f1(20) 8,
f1(40) 16,
f1(60) 25,
f1(80) 36 ,
f1(100 ) 44 ,
f1(120 ) 62
2-ші кезең. Инвестицияларды бірінші және екінші кәсіпорындарға бөлеміз. 2-ші кезең үшін рекурренттік арақатынастың түрі болады
f2 (x) max( g2 (x2 ) f1 (x x2 )).
Сонда х=20 кезінде
f 2 (20) =max(8+0,0+10)= max (8,10)=10,
х=40 х=60
f2 (40) max(16,8+10,20)= max(16,18,20)=20,
f2 (60) max(25,16+10,8+20,28)= max(25,26,28,28)=28,
х=80 х=100 х=120
f2 (80) max(36,25+10,16+20,8+28,40)= max(36,35,36,36,40)=40,
f 2 (100 ) max(44,36+10,25+20,16+28,8+40,48)= max(44,46,45,44,48,48)=48,
f 2 (120 )
max(62,44+10,36+20,25+28,16+40,8+48,62)=max(62,54,56,53,56,56,62)=62.
ші кезең. 2-ші кезеңді және үшінші кәсіпорынды қаржылаймыз. Есептерді келесі формулалар арқылы жүргіземіз
f3 ( x) max( g3 ( x3 ) f2 ( x x3 ))
сонда х=20
х=40 х=60 х=80 х=100 х=120
f3 (20) max( 10,12) 12,
f3 (40) max( 20,10 12,21) max( 20,22,21) 22,
f3 (60) max( 28,20 12,10 21,27) 32,
f3 (80) max( 40,28 12,20 21,10 27,38) 41,
f3 (100 ) max( 48,40 12,28 21,20 27,10 38,50) 52.
f3 (120 ) max( 62,48 12,40 21,28 27,20 38,10 50,63) 63.
ші кезең. 120 млн теңге көлеміндегі инвестицияларды 3-ші кезең және төртінші кәсіпорын арасында бөлеміз.
Егер х=120
f4 (120 ) max( 63,52 11,41 23,32 30,22 37,12 51,63) 64.
ші кезеңнен 4-ге дейін басқару шарттары алынған. 4-ші кезеңнен 1-не оралайық.
Өнiм шығарудың максималдық өсуi 64 миллион теңгеге төртінші кезеңде 41+23 сияқты алынған, демек 23 миллион теңге төртінші кәсіпорынға бөлінген 41 миллион теңгеге сәйкес (1 кестенi қара). 3 кезеңге сәкес 41 миллион теңге 20 + 21 деп алынған, яғни үшiншi кәсiпорынға 40 миллион теңге бөлінгеніне сәйкес. 2-ші кезеңге сәйкес 20 миллион теңге екiншi кәсiпорынға 40 миллион теңге бөлінгенде алынған.
Қорытынды: Қорыта келгенде, 120 миллион теңге көлемдегі инвестицияларды екiншi, үшiншi және төртiншi кәсiпорындар арасында әрқайсына 40 миллион теңге бойынша бөлген тиімді, сонда өнiм өсуі максималды болып 64 миллион теңгеге жетеді.
Тапсырма 2. Фирманың директорлар кеңесі фирмаға жататын төрт кәсiпорындарда бiркелкi өнiмнiң шығарылымын үлкетю үшiн өндiрiстік қуаттарын көбейту ұсыныстарды қарастырады.
Директорлардың кеңесі өндiрiстi модернизациялау үшiн 250 миллион көлемде 50 миллион теңге дискреттiгiмен ақша бөледі. Кәсiпорындарда өнiм шығарудың өсуi бөлінген ақшаға байланысты, оның мәндері кәсiпорындарымен ұсынылған және 4.2 кестеде көрсетілген.
Өнiм шығарудың максималдық өсуiн қамтамасыз ететін кәсiпорындардың арасында қаражатты үлестiруді табу, және де бiр кәсiпорынға бiр инвестициядан аспауы керек:
Кесте 4.2
Инвестици
ялар,
млн.те4ге
|
Өнімнің шығару өсімі, млн. теңге
|
Кәсіпорын-
1
|
Кәсіпорын
-2
|
Кәсіпорын
-3
|
Кәсіпорын
-4
|
50
|
a11
|
a12
|
a13
|
a14
|
100
|
a21
|
a22
|
a23
|
a24
|
150
|
a31
|
a32
|
a33
|
a34
|
200
|
a41
|
a42
|
a43
|
a44
|
250
|
a51
|
a52
|
a53
|
a54
|
Нұсқаның өз нөмерiңізді анықтаңыз. 4.2 кестеден өз нұсқаңызға тиiстi есеп шартының коэффициенттерiнің мәндерiн таңдаңыз. Excel, Mathcad и Delphi қолданып, есепті шешіңіз және қорытындыларды шығарыңыз.
