3. Философияның негізгі бөлімдеріне қысқаша сипаттама.
Философияны қоғамдық сананың формасы ретінде қарастыру барысында философиялық білімнің бөлімдері анықтала бастады. Нақты ойды білдіретін бөлімдері: онтология-болмыс туралы ілім, гносеологиятаным туралы ілім, антропология-адам туралы ілім, логика- ойлау заңдылықтары мен ауқымы туралы ілім, этика- адамгершілік пен мораль туралы ілім, эстетика - сұлулық туралы ілім, философия тарихы - философияның тарихының пайда болуы мен дамуын зерттейтін ілім. Сондай-ақ, бүгінгі күнде философиялық білімнің мамандандырылған бөлімдері бар, солардан ғылым философиясы, дін философиясы, мәдениет философиясы және білім философиясы және т.б. пайда болды.
Материализм – материяның алғашқылығы туралы философиялық дүниеге көзқарас.
Идеализм – идеяның алғашқылығы туралы философиялық дүниеге көзқарас. -Объективті идеализм – адам санасынан тәуелсіз идея.
-Субъективті идеализм - адам санасымен байланысты идея. Монизм – дүниенің алғашқы бастамасы бір субстанциядан тұрады деп есептейтін философиялық көзқарас.
-Дуализм - дүниенің бастамасы екі субстанциядан тұрады деп есептейтін философиялық көзқарас.
-Плюрализм - дүниенің бастамасы бірнеше субстанциядан тұрады деп есептейтін философиялық көзқарас. Философия дүниеге көзқарастың теориялық негізі болып табылады. Дүниеге көзқарастң түрлері мен әртүрлі класикалық формалары бар. Кең тарағаны - тарихи түрі. Оған келесі дүниеге көзқарастың түрлері жатады: мифологиялық, діни және философиялық. Негізгі мифологиялық дүниеге көзқарас қияли ойлар мен елестету болып табылады. Діни дүниеге көзқарастың негізі – сенім. Философиялық көзқарастың негізі –сана.Философия гуманитарлық, техникалық, жаратылыстану, барлық ғылымдардың әдіснамасы. Методология (әдіснама) - таным мен олардың жиынтығы туралы әдістер ілімі. Әдіс - теориялық және практикалық іс әрекеттер принципінің жүйесі. Әрбір білім аумағының өзіндік зерттеу пәні , қолданатын ерекше әдісі болады. Философиялық әдістің ерекшеленетін қасиеті – әмбебаптылығында. Бұл әдістер ақиқатқа жол сілтей отырып, барлық жерде қолданылады. Диалектика осы әдістер қатарына жатады. Бұдан да басқа, жеке философиялық әдістер, сондай-ақ герменевтика, эклектика, софистика және т.б. бар. Диалектика - бұл әдісте заттар, құбылыстар, ішкі қарамақайшылықтар, өзгерістер, даму, себеп-салдар, қарама-қарсылықтардың бірлігі мен күресі есебінде қарастырылатын философиялық әдіс. Диалектикаға қарама қарсы философиялық әдіс метафизика болып табылады. Герменевтика-(гр.т.анықтаймын) - мәтіннің мәнін, оның обьективтік жағы мен субьективтік негіздерін түсіндірудің теориясы мен өнері. Эклектика-(гр. таңдаймын) - бұл әдісте фактілер, түсініктер мен концепциялардың біртұтас шығармашылық бастамасы болмайтын, соның нәтижесінде сырттай шындыққа ұқсас қорытынды алынады. Софистика - айтыс-тартыста жеңіске жету үшін ақты қара, қараны ақ жүгінетін әдіс. Философияның негізгі функциялары (functio-латын сөзі,орындалу жасалу,істейтін қызметі) Жоғарыда көрсетілгендей, философия - ғылым мен өнер салаларына ұқсас, сонымен қатар адамзаттың мәдениетінде ерекше орын алатын пән. Ол өзінің әртүрлі кырларымен қоғам мен адам өміріне жан-жақты әсерін тигізеді, бүгінгі рухани дағдарыстағы адамзатқа оның жаңа өмір бағытын іздеудегі талпыныстарьнда философияның орнын асыра бағалау қиын. Философия Дүниеге деген адамның көзқарасын қалыптастырады. Бұл - осы пәннің ең негізгі функцияларының бірі.
Достарыңызбен бөлісу: |