9.2.1.15 центрге тартқыш үдеу формуласын есептер шығаруда қолдану
Сабақтың мақсаты:
дененің шеңбер бойымен бірқалыпты қозғалысын түсіну және сипаттау;
-бұрыштық орын ауыстыруды радианмен көрсету;
-сандық және сапалық есептер шығаруға бұрыштық жылдамдықтың түсініктерін қолдану
- нәтижеге болжамалы баға беру;
Сабақтың барысы:
Сабақ кезеңі/Уақыты
Педагогтің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
ЕБҚ
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы 6 мин
Ұйымдастыру кезеңі: Оқушыларды топқа бөледі
1 топ
Қисық сызықты қозғалыс деп қандай қозғалысты айтады?
Айналу периоды дегеніміз қандай физикалық шама?
Жиілік деп қандай шаманы айтады? Өлшем бірлігі қандай?
Бірқалыпты қисық сызықты қозғалыстың үдеуі мен жылдамдығы өзгере ме?
2 топ
Шеңбер бойымен қозғалыс деп қандай қозғалысты айтады?
Бұрыштық жылдамдық деген не? Ол неге тең?
Қандай жылдамдық сызықтық жылдамдық деп аталады? Ол қалай бағытталған?
Сызықтық және бұрыштық жылдамдықтар арасында қандай байланыс бар?
3 топ
Центре тартқыш үдеу деп қандай үдеуді айтады?
Центре тартқыш үдеудің формуласы қандай?
Центре тартқыш үдеуді айналу периоды арқылы қалай өрнектеуге болады?
Центре тартқыш үдеуді айналу жиілігі арқылы қалай өрнектеуге болады?
Оқушылар 3 топқа бөлінеді. Топ бойынша сұрақтарға жауап береді. Сыныптастарының жауабын тыңдап, ұсыныстар айтады.
Дескиптор
-қисықсызықты қозғалыстарды сипаттайды
-айналу периодын біледі
-айналу жиілігін анықтауды біледі
-үдеу мен жылдамдықтың бағытын анықтай алады
Таратпа материалдар
Сабақтың ортасы
35 мин
1. Вентилятор қалақшаларының бұрыштық айналу жылдамдығы 6,28 рад/с.
35 минуттағы айналым саны
2.8π с-1 бұрыштық жылдамдықпен айналған маховиктің 1000 айналымды жасайтын уақыты
3.Радиусы 4 м бір қалыпты айналған дөңгелектің бетіндегі материялық нүкте
4 м/с жылдамдықпен қозғалады. Материялық нүктенің үдеуі
4.Шеңбер бойымен қозғалыстағы сызықтық және бұрыштық жылдамдықты байланыстыратын формула:
5. Радиусы 0,5 м, 10 Гц жиілікпен қозғалған дененің сызықтық жылдамдығы
6. Диаметрі 15 метр цирк аренасын мотоциклші тұрақты жылдамдықпен 15 мин жүріп өтеді. Мотоциклшінің центрге тартқыш үдеуі.
7. Катушкаға 10 секунд ішінде 6,28 м жіңішке сым оралды. Катушканың орташа айналу жиілігі 20 айн/с болса, шеңбердің радиусы 8. Дене бірқалыпты шеңбер бойымен 2 с қозғалып 5 м жол жүреді. Айналым периоды 5 с болса, центрге тартқыш үдеу 9. Жердің жасанды серігінің орбитасының радиусын 2 есе арттырса айналым периоды 4 есе артады. Осы жағдайдағы жасанды серіктің жылдамдығының өзгерісі 10. 5 с ішінде бір айналым жасаған нүктенің, шеңбер бойымен бірқалыпты қозғалысындағы, бұрыштық жылдамдығы