Кесте 4.2. Коэффициенттердің мәндері
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
a11
|
5
|
8
|
11
|
10
|
12
|
21
|
22
|
23
|
25
|
15
|
a12
|
7
|
10
|
12
|
9
|
13
|
20
|
23
|
24
|
26
|
12
|
a13
|
6
|
7
|
10
|
7
|
11
|
22
|
24
|
25
|
27
|
17
|
a14
|
4
|
10
|
11
|
8
|
11
|
23
|
21
|
22
|
28
|
13
|
a21
|
9
|
13
|
16
|
15
|
17
|
30
|
31
|
32
|
34
|
32
|
a22
|
10
|
12
|
15
|
16
|
15
|
28
|
30
|
31
|
33
|
30
|
a23
|
8
|
14
|
17
|
13
|
16
|
31
|
32
|
33
|
35
|
33
|
a24
|
11
|
13
|
14
|
14
|
18
|
29
|
29
|
30
|
35
|
31
|
a31
|
21
|
22
|
23
|
24
|
23
|
42
|
43
|
44
|
46
|
39
|
a32
|
20
|
21
|
24
|
22
|
25
|
41
|
41
|
43
|
46
|
38
|
a33
|
21
|
22
|
22
|
20
|
21
|
40
|
42
|
42
|
45
|
40
|
a34
|
19
|
23
|
25
|
21
|
22
|
41
|
40
|
41
|
44
|
37
|
a41
|
33
|
31
|
32
|
33
|
34
|
51
|
52
|
53
|
57
|
46
|
a42
|
34
|
38
|
31
|
34
|
33
|
52
|
53
|
52
|
58
|
45
|
a43
|
32
|
29
|
32
|
31
|
35
|
53
|
51
|
54
|
56
|
47
|
a44
|
35
|
30
|
30
|
32
|
34
|
50
|
53
|
55
|
55
|
44
|
a51
|
38
|
39
|
38
|
40
|
42
|
62
|
63
|
70
|
78
|
52
|
a52
|
39
|
40
|
39
|
39
|
41
|
63
|
64
|
72
|
77
|
54
|
a53
|
40
|
38
|
40
|
41
|
43
|
61
|
65
|
71
|
79
|
60
|
a54
|
41
|
41
|
38
|
40
|
44
|
64
|
66
|
73
|
80
|
63
|
Әдебиет:
негізгі:
Бралиева Н.Б., Байбулекова Л.А., Тилегенов А.И. Основы информационного менеджмента. - Учебное пособие. Алматы: Экономика, 1998г.
Годин В.В. Управление информационными ресурсами. М.: Инфра - М, 1999г.
Информационные системы в экономике. - Учебное пособие под ред. Дика В.В. - М.: Финансы и статистика 1996г.
қосымша:
Введение в информационный бизнес. под ред. В.П. Тихомирова и А.В. Хорошилова. – М.: Финансы и статистика, 1996.
Костров, А.В. Основы информационного менеджмента: Учебное пособие. – М.: Финансы и статистика, 2001.
Введение в информационный бизнес/Под ред. В.П. Тихомирова и А.В. Хорошилова. – М.: Финансы и статистика, 2000.
Цисарь И.Ф., Нейман В.Г. Компьютерное моделирование экономики. - М.: Диалог - МИФИ, 2002. - 304 с.
Бақылау (сұрақтар, тесттер, есептер және т.б.):
Инвестиция дегеніміз не?
Кәсіпорынның әлеуетін қалай есептеу керек?
Динамикалық бағдарламалау әдісінің мәні.
Инвестицияларды қалай бөлуге болады?
Кәсіпорын әлеуетін қалай тиімді пайдалануға болады?
Инвестицияларды бөлу мәселелерін шешуде динамикалық бағдарламалау әдісін қалай қолдануға болады.
Шығындар мен шығындарды қалай есептеу керек?
Өндіріс тиімділігін қалай есептеу керек?
Ресурстардың оңтайлы бөлінуін қалай есептеу керек?
Инвестицияларды бөлу мәселелерін шешу үшін функцияларды Excel-де қалай қолдануға болады?
№ 6 Сабақ
Тақырыбы: Кәсiпорындарды құрылысқа және пайдалануға беру шығындарын минимизациялау
Мақсаты: Динамикалық бағдарламалау әдістерін кәсiпорындарды құрылысқа және пайдалануға беру шығындарын минимизациялау есептерін шығарғанда пайдалану
Достарыңызбен бөлісу: |