Сана деген не?
жүктеу/скачать 13,87 Kb.
|
Философия Ғаббас Гүлнұр (копия)
|
Сана деген не? Дүниеде ең ғажап, керемет құбылыс – адамның рухани дүниесі, сана, ақыл, ой. Адамзат игілігіндегі барлық материалдық және рухани жетістіктер зәулім құрылыстар, түрлі техникалық табыстар, өнер, дін, әдебиет, философия, ғылым – осылардың бәрі сол сананың құдіреті. Ол тек адамға ғана тән. Сана — пәлсапалық санат. Сана түсінігі пәлсапа саласында негізінен адам болмысы тұрғысынан, яғни қоғамдық үдірістердің көрінісі, құбылыс және адамзаттық тарих пен мәдениетті жалғастыруды қамтамас етуші әдіс ретінде қарастырылады. Сана қоғамдық және жеке «өлшем» бірлігінен көрінеді. Шын мәнінде, сана арқылы қоғамдағы байланысты жеке адам өзінде бекітеді. Бейсана-адамның санасынан тыс істейтін әрекет қылықтарының жиынтығы. Оған: түс, лунатик, түшкіру, қалтырау, сияқты санадан тыс әрекеттер жатады, яғни ол әрекеттерді жасау белгілі бір заңдылық. Әртүрлі уақыт кезеңдерінде адам санасы бір нәрсеге шоғырлана бекітілген. Оның белгілі бір затқа қатысты айқындалып көрінуін, «ашылуын», ол өзі анықтайды. Бұл - оның қалыпты жұмыс жағдайы. Сана жеке адамның затқа, формаға және кейінгісі адамның адаммен байланыс ретінде, әрекеттерде оларға тән қатынасты бекітеді. Жеке адамның басқа адамдармен, заттармен қарым-қатынас үдерісіндегі байланысы және оның арғы жағында жасырын жатқан құбылыстары сана арқылы енгізіледі. Сана қарапайым жолмен зерттеуге және түсіндіруге келе бермейтін, ерекше нысан. Ол адам өмірінің «мүшесі» ретінде қызмет атқарғанымен, бірақ оның өмірі, адам дене мүшесімен ғана шектеліп қалмайды, керісінше одан шығатын күштер оның сыртында,- адамзаттық қарым-қатынастар әлемінде, адамдар әрекеттерінің әдіс-тәсілдерінде, мәдени формалар мен әртүрлі табиғи күштерде көрініс табады. Жалпы, сана мен бейсана психологияға да,философияға ортақ түсінік. Психология адам жанын зерттесе, философия адамның дүниеге көзқарасын зерттейді. Әр саналы адамның дүниеге көзқарасы, ақыл-ойдың жұмыс жасауынан, яғни ойлауынан тұрады. жүктеу/скачать 13,87 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|