С. Ə. Тортаев орта ғасырлардағы азия жəне африка тарихы алматы 2009
жүктеу/скачать 7,49 Mb. Pdf көрінісі
|
| Мəдениеті. Иран — байырғы мəдениеттің отаны. Сонау ерте орта
ғасырларда Иранда сəулет өнері жоғары дəрежеде дамыды. Ктесифон мен Сервистанда зəулім сарайлар салынды. Мүсін өнері де елеулі табыстарға жетті. Оған дəлел Накш-и-Рустам мен Би-Шапурдағы І-Шапур патшаның Рим императоры Валерианды жеңгендігін бейнелейтін мүсіндер. Сасанилер билігі кезінде жаратылыстану ғылымдары үлкен табыстарға жетті. Математика, астрономия, медицина, ветеринария жəне ауыл шаруашылығы салаларында ежелгі сириялық жəне пехлевилік тілдерде жазылған кітаптар сақталған. Əдебиет сала- сындағы жетістіктерге «Авеста» дəлел бола алады. Иран — ғажайып ертегілердің, керемет ақындардың отаны. Сасанилер билігі кезінде Иранда грек ғылымы, оның ішінде неоплатонизм кеңінен тарады. Оны христиандық Византиядан қуылған пұтқа табынушы оқымыстылар дамытты. VІ—VІІ ғасырларда ақын-сазгер Барбадтың аты кеңінен танымал болды. Базигер театры туралы мəліметтер сақталған. Иранда сол кезде пантомима өнері де едəуір өріс алды. Сондай-ақ көлеңке театры мен қуыршақ театры да қалысқан жоқ. Сүйтіп, ІІІ—VІІ ғасырларда Иран мəдениеті өзіндік ерекшелік- тері бола тұра басқа, көрші елдердің де озық мəдениетін бойына сіңіре отырып, дамып, жетіле берді. Ə д е б и е т т е р: 1. Шабани Р. Иран тарихы.— Алматы, 2002.— 89—135 бб. 2. История Востока. Т 2: Восток в середине века.— М.: Восточная литература РАН, 1995.— 23—33, 250—261 бб. 3. Васильев Л. С. История Востока: В 2 т. Т. 1.— М.: Высшая школа, 1998.— 252—259 бб. жүктеу/скачать 7,49 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|