Сұраққа жауап бере отырып, ұлттық құндылықты анықтайды.
Ойын жазады.
Себебін айтады.
Дәлел келтіреді
Қорытынды шешім шығарады
Әдеби эссе жазу
|
Дескриптор:
шығармадағы әке тәрбиесінің ұлттық құндылығын анықтайды.
Дескриптор:
Шығармадан алған әсеріне өз тұжырымын жазады.
Дескриптор:
- шығарманың маңызын түсінеді;
- әдеби эссе жазады.
|
Оқулық
|
Сабақтың соңы
|
Үйге тапсырма: -тапсырма
|
Сабаққа кері байланыс береді
|
1-10 балл аралығында бағалау
|
Кері байланыс-қа арналған суреттер
|
Бөлім:
|
Махаббат және абырой
|
Педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)
|
Ермекова Гулназира Кенжесовна
|
Күні: 07.02.2023 ж
|
Пәні: қазақ әдебиеті
|
Сынып: 8 «В»
|
Қатысушылар саны:
|
Қатыспағандар саны:
|
Сабақтың тақырыбы
|
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары
|
8.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдай отырып, автор стилін анықтау
8.3.2.1 шығармадағы материалдық және рухани құндылықтарды заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру
|
Сабақтың мақсаты
|
шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдай отырып, автор стилін анықтайды;
шығармадағы материалдық және рухани құндылықтарды заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға береді;
|
Құндылықтарға баулу
|
Адамгершілік қасиеттерге баулу
|
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі/ уақыт
|
Педагогтің әрекеті
|
Оқушының әрекеті
|
Бағалау
|
Ресурстар
|
Сабақтың басы
|
Оқушылармен амандасу
Оқушылардың назарын сабаққа аудару
Үй тапсырмасын сұрау
|
Мұғаліммен амандасады
Үй тапсырмасын айтады
|
Ауызша мадақтау
|
|
Сабақтың ортасы
|
Әдебиет теориясын еске түсіру
Перифраз — құбылыстар мен заттардың атын атап, түсін түстемей, айрықша белгі-қасиеттеріне негіздей отырып ауыстыру тәсілі.
Психологиялық параллелизм - екі ұдай нәрсені, құбылысты, ұғымды, сезімді қатар қойып, жұптап суреттеу.
Гротеск - шынайы өмір мен қиял-ғажайыптың шарпысуынан құрылатын көркемдік бейнелеу тәсілі.
Сарказм - күлкі етудің бір түрі, зілді кекесінмен әжуалау. Құрылымы жағынан иронияның ұлғайған түрі. Иронияда зілсіз, көбіне іштарта әжуалау басым болса, Сарказмда ол шарықтау шегіне жетіп, батыл, ашық әшкерелеуге көшеді.
Теңеу – екі затты немесе құбылысты салыстыра отырып, әдеби көркемдеп айту. Теңеу -дай, -дей, -тай, -тей жұрнақтары жалғану арқылы жасалады.
Метафора – бір зат пен екінші затты ұқсастығына байланысты ауыстырып айту.
Метонимия – белгілі бір заттар мен құбылыстардың сыртқы және ішкі мән-мағынасының ұқсастығына байланысты ауыстырып қолдану.
Эллипсис — сөйлемнің бір мүшесін алып тастау арқылы құрылған сөз үлгісі. Элипсис сөйлемнің, ойдың ықшамдылығын, әсерлілігін, өткірлігін арттырады. Элипсисті сөйлемдердегі түсіп қалған сөздердің мәні белгілі болады.
Ирония - адамға зат пен құбылысқа сырттай жақсы баға берсе де, ішкі мағынасы қарсы келіп, келекеге айналдыратын құбылту құралы.
Эпитет – заттың, не құбылыстың айрықша белгісін, қасиетін білдіретін бейнелі сөз.
1-тапсырма. Шығармадағы көркемдегіш құралдарды мысалдарымен сәйкестендіріңіз
Шығармадан алынған сөз тіркестері
|
Көркемдегіш құрал түрі
|
Орта бойлы , орақ мұрын, от жанарлы, шымыр шал
|
Гротеск
|
Түп күйесіндей
|
Сарказм
|
Мә3-мейрам болып, қуаныштары қойнына сыймай, Байтоққа сүйіншіге беріп
|
Теңеу
|
Қолын ұзартып
|
Эпитет
|
Имаш бабамнан бастап, есін енді –енді біліп келе жатқан баласына
|
Психологиялық паралеллизм
|
Масадай болған бейшара, мазамды алмай көзіңді жоғалтшы. Сенің бойың шөптен де аласа, шөңгемен тең емессің бе? Кейдесінде жаның бар демесең, кесек құрлы мыжып кетуге жарамайтын сорлы, сен жылдан дәметпей-ақ, жайыңа жүрсең қайтеді...
|
Метонимия
|
ҚБ: Мұғалімнің бағалауы
Саралау(Қолдауды аз көрсететін оқушыларға сәйкестендіру түріндіе шығарып беру)
2-тапсырма.Шығарма үзінділеріндегі көріністерді талдаңыз. Заманауи тұрғыда салыстыру жасаңыз
Шығарма үзіндісі
|
Шығармадағы (рухани, материалдық) құндылықты анықтап, бүгінгі өмірмен байланыстырыңыз
|
Біздің апаларымыз алма, алқоры алғаннан гөрі, сол құрғыр айна, тарақ, ине-жіп алғанды пайда көреді. Тек әкем Момыш қана бала құмарлығын түсінетін еді. Әке-шешесі ақша бермей, бұртиып тұрған балалардың бәрін қаз- қатар тізіп қояды да бақалшыға: - Әй, сарт, өрігіңнен бір қадақ, мейізіңнен бір қадақ, мәмпәсиіңнен бір қадақ тарт, - дейді. Соның бәрін тепе-тең бәрімізге бөліп береді.
|
|
Әкем маған жастайымнан қазақша жыл қайыруды, күн мен ай аттарын, жыл аттарын жаттатты. Бірде әкеме жаттағандарымды айтып бердім. Ол мені мақтап арқамнан қақты.
|
|
Әкем маған ата-тегіміздің аты-жөнін үйретуші еді. - Кімнің баласысың? – деп сұрайтын ол. - Мен Момыштың ұлымын. - Момыш кімнің баласы? - Момыш – Имаштың баласы. Осылай жеті атаға дейін жетелеп отырып санататын Сонан соң менің жеті атаға дейінгі білімімді тексеретін. Ел танудың басы ең алдымен осылай басталатынын ол кезде кім білген.
|
|
Менің кәрі апам Қызтумас маған ертекті көп айтатын, әлди әнді көп айтатын. Арада неше заман өтті! Қызтумас апамның сүйегі әлдеқашан қурап кетті, ал әлди ән айтқан үні әлі құлағымда.
|
|
ҚБ: Өзара бағалау
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
