|
ИЗРАИЛЬ
Израиль мемлекетiнiѓ ћџрылуыБайланысты: дүниежүзі тарихы 11ИЗРАИЛЬ
Израиль мемлекетiнiѓ ћџрылуы. 1920 жылдан бастап Џлыбрита-
нияныѓ басћаруында болѕан Палестина аумаѕында арабтар мен
еврейлер ћатар )мiр сљрдi. Екi халыћтыѓ арасындаѕы дџшпандыћ ХХ
ѕасырдыѓ 30-жылдарында Палестинада бiр-бiрiнен б)лек араб жќне
еврей мемлекеттерiн ћџру идеясы пайда болуына алып келдi. Екiншi
дљниежљзiлiк соѕыс аяћталѕаннан кейiн Палестинаны б)лу туралы
мќселе таѕы да к)терiлдi.
1947 жылы БЏЏ Палестинаныѓ аумаѕын љш б)лiкке: еврей (56
%),
араб (42
%) жќне бейтарап (2%) б)лiктерiне б)лу туралы ћарар
ћабылдады. Оны БЏЏ басшылыѕымен бiрлесiп iстеу керек болды.
Бейтарап б)лiкке т)ѓiрегiндегi мекендермен бiрге Иерусалим жќне
Вифлем ћалалары енген едi. Еврей мемлекетiнiѓ жоспарланѕан аумаѕы
љш б)лiктен, ал арабтыћ б)лiгi т)рт жеке телiмнен тџратын, оларда
бiрде-бiр тџтас инфраћџрылым болѕан жоћ. Оныѓ љстiне еврей
мемлекетiнiѓ аумаѕы араб мемлекетiнiѓ аумаѕынан љлкен болып
шыћты. Ал Палестинада 1946 жылы 1269 мыѓ араб жќне 678 мыѓ
еврей тџрѕан едi. Еврей џйымдары БЏЏ-ныѓ ћарарымен келiстi. Бiраћ
араб елдерi оны мойындаѕан жоћ жќне Палестинада араб мемлекетi
ћџрылуын талап етумен болды.
1948 жылѕы 14 мамырда Британ љкiметi Палестинаны басћарудан
бас тартатынын мќлiмдедi. 1948 жылѕы 15 мамырда Палестинада
уаћытша еврей љкiметi Израиль мемлекетiнiѓ ћџрылѕанын жариялады.
1949 жылы Израиль мемлекеттiгiн рќсiмдеу iске асырылды. Израиль —
парламенттiк республика. Мемлекеттi президент басћарады. Еѓ жоѕарѕы
заѓ шыѕарушы )кiмет — кнессет (парламент), еѓ жоѕарѕы атћарушы
орган — премьер-министр бастаѕан )кiмет. Сот билiгi тќуелсiз. Басћа
елдерден бiр ерекшелiгi Израильде ќртљрлi кезеѓде ћабылданѕан заѓдыћ
актiлерден тџратын жазылмаѕан конституция пайдаланылады.
Достарыңызбен бөлісу: |
|
|