Сабақтың тақырыбы: Нақты санның n-ші дәрежелі түбірі және оның қасиеттері

 №7 Павлодар кәсіптік лицейі 

Математика пәні мұғалімі Камитова Сауле Кельденовна

 

 

Сабақтың тақырыбы:

 Нақты санның   n-ші дәрежелі түбірі және оның 

қасиеттері

. 

Сабақтың мақсаты: Нақты сандардан алынған түбірлер мен оның 

қасиеттері туралы білімдерін тереңдету.Осы қасиеттерді есеп шығаруда  

қолдануды үйрену. 

Дамытушылық 

:Ойлау  және есте сақтау қабілетін арттыру, 

шығармашылық ізденісін дамыту. 

Тәрбиелік:Оқушының пәнге деген қызығушылығын арттырып,сабаққа өз 

еркімен белсене араласуы,білімдерін көрсете алуына ықпал ету,өзін-өзі 

басқарып білімін тиянақтай білуге тәрбиелеу. 

Сабақтың типі:

 Жаңа материалды игерту. 

Сабақтың түрі:

 Аралас сабақ. 

Сабақтың әдісі:

 СТО стратегиялары, деңгейлік тапсырмалар, сұрақ-жауап, 

жұппен жұмыс,топпен жұмыс әдістері. 

Сабақтың көрнекілігі:

 Ақпараттық құралдар, слайд,графопроектор, 

карточкалар,бағалау парағы, рефлексия. 

Сабақтың барысы: 

 

І.Ұйымдастыру бөлімі 

ІІ.Қайталау  сұрақтары (миға шабуыл) 

ІІІ.Жаңа сабақты түсіндіру(Мағынаны ажырату) 

ІҮ.Сабақты бекіту 

Ү.Сабақты қорытындылау(Ой толғаныс) 

ҮІ.Оқушыларды бағалау 

ҮІІ.Үйге тапсырма 

І.Ұйымдастыру

 

а) Сабаққа әзірлікті бақылау; 

ә)Мағынаны ажырату. 

Сабақтың  мақсатымен таныстыру.Сабақтың әр кезеңінде топ жетекшісінің 

көмегі арқылы оқушылардың жауабын есепке алып отыру.Бағалау парағын 

пайдалану. 

ІІ.1

-слайд.Тапсырмалар: 

Мына сандардың дәрежелерін  есепте: 

1)  2

3                                             

        5)  9

3

 

2)  3

4                                                         

6) 3

5                              

 

3)  6

2                                                         

7) 10

4

 

4)  2

7                                                          

8)  15

2 

 

ІІІ. 2

-слайд. Компьютердің мултимедиялық мүмкіндіктерін  пайдалана 

отырып презентация арқылы жаңа тақырыпты түсіндіру. 

1)

 

Санды дәрежеге шығаруға кері амал бар ма? 

2)

 

а  санының    квадрат түбірі деген не? 

3)

 

49 санының  квадрат түбірі нешеге тең? 

4)

 

27 санының  үшінші дәрежелі түбірі нешеге тең? 

5)

 

256  санының төртінші дәлежелі түбірі нешеге тең? 

6)

 

243  санының бесінші дәрежелі түбірі нешеге тең? 

7)

 

а санының n-ші дәрежелі түбірі  деген не? 

3-слайд. 

Анықтама.  а  санының  

n-ші дәрежелі түбірі деп  n- ші дәрежесі  а санына  

тең болатын  в санын айтады. 

Анықтама бойынша    

√ =b ,  мұндағы 

= . 

√    жазуындағы n- түбір көрсеткіші, a – түбір ішіндегі өрнек 

4-слайд. 

Қасиеттері: 

1)

 

√

= √ ∙ √  

2)

 

=

√

√

 

3)

 

√

∙

= √  

4)

 

√

m

=

√

 

5)

 

√ =

√

∙

 

 

5-Слайд . 

1)Көбейтіндіден түбір шығару үшін әрбір көбейткіштен түбір шығарып, 

нәтижелерін көбейту керек(көбейтіндіден түбір шығару ережесі): 

1)

 

√

= √ ∙ √  

 

Мысал: 

1000 ∙ 64 ∙ (−27) = √1000 ∙ √64 ∙ √−27 = 10 ∙ 4 ∙ (−3) =

−

 

6-слайд. 

2)Бөлшектен түбір шығару үшін алымынан және бөлімінен  жеке түбір 

шығарып, алымының нәтижесін бөлімінің нәтижесіне бөлу керек(бөлшектен 

түбір шығару ережесі):

 

=

√

√

 

Мысал. 

√8 ? √125 =

√

√

=  

 

7-слайд. 

3)Түбірдің дәреже көрсеткіші мен түбір таңбасының ішіндегі өрнектің  

көрсеткішін қысқарту  ережесі:

 

1)

 

√

∙

= √  

Мысал:  √8 = √2 = √2 

8-слайд. 

4)Түбірді дәрежеге шығару үшін түбір таңбасының ішіндегі өрнекті осы 

дәрежеге шығару керек(түбірді дәрежеге шығару ережесі): 

1)

 

√

m

=

√

 

Мысал:

√

4

= √

= √

=  

 

9-слайд. 

5)

 Түбірден  түбір шығару үшін түбір таңбасының ішіндегі өрнекті  өзгеріссіз  

қалдырып, көрсеткіші берілген екі түбірдің көрсеткіштерінің көбейтіндісіне  

тең  түбірден  шығару керек(түбірден түбір шығару): 

1)

 

√ =

√

∙

 

Мысал.

√64 = √64 = √2 = 2 

 

Берілген сандарды салыстыр: 

√2 жəне  √5 

2

∙

= √5  

√4 = √5 

√2   <   √5 

 

Шексіз түбірлер

 

√ … …      =

√    

:

: √ : … … . =

√  

+ √    + √ +. . . =

√

+

+

 

  − √  – √ − ⋯ . =

√

+

−

 

ІҮ

.  10-слайд 

 (ауызша)  Блиц турнир. Дұрыс жауабын тап. 

1)  

√32 ∙ √121                                            7) 5 

2)  

√625                                                       8) 22 

3)  

√216                                                       9) 3 

4)  

√

√

                                                          10)   

5)  

√81                                                      11) 6 

6)  

                                                        12) 1 

 

Ү. «Жұптасып есеп шығару

»  

Оқулықпен жұмыс 

 

А тобы

 №75(1,3) №77(1,3) 

В тобы

 №81(1,3) №82(1,3) 

С тобы

 №85,86(1) 

Ой толғаныс

 

ҮІ

.Деңгейлік тапсырмалар.  

1.

∙

∙

∙

= (0,5)

а/в    

 а+в-? 

  

2. 

а в

,

с

 

 

3.

√

√

√

√

 

ҮІІ

.Үйге тапсырма.  П.5.№75-81(2,4) 

ҮІІ.Топпен жұмыс.  Тесттік тапсырмалар беріледі.Үш топқа бірдей  үш 

деңгейде 3 есеп (3минут).

 

Тапсырмалар:

 

)

√  =      

2)  Егер а

< в < с , болса  √а + √а + √а  =  өрнегі неге тең? 

3)

−

√ = 

ІХ. Бағалау.