Сабақтың тақырыбы: " Сақтардың мекендеген жері. Сақ қоғамы"

Сабақтың тақырыбы:  

 “

Сақтардың мекендеген 

жері.  Сақ қоғамы” 

Орындаған:  Бабыкова Г.К., Кыпшакпаева Ш.И.  

 

6 сыныптарға арналған сабақ 

презентациясы 

Сақтардың шығу тарихы 

Сақ қоғамы, мүлік теңсіздігінің 

пайда болуы 

Сақтардың шаруашылығы 

Сақтардың тәуелсіздік 

жолындағы күресі 

Сақтардың мәдениеті мен өнері 

Шірік 

Рабат 

Бәбіш 

молда 

Баланды 

Шірік Рабат 

 

Шірік Рабат қаласы апасиактардың астанасы 

болған. Апасиактар  су жағасын мекендеген сақтар. 

Шірік Рабат қаласының орны қазіргі Қызылорда 

қаласынан  оңтүстік-батысқа қарай 300 шақырым 

жерде, Қызылқұм шөлінде орналасқан. Ұзындығы 

800 м, ені 600 м болып келген жазық төбеде 

орналасқан қала 42 гектар жерді алып жатыр. Шірік 

Рабат қаласының бекініс қамалы  бір жағынан 

ғибадатхана, екінші жағынан атақты адамдарды 

жерлейтін орын болған.  

Бәбіш молда 

 

Көлемі жағынан Шірік Рабат қаласынан сәл 

кішірек. Мықты қорғанысы: мұнаралары, 

дуалдары, айнала қазылған орлары болған. Қазба 

кезінде қыш күйдіретін пеш, ұн тартатын қол 

диірмен тастары, азық қалдықтары, үй  

жануарларының сүйектері, көптеген қыш 

ыдыстар табылған.   

Алтын адам 

Алғашқы  

Алтын адам 

1969  жылы Жетісу 

өңіріндегі Есік қорғанынан 

табылған. 

Екінші  

Алтын адам 

1999 жылы Ақтөбе 

облысының Жылыой 

ауданына қарасты 

Аралтөбе қорымында 

табылды.

  

Үшінші  

Алтын адам 

Шығыс Қазақстан 

облысының Шілікті 

жазығынан табылған 

Зергерлік өнер 

Аң стилі 

өрнектелген 

Көзі бар қымбат 

сырғалар, 

жүзіктер, 

белдіктер 

Ағаштан ойып 

жасалған 

бейнелер: ілгек, 

таға 

Жануарлардың  

басы бейнеленген 

тарақтар 

Діни нанымдар 

Сақтар  

отқа 

күнге 

жылқыға 

табынған 

Басты құдайы – күн.  

Жерлеу рәсімі:  

Мәйітті  жерлеу  кезінде  қабір  басына  лаулатып  от 

жаққан; 

От  пен  күннің  ишарасы  ретінде  қабірлерге  қызыл  бояу 

жаққан;  

Б.з.б. І мың 

жыл 

Далалы аймақтар өңірінде аңдарды бейнелеу, 

аңдық стильдің пайда болуы 

Б.з.б.  484-423 ж  Орта Азия мен Қазақстан жерін мекен еткен 

тайпа 

Б.з.б.  530 ж 

Сақ жеріне Кир бастаған парсы әскерлерінің 

басып кіруі 

Б.з.б.  519ж 

Геродот 

Б.з.б.  7ғ 

Кир қайтыс болған соң 11 жылдан кейін 

парсылар қайта шабуыл жасады. 

Б.з.б 529ж 

Александр Македонскийдің сақтармен 

шайқасы 

Б.з.б 519 -518ж 

 

Томиристің және оның ұлы Спаргаписстің 

парсы патшасы Кирмен соғысы 

Б.з.б 330-327 

І Дарийдің Тиграхауда сақтарымен соғысы 

І. Не мақсатпен сен осындай патшаны алдап, ұшқан құс, жүгірген 

аңы жоқ шөл далаға әкеп, оның әскерін қырғынға 

ұшыратпақсың? 

 

ІІ. “Жеңіс деген осы! Ата жұртымызды жаулап алмақ болған 

қанқұйлы жауды жалғыз өзіміз шөлге қамап, дымын құртып 

тұрмын”,- деді. 

 

ІІІ. Сақ әйелдері ержүрек келеді, соғыс қаупі төнгенде ерлеріне 

көмек көрсетіп, ұрысқа араласады. 

 

ІV. “Құрбандық қорғанының маңында шалынды”. 

 

V. “Сақтар өздерінің басқалардан жас халық екендігін айтады 

және шығу тегі қызық” 

Ктесий 

Геродот  

Геродот  

Геродот  

Геродот  

Сәйкесін  тап 

Гректер   

Парсылар 

Ирандықтар 

Парадария 

Тиграхауда 

Хоумаварга 

Сақ қоғамының сипаты 

Қызыл түсті кигендер 

Ақ түсті кигендер 

Сары, көк түс кигендер 

Құдіретті еркектер  

Теңіздің арғы жағындағы сақтар 

Азиялық скифтер 

Әскери - демократиялық 

Абыздар  

Шошақ бөрікті сақтар 

Жүйрік атты турлар 

Жауынгерлер  

Хаома сусынын дайындайтын сақтар 

Қауым мүшелері