды ҧстанады: - тҥйсік кез келген материяның емес, тек жоғары ҧйымдастырылған материя, яғни, адам миы болып табылатын қасиеті; - ол обьективті әлемнің субьективті бейнелерінің кешені болып табылады, яғни, тҥйсікте одан тыс шынайылылық бейнеленеді; - тҥйсік бейнеленетін нысандарға емес, адам миындағы физиологиялық процестерге теңеседі; - тҥйсік дегеніміз сана-сезім, яғни, «Мен»-нен «Мен емеске» дейін шектеу мҥмкіндігі болып табылады; - тҥйсікке белсенділік, ӛте кереметтен материалдыға айналу мҥмкіндігінің қасиеттері тән. Діни нанымның ерекшелігі - оның басты компоненті ғажайыпқа сену болып табылады. «Ғажайып» термині материалдық дҥние заңдары мен заңнамаларына бағынбайтын және тиімді тҥсіндіруге жатпайтын процесс немесе басқа да қҧбылыстарды білдіреді. Діни нанымның екі деңгейі қарастырылады: - діни психология (сезімдер, дәстүрлер, дағдылар), олардың таратушылары «қатардағы» діншілдер болып табылады; - діни идеология (түсініктер, елестер, кӛзқарастар, концепциялар, жүктеу/скачать 1,13 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|