Сабақ. Резеңке және резеңке өндірісі. Мақсаты: білім алушыларды резеңке және резеңке алу технологиясымен таныстыру Тапсырмалар
Силикон резеңкелерінің негізгі қасиеттері
жүктеу/скачать 106,76 Kb.
|
13 лекция ОХТ ках
| Силикон резеңкелерінің негізгі қасиеттері
Биоэнерттілік және био тұрақтылық - бұл қасиеттер медициналық техникада қолдану үшін шешуші болып табылады. Көп жылдық тәжірибе (имплант ретінде СР-ны алғашқы қолдану 1948 ж.) силикон резеңкеден жасалған дұрыс жасалған бұйымдар сыртқы байланыста да, ағзаға қысқа мерзімді енгізуде де, мысалы, асқазан-ішек жолдарының люменінде немесе ұзақ имплантацияда, оның ішінде пациенттің бүкіл өмірінде іс жүзінде көрсетілмейтіндігін көрсетті уытты әсер, ағзаның тіндері мен қоршаған ортасын тітіркендірмейді және аллергенді реакциялар тудырмайды. Гемосәйкестік, кальцинация-бұл сипаттамалар медициналық полимер өнімдерінде қажетті деңгейде қол жеткізу қиын сияқты маңызды. Алайда, бірегей беткі қасиеттер (гидрофобтылық, адгезияға қарсы, оның ішінде қоршаған тіндерге қатысты, басқа заттармен нашар үйлесімділік) кремний резеңкесін кардиохирургияда қанмен байланыста, нейрохирургияда, урологияда және т. б. сәтті қолдануға мүмкіндік береді. Зарарсыздандыру әсеріне төзімділік. Пайдаланудың кең температуралық диапазоны (–60 oC – ден + 150 – 200 oC-ге дейін) және жоғары гидролитикалық төзімділік силикон резеңкеден жасалған бұйымдарды ауа әдісімен (180 OC кезінде), автоклавтағы өткір бумен 120-130 oC кезінде зарарсыздандыруға, оларды суда ұзақ қайнатуға мүмкіндік береді. Силикон резеңкелері өте химиялық инертті, әлсіз қышқылдар мен сілтілердің, тұздардың, аммиактың, этил спиртінің, ацетонның, сутегі асқын тотығының ерітінділеріне жақсы қарсы тұрады, бірақ бензинде, хош иісті еріткіштерде және хлорланған көмірсутектерде қатты ісінеді (ісіну қайтымды). Силикон резеңкелерінің аталған қасиеттері оның медициналық техникада қолданылуын анықтады. Силикон резеңкеден жасалған бұйымдар қолданылмайтын хирургияның бірде-бір саласы жоқ және бұл бұйымдар әртүрлі мерзімге енгізілмейтін адам денесінің бірде-бір аймағы жоқ деп айтуға болады. Силикон резеңкеден жасалған бұйымдар жалпы хирургияда, жүрек-қан тамырлары хирургиясында, кеуде хирургиясында, нейрохирургияда, жақ-бет хирургиясында, отоларингологияда, офтальмологияда, ортопедияда, урологияда, стоматологияда, гинекологияда, анестезиологияда қолданылады. Медициналық бұйымдарды өндіруде жиырма жылдан астам уақыт бойы пероксид әдісінің орнына силикон резеңкелерін вулканизациялаудың прогрессивті каталитикалық ("платина") әдісі қолданылғанын ерекше атап өткен жөн. Әлемдік тәжірибеде бұл әдіс имплантаттар, эндопротездер және т. б. сияқты жауапты медициналық өнімдерді алуда қолданылады. Әр жылдары сериялық өндіріске әртүрлі мақсаттағы силикон резеңкеден жасалған медициналық бұйымдардың кең сериясы құрылды және енгізілді: -Имплантацияланатын сымдар-жүрек белсенділігінің электростимулятор-ларына арналған электродтар - Жануарларға арналған эксперименттер сатысына жеткізілген жасанды жүрек моделі - Алғашқы отандық түтіктер, зондтар, силикон резеңкеден жасалған дренаждар - Гидроцефалияны емдеуге арналған имплантацияланатын жүйелер - Торлы қабықтың бөлінуіне байланысты склеропластикалық операцияларға арналған көз хирургиясына арналған силиконды имплантаттар - Ларингеальды маскалар және т. б. Келесі жиі қолданылатын материал полиуретан Полиуретанды болашақ материал деп атайды. Оның қасиеттері соншалықты алуан түрлі, олардың шекаралары жоқ. Ол бізге таныс ортада және шекаралық және төтенше жағдайларда бірдей жақсы жұмыс істейді. Полиуретандар-бұл негізгі тізбекте макромолекулалары бар уретан топтары бар жоғары молекулалық қосылыстар: Полиуретандарды медицинада қолдану мүмкіндігі өте кең. Полиуретандарды катетерлер мен жалпы мақсаттағы түтіктерді, төсек жабдықтарын, хирургиялық парақтарды немесе майлықтарды, жараларды таңғыштарды және инъекциялық қалыптау арқылы жасалған құрылғылардың кең ауқымын өндіру үшін пайдалануға болады. Ең көп таралған қолдану-қысқа әсер ететін имплантаттар. Олар рентабельділік, беріктік, қаттылық және жүктеме/кернеуге төзімділіктің жоғары параметрлері сияқты артықшылықтарды алу қажет болатын бірқатар қосымшаларға