Сабақ Оқытушымен білімалушылардың өзбетінше жұмысы Тақырыбы : Тірек-қимыл жүйесі



Pdf көрінісі
бет4/10
Дата15.12.2022
өлшемі6,65 Mb.
#57558
түріСабақ
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Байланысты:
Снимок экрана 2022—11—29 в 19.19.23

Сүйектің ағза ретінде
құрылысы
Сүйек ағза ретінде
Сүйектің құрамына қалай органикалық солай беорганикалық заттар 
кіреді: біріншілердің саны организм жас болған сайын көбірек болады.. Соған байланысты
жастардың сүйектері иілгіш және жұмсақ, ал ересек адамдардың сүйектері - қатты болып
келеді . Ересек адамда минералды заттар (негізінде гидроксиапатиттер) сүйек салмағының
60-70 %., органикалық заттар (І типті коллаген) -30-40 %. құрайды 
Сүйектің құрылысы. Сүйек сыртынан, оның буын беткейлерін санамағанда, екі қабатты болып 
келген 
сүйек қабығыме
н жабылып тұрады. Сүйек қабығының беткейлі немесе талшықты
қабаты құрамында көптеген қантамырлары және нервтері бар тығыз талшықты дәнекер
тіннен тұрады. Сол себептен сүйектің түсі ақшылт-қызғылт және сезгіштігі жоғары 
болады. Сүйек қабығының ішкі қабатында остеогенді жас-р –остеобласттар боладысолар
арқылы сүйектің енінен өсуі жүреді. Жас қосылған сайын сүйек қабығының остеогенді
функциясы төмендейді тек травмалардан немесе сүйек тінінде заттар алмасуы бұзылуымен
байланысты аурулар дамыған кезінде белсендетіледі. 
Сүйектерде тығыз затты (біркелкі, қатты және сүйектің сыртқы қабаты) және кеуекті затты ( бір
бірімен әрбағытта айқасып орналасқан пластинкалардан тұратын) ажыратады. Кеуекті
заттың пластинкалары бірнеше қуыстардың жүйесін түзеді, олар ұзын сүйектердің 
ортасында бір үлкен қуысқа құйылады. 
Сүйек қабығынан кейін 
өзіндік сүйек тіні 
орналасады, оның негізін жалпы (ішкі және сыртқы )
сүйек пластинкалар және остеондар құрайды. Сүйектің құрылым-қызметтілік бірлігі не
остеон жатады, ол бір біріне қондырылған және шекаралары аймағында остеоциттердің 
көптеген өсінділері арқылы бекітілген 40-50 сүйек түтіктерінен тұратын жүйені түзеді. 
. Әр бір остеонның ортасында (Гаверсов өзегі) 1-2 гемокапилляр өтеді. Түтікті сүйектерде
остеондардың жалпы саны 5 мын және оданда көп болады.. Остеондар сүйектің
функционалды салмақтарға ұшырайтын аймақтарына яғни қысым күштеріне бойлай 
бағытталған . Остеонның құрамындағы әр бір айналма пластинка оссеин (коллагенді
талшықтар) талшықарынан құрылған. Остеондардың аралығында ендірме пластинкалар
болады. 
Жалпы сыртқы пластинкалары 
сүйек қабығының ішкі қабатымен шектеседі, 
ішкі
пластинкалары, 
оларды жабатын эндостпен сүйек кемігіне толынған сүйек қуысының
қалыптасуына қатысады.. Сүйек тіннің құрамында жас-ар: остеобласттар, остеоциттер,
остеокластар (сүйек макрофагтары) болады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет