Сабақ барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. ІІ.Оқушылардың үй тапсырмасын қалай меңгергендерін тексеру: Ядролық реакция деген не?
Ядролық реакция теңдеуін жазыңдар.
Реакция кезінде қанадй сақталу заңдары орындалады?
Ядролық реакцияның өту механизмін түсіндіріңдер.
Ядролық реакцияның энергиясы деген не?
Жасанды ралиоактивтілік қалай алынады?
Ядроның бөлінуі деп қандай реакцияны айтады?
Есептердің шығарылуын тексеру.
ІІІ. Жаңа сабақ. Тізбекті ядролық реакция деп белгілі ядролық реакция келесі дәл сондай реакцияны туғызатын процесті айтады.
Нейтрондардың көбею қарқындылығын сипаттайтын шаманы көбею коэффициенті деп атайды. (к). Нейтрондардың көбею коэффициенті деп нейтрондардың кез келеген бір “буынындағы” санының алдыңғы “буындағы” санына қатынасын айтады.
Егер к >1 болса, тізбекті реакцияның қарқыны өте тез өсіп, ядролық қопарылыс болады.
Егер к<1 болса, нейтрондардың саны уақытқа байланысты азайып, тізбекті реакция жүрмейді.
Тізбекті бөліну реакциясые тұрақты қамтамасыз ететін бөлінетін заттың ең аз массасын сындық масса деп атайды.
Басқарылатын тізбекті бөліну реакциясын жүзеге асыратын қондырғыны ядролық реактор деп атайды.
АҚШ 1942 ж. Э.Ферми
Ресей 1946 ж. И.В. Курчатов
Реакторлар түрлері: