ҚАЗАҚСТАН ЖЕЛДЕРІ
-Шелек таулық-аңғарлық желі – Шелек өзені бастауы мұздықтарында
қалыптасқан суық ауа Іле аңғарына қарай қозғалуымен түзіледі.
-Арыстанды-Қарабас тау-аңғарлық желі – Қаратау жотасының оң.бат
орналасқан Арыстанды өзені аңғарын бойлай соғады. Қызылқұм шөлінен
өткенде құмды дауыл түзеді.
-Қордай желі – Жамбыл облысы Қордай асуында соғады.
-Мұғалжар желі – Ақтөбе, Атырау, Маңғыстау жерлерінде байқалады.
-Ебі желі – Қытайдағы Ебінұр көлінен Алакөлге қарай соғады. Алғаш рет
Ш.Уалиханов сипаттап жазған.
-Сайқан желі – Жетісу қақпасы арқылы Ебінұр көліне қарай соғады.
-Ірі су қоймаларында самал бриз желі, тауларда жылы әрі құрғақ фён желі.
ЖАУЫН-ШАШЫН ТАРАЛУЫ
-Қазақстан аумағында жауын-
шашын
жылдық
орташа
мөлшері 100 мм-ден 2000 мм-
ге дейінгі аралықта ауытқиды.
-Ең аз жауын-шашын Балқаш
маңы
мен
Арал
маңы
Қызылқұмында
шамамен
100-мм ге жуық.
-Ең мол жауын-шашын Батыс
Алтайда
түседі.
Мұзтауда
2500-мм ге дейін жетеді.
ЖАУЫН-ШАШЫН ТАРАЛУЫ
К - Ылғалдану Коэфиценті
Ж - Жылдық жауын-шашын
мөлшері
Б – Буланушылық
К = Ж/Б
К 1-ге жақын болса ылғалдану
жеткілікті, 1-ден төмен болса
жеткіліксіз,
0,3-тен
төмен
болса құрғақшылық.
Мысал есеп: Қызылордада жылдық жауын-шашын 151 мм, буланушылық 1000 мм
Қолайсыз және Қауіпті Атмосфералық құбылыстар
Достарыңызбен бөлісу: |