жарамды. Полиуретанның қасиеттері. Оның негізі шикізаттың екі түрі — полиол және изоцианат. Бұл синтетикалық полимерлі материал полиэфир-полиолдар тобына кіреді және оның қасиеттері мен сипаттамалары молекулалық құрылымға байланысты. Сондай-ақ, полиуретан эластомер болып табылады, ол созылғаннан кейін бастапқы күйіне оралады. Оған көптеген қоспалар ерекше қасиеттер береді, олар реакцияға түсіп, икемділікті арттырады, жұмсақтық немесе қаттылық, температураның өзгеруіне төзімділік береді. Сондықтан полиуретанның бірнеше түрлі күйлері бар, ол тұтқыр сұйықтық, жұмсақ резеңке, қатты пластик түрінде шығарылады, икемділігі жоғары немесе төмен болуы мүмкін. Материалдың қандай формада ұсынылғанына қарамастан, болашақта ол жылу немесе механикалық әсерлердің әсерінен өзгермейді, қажет болған жағдайда өнім созылуы мүмкін, мысалы, бірақ әрқашан өзінің бастапқы формасына оралады. Полиуретан сонымен қатар химиялық сұйықтықтармен, майлармен, ультракүлгін сәулелермен, бактериялармен және саңырауқұлақтармен байланысқа төзімді. Ол Қиыр Солтүстікте және ыстық елдерде, гидравликалық құрылғылар жасауда және ғарыш саласында, құрылыс пен инженерияда сәтті қолданылады. Полиуретанның техникалық сипаттамалары оны көптеген салаларда таптырмас құрылымдық материал етеді, мұнда өнімдер жоғары төзімділікке, тозуға төзімділікке, қоршаған ортаның агрессивті әсеріне төзімділікке ие болуы керек. Полиуретанның негізгі бәсекелестері-резеңке, пластик және металл. Бірақ олардың барлығы оған көптеген техникалық сипаттамаларда ұтылады. Резеңкемен салыстырғанда оның тозуға төзімділігі мен икемділігі жоғары, майларға сезімтал емес, аз ластанған, баяу қартаяды, деформациядан кейін тезірек қалыптасады және механикалық әсерге жақсы төзеді. Медицинада презервативтер, протездер, импланттар, балдақтар, кереуеттер, арбалар үшін элементтер мен жабындар жасалады. Сирек кездесетін медициналық жабдық осы материалдан жасалған бөлшектерсіз жасалады. Полиуретан спорттық жабдықтар, жүгіру жолдары мен стадион жабындарын өндіруде де кеңінен қолданылады. Медицинадағы поливинилхлорид (пвх) Медицинада поливинилхлорид (ПВХ) елу жылдан астам уақыт бойы қолданылып келеді және оны осы салада Тұтыну өсуде. Қолдануға итермелеу медицинадағы поливинилхлорид резеңке мен әйнекті алдын ала зарарсыздандырылған бір рет қолданылатын заттарға ауыстыру қажеттілігі болды. Инерттілік пен химиялық тұрақтылықтың арқасында поливинилхлорид осы салада ең танымал полимерге айналды. Одан жасалған өнімдер өте алуан түрлі және оңай өндіріледі, оңай зарарсыздандырылады, жарылып кетпейді, ағып кетпейді және оны адам ішінде қолдануға болады. ПВХ көптеген сынақтардан өтті, олардың нәтижелері оны әлемдегі денсаулық сақтау ұйымдарының көпшілігіне қабылдауға көмектесті. Медициналық өнімдерге қойылатын басты талап-оның токсикологиялық нормаларға толық сәйкестігі. Еуропалық Одақ елдерінің поливинилхлоридті медицинада қолдануға қабылдауы оның толық медициналық қауіпсіздігін көрсетеді. ПВХ өте маңызды қасиетке ие-әртүрлі сұйықтықтармен байланыста поливинилхлоридтің құрамы өзгеріссіз қалады. Қанмен немесе, атап айтқанда, ПВХ-мен байланыста болған кезде жоғары биоүйлесімділік бар, ол өсуді жалғастыруда, оны өндіру технологиясындағы жаңа әзірлемелер ықпал етеді. Физика-химиялық қасиеттеріне байланысты поливинилхлорид өнімдері жоғары мөлдірлікке ие және сәйкесінше оларға кез-келген түс берілуі мүмкін. Сондай-ақ, барлық ПВХ өнімдері жоғары икемділік пен беріктікке ие (кез-келген жағдайда). Поливинилхлорид барлық дерлік фармацевтикалық препараттармен үйлесімді, ол химиялық реакциялар мен суға төзімді. ПВХ-қатты, икемді немесе түтік түрінде болсын, кез келген пішіндегі қаптаманы өндіруге арналған тамаша материал. Медицина үшін поливинилхлоридтен (ПВХ) жасалған: 1. орау: - таблеткалар мен таблеткаларға арналған көпіршіктер - пластиктендірілген контейнерлер 2. жабдық: - ішкі ағзалар мен қанға арналған пакеттер мен контейнерлер - әртүрлі медициналық ерітінділер мен диализге арналған пакеттер - катетерлер - тамақтандыру түтіктері - қысымды өлшеу құралдары - хирургиялық маскалар - хирургиялық шиналар - хирургиялық қолғап. жүктеу/скачать 106,76 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|