С. Ж. Асфендияров атындағЫ

С.Ж.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ

ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ 

Жалпы гигиена және экология кафедрасы

Экология және тұрақты даму сабағында

модульді  технологиясын қолданудың 

әдіс

-

тәсілдері

б.ғ.к., аға оқытушы Молдакарызова Айжан  

Жанарбекқызы

Мақсаты

Әлемдік

білім

берудегі

дамудың

стратегиялық бағытының бірі – оқытудың

дәстүрлі

репродуктивтік

үлгісінен

өтіп,

студенттердің таным белсенділігін, өз бетімен

ойлау қабілетін жетілдіретін білім берудің енді

дамып келе жатқан модульне көшу, оқу-тәрбие

үрдісінің ұйымдастырылуы мен мазмұнына

өзгеріс енгізуіне лайықты жол табу, жаңа

технологияларды қолдану. ЖОО-да экология

және тұрақты даму пәні бойынша бакалавриатқа

интерактивті оқыту әдісі

ретінде: модульді,

жобалық және деңгейлік бағалау әдісті қолдану.

Бұл білімнің басымды мақсаттарымен

біріктірген пәндер мен әдістемелердің және

оқу-тәрбие үрдістерін ұйымдастырудың өзара

ортақ тұжырамдамамен байланысқан

міндеттері, мазмұны және түрлері

мен әдістемелерінің күрделі және ашық

жүйелері, мұнда әр ұстаным басқаларына әсер

етіп, соңында студент білімінің дамуына жағымды

жағдайлар жиынтығын құрайды, әсіресе,

осы бағытта

модульдік технологияның

орны ерекше болып табылады.

Сабақ урдісінде қолданылатын педагогиялық 

технологиялар  

–

• білім мазмұны, білімді игеру қарқыны, өз 

бетінше жұмыс істей алу мүмкіндігі, оқудың 

әдістері мен тәсілдері бойынша оқытудың 

дербестігін қамтамасыз етеді. 

Модульдік оқыту

• іс-әрекеттің мақсатты бағдарламасы 

белгілеген деңгейіне (жоспарланған алдағы 

нәтиже) жету үшін сұрыпталған, 

дидактикалық өңделген білім, білік, дағдының 

белгілі мазмұнының бірлігі және оның 

әдістемелік нұсқауы немесе аяқталған оқу 

ақпараты болып табылатын модульдік 

бағдарламаның негізгі құралы. 

Модуль дегеніміз

• тек білімді меңгерту емес, студенттің 

танымдық қабілетін есту, көру, қимыл 

ойлауды, ынтаны қабылдау қабілетін дамыту 

арқылы және оны бекіту, шығармашылық 

деңгейін  арттыру арқылы жүзеге асырылады. 

Модульдік 

технологиялардың 

ерекшелігі

«

Модуль мазмұны

» өзіндік мағына

беретін оқу материалының көлемі

ретінде ұсынылады

.

Модуль дегеніміз

– қандай да бір жүйенің,

ұйымының анықталатын біршама дербес бөлігі.

(С.И.Ожегов)

Оқу модулі қайта 

жаңартушы оқу 

циклі ретінде үш 

құрылымды бөліктен 

тұрады

кіріспеден

сөйлеу 

бөлімінен 

қорытынды 

бөлімнен 

Психологтардың 

пайымдауынша, 

әрбір дербес 

тарауды 

(тақырыпты) 

оқып-үйрену үш 

негізгі кезеңнен

тұрады 

кіріспе –

қызықтырушылық

операционалдық –

танымдық 

рефлексиялық –

бағалау 

(Л.М.Фридман) 

Қазіргі

таңда

білім

беру

салаларында пәндерді оқытуға

жаңа идеяларды әр сабақта жан-

жақты

қолданып,

жаңаша

оқытудың

тиімді

жолдарын

тауып,

жүйелі

түрде

қалыптастыру – заман талабы.

Оқу үрдісін студенттердің жоғары сапалы білім

алуына

ықпал

ететін,

студенттердің

бойына

экологиялық

мәдениеттік,

білімділік,

коммуникативтік,

ізденімпаздылық

сияқты

біліктіліктердің қалыптасуына жағдай жасай алатын

және алған білімдерін күнделікті өмірде, әлеуметтік

салада, қоғам өмірінде кеңінен қолдауға мүмкіндік

туғызатын, оқытудың заман талабына сай әдіс

-

тәсілдерін қолдана отырып құру, бүгінгі таңдағы

ЖОО оқытушыларының басты мақсатына айналып

отыр

.

Аталған мәселенің шешімін табудың бірден бір жолы

-

ЖОО оқытушыларының

ізденімпаздылығының,

білімі мен біліктілігінің

төмендегі талаптарға сай

болуы

:

1.

Оқытушылардың интеграциялық курстарға даяр

болуы және оқыту барысында оқытудың жеке тұлғаға

бағытталған түрін қолдана алуы

.

2.

Студенттің

әлеуметтік

құзырлылығын

қалыптастыруға ықпал ететін, оның жеке тұлға ретіне

қалыптасуына

жағдай

жасайтын

педагогикалық

технологиялардың заманауи түрлерімен таныс болуы

және оларды сабақ барысында тиімді қолдануы

.

3.

Студенттің жеке тұлға ретінде қалыптасуына ықпал

жасап, оның белгілі бір тақырыпқа зерттеу жасап,

тұжырымдама жасап, қорытынды шығаруына әсер

ететін технология жоба технологиясын қолданудың

жолдарын үйрену

.

Бір сабақтың әр 

кезеңдерінде

түрлі әдістерді

орнымен

пайдалану

арқылы көп 

нәтижеге жетуге

болады. 

Сабақтың

қызықты,

сапалы

өтуі

тікелей

оқытушының

шеберлігіне байланысты

болады. Белгілі ғалым

Ахмет

Байтұрсынұлы

«

Шеберліктің белгісі –

түрлі әдісті болу

», - деп

айтылған сөздері ойға

оралады.

Модульдік оқыту технологиясын қолдану оқу

жүйесіне жаңаша сипат береді. Оқу мазмұнын

«Өсу» бағытымен – қарапайымнан күрделіге,

репродуктивті тапсырмалардан –

шығармашылық ізденіске қарай дамыту

студенттердің дәрежесін арттыра отырып,

студенттердің жауапкершілігін жоғарылатады.

Модульдік технологияның ерекшелігі –

мұғалім -

ұйымдастырушы, оқушымен

біріге отырып, әрі қамқоршы, әрі білгір

оқытушы маман

болуына ықпал жасайды.

Модульді технологияны 

қолданудың әдіс-тәсілдері, оның тиімділіктері

Модульдік технологияны пайдалану

арқылы тұрақты даму және экология пәнінен

студенттердің үлгерім сапасының

өсуі байқалады, оқушылардың сабаққа деген

қызығушылығы артып алға жылжиды.

Студенттердің белсенділігін арттыруға,

назар, ес, ойлау, пәнге деген қызығушылықтарын

жоғарылатуға, өз бетінше білім алуға бағыт

беруге өз септігін тигізеді.

Модульдік технологиямен қатар  жобалық әдісті  қолданып 

сабақ өткізу барысындағы оқытушының алатын орны 

Студенттердің зерттеу 

жұмыстарын 

ұйымдастыру және 

жұмыстың нәтижелі 

болуына ықпал 

ететіндей  қабілеті 

болуы

Студентке талқылауға 

арналған жобаның 

тақырыбын таңдауға 

көмек көрсету

Пікірталастар 

ұйымдастырып, оны 

өткізу қабілеті болу

Жоба жұмысы бойынша студентке 

ақпарат көздерін табуға, өзекті 

мәселелерді айқындауға, тұжырым 

жасауға, зерттеу жұмысы барысында 

кеңес беріп отыру

Әр түрлі ақпарат 

көздерінен 

қажетті ақпаратты 

анықтай білу 

қабілеті болу

Студенттермен жоба әдісін қолдану барысында оны бірнеше 

кезеңдерге бөлуге болады: 

Екінші кезең оқытушылық, іс-

әрекеттік кезеңі болып 

табылады.Бұл кезең 

барысында студенттің жоба 

тақырыбын алмай тұрған 

кезіндегі осы тақырыпқа 

байланысты жинақтаған 

тәлім-тәжірибесі, білімі  

тексеріліп, бір жүйеге 

келтіріледі.

Үшінші кезең 

барысында оқытушы 

студентке кеңес  береді, 

олардың жұмысын 

бақылауға алып жүреді 

және жасалып жатқан 

жоба жұмысын 

қайталап, пысықтайды.

бірінші кезеңде 

студенттермен дербес 

жұмыс жүргізіледі. 

Студенттердің курсына 

қарай, олардың білім 

деңгейіне қарай, 

қызығушылықтарына 

қарай жобаның 

тақырыбы таңдалып 

алынады.

Экология және тұрақты даму пәні бойынша өткізуге 

болатын жобаларды келесі түрлерге бөлуге болады:

1. Мақсатына қарай –экология саласында өзекті мәселелерді зерттеушілік,      

ақпараттық, шығармашылық , алдын алу,  қоршаған ортаны  қорғау,  

конструкциялық жобалар.

2. Мерзіміне қарай-щағын жобалар,орташа және ұзақ уақытқа арналған    

жобалар.

3. Білім саласына қарай-шағын жобалар,  кешенді жобалар.

4.Құрылымына қарай келесі бөліктерге бөлуге болады: жоспарлау, ақпарат     

жинау, дайын өнім, презентация.

5. Қолдану аймағына қарай жобаларды:

- Сабақтан тыс кездегі студенттің іс-әрекеттері, экотуризм - кешенді, ұзақ    

уақытты қажет ететін жобалар, зерттеу жұмыстарын қажет ететін,    

шығармашылық жобалар; 

- Сабақ  уақытында  жобалар  - пәнаралық, шағын жобалар, кешенді, рөлдік    

ойын , пікір талас және дөңгелек үстел  қамтитын жобалар - деп бөлуге   

болады.

Тапсырманы талқылау барысында  жобамен жұмыс 

жасаудың екінші оқытушылық-ізденушілік кезеңінде 

қолданылатын кесте ұсынылады. Ұсынылған кесте бойынша 

студенттер берілген тақырып бойынша өз білімдерін сарапқа 

салуға мүмкіндік алды.

Бұрыннан таныс ақпарат ( «Бұрыннан білем»). 

Алғашқы кездегі көзқарасқа қайшы келетін ақпарат («Басқаша ойлағам»). 

Жаңа ақпарат («Білдім»).

Толықтыруды қажет етеді («Толығырақ білгім келеді).

Есте сақтауды қажет ететін ақпарат

Қорытынды

Модульдік технологияның 

ерекшелігі – оқытушы –

ұйымдастырушы, студентпен 

ақылдаса отырып, әрі дипломат, әрі 

қамқоршы, әрі білгір жетекші рөлін 

атқарады.