Санитарная микробиология Санитариялық микробиология зерттейді


жергілікті иммунитетке жауапты



бет27/34
Дата02.06.2023
өлшемі215,5 Kb.
#98124
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   34
Байланысты:
ответ микро

жергілікті иммунитетке жауапты
сүтте, сілекейде, несепте кездеседі
қан сарысуында димер
плацента арқылы өтеді
иммуноглобулиндердің негізгі класы
Ұрықтың пассивті иммунизациясын қамтамасыз ететін, плацента арқылы өте алатын иммуноглобулин класы:
G
М
А
Д
Е
Антигеннің детерминантты топтарының қызметі:
антиденелердің активті орталықтарымен байланысады
микробтардың қорытылуын қамтиді
фагоцитозды белсендіреді
антиденелер түзілуін дамытады
сарысулы иммуноглобулиндердің дисперстілігін өзгертеді
Антиденелердің молекулалық құрылымы
екі ұзын ауыр және екі қысқа жеңіл тізбектер
бір ұзын ауыр және екі қысқа жеңіл тізбектер
екі ұзын ауыр және бір қысқа жеңіл тізбектер
бір ұзын ауыр және бір қысқа жеңіл тізбектер
үш ұзын ауыр тізбектер
Бактерияның Н антигені ненің құрамына кіреді
талшықтар
макрокапсула
споралар
қоспалар
клетка қабырғасы
О антигенді бөліп алу үшін бактериялық дақылды өндейді
жоғары температурамен
формалинмен
ацетонмен
трипсинмен
этанолмен
Организмнің десенсибилизациясын не бойынша жүргізеді
Безредко
Манту
Кох
Асколи
Ивановский
Антиген бірінші рет еңгенде жауапқа бірінші болып иммуноглобулиннің қай класы түзіледі:
IgM
IgD
IgG
IgE
IgA
Вакцинаның иммуногенділігін күшейту үшін құрамына еңгізеді:
Адъювант
Антибиотик
Бактериофаг
Сарысу
пробиотик
Иммуногенділігі жоғары вакциналар:
аттенуацияланған
Анатоксиндер
Химиялық
инактивацияланған
барлықтарының иммуногенділігі бірдей
Дәрігерге туберкулезге қарсы вакцина егуін жүргізуді ұсынған. Арнайы профилактика үшін қолданатын препаратты табыңыз:
БЦЖ
Антитоксикалық сарысу
АКДС
Тубазид
Туберкулин

Жұқпалы аллергия:


Гиперсезімталдылықтың баяу типі
Гиперсезімталдылықтың жедел типі
Сарысулар енгізгенде дамиды
Антигенді бірінші рет енгізгенде дамиды
Негізінде гуморалды жауап бар
Аллерген енген орнында байқалады:
Инфильтрат
күйік
бөртпе
іріңдеу
некроз
Гиперсезімталдылықтың баяу типінде қатысады:
Т-лимфоцит
Эритроцит
В-лимфоцит
Тромбоцит
цитотоксин
Гемолитикалық сарысу:
Эритроциттермен иммундау кезінде алынады
Емдеуде қоланады
Қосымша компоненттерсіз эритроциттерді лизиске ұшыратады
Қалыпты антиденелерден тұрады
Фагоцитозды тудырады
Гельдегі преципитация реакциясы қолданылады:
токсингенділігін анықтау
антибиотиктердің төзімділігін зерттеу
антитоксикалық сарысуларды титрлеу
қан тобын анықтау
комплемент денгейін анықтауда
Комплементті байланыстыру реакциясының теріс нәтижесі:
гемолиз
бактерия лизисі
гемолизді тоқтату
эритроциттер тұңбаға түседі
бактериялар жабысады және түйіршіктер көрінеді
Белгілі сарысумен агглютинация реакциясын қоюына қажет
корпускулярлы антиген
комплемент
гемолитикалық сарысу
қой эритроциті
лизоцим
Медициналық микробиологияның міндеттерінің бірі:
бактериялардың антибиотиктерге төзімділіктерін жою
жануарлардың ішек микрофлорасын зерттеу
гендік-модификацияланған тағам өнімдерін алу
мұнай өнімдерін тазарту үшін микроорганизмдерді бөліп алу
ірі қара малдарға вакцина жасау

Бактериоскопиялық диагностика әдісінің маңызы:


жағындыны дайындау, микроскоптан көру
таза дақылды бөліп алу
бөлінген дақылды идентификациялау
зертханалық жануарларға инфекция жұқтыру
антигендік құрылымды анықтау
Грам әдісін қолдану мақсаты:
жасуша қабырғасының боялу ерекшеліктерін анықтау
талшықты бактериялардың қозғалғыштығын анықтау
протопластар, сферопластар, L-пішінді бактерияларды анықтау
бактерия капсуласының болуын анықтау
вирустар морфологиясын анықтау

Грам бойынша бояу әдісінде бекітілген жағындыға генцианкүлгін сүзгі қағазы қойылды, әрі қарай келесі кезеңдер қолданылады:
люголь, спиртпен түссіздендіру, сумен шаю, Пфейффер фуксині, сумен шаю, май тамызу, микроскоптан қарау
люголь, сумен шаю, спиртпен түссіздендіру, Пфейффер фуксині, сумен шаю, май тамызу, микроскоптан қарау
Пфейффер фуксині, спиртпен түссіздендіру, сумен шаю, люголь, сумен шаю, май тамызу, микроскоптан қарау
Пфейффер фуксині, сумен шаю, спиртпен түссіздендіру, сумен шаю, май тамызу, микроскоптан қарау
люголь, Пфейффер фуксині, сумен шаю, спиртпен түссіздендіру, сумен шаю, май тамызу, микроскоптан қарау

Дәрігер-лаборант пневмониямен ауыратын науқастың қақырығынан жасалған, Грам әдісімен боялған жағындыны микроскоп арқылы зерттегенде жүзім тәрізді, күлгін түсті, шар тәрізді бактерияларды анықтады. Қандай микроорганизм табылды:
стафилококтар
ішек таяқшасы
туберкулез таяқшасы
спирохеталар
көгерткіш саңырауқұлақтар
Туберкулезбен ауыратын науқастың қақырығынан жасалған жағындыда аздап иілген қызыл таяқшалар және көк түсті басқа микроорганизмдер анықталған. Қышқылға тұрақты бактерияларды бояу әдіс:
Циль-Нильсен
Нейссер
Бурри-Гинс
Романовский-Гимзе
Грам

Микроорганизмдердің қышқылға төзімділігі байланысты:


жасуша қабырғасында май-балауыз заттардың болуымен
нуклеин қышқылының болуымен
полисахаридті капсуланың болуымен
цитоплазмадағы жасушаішілік қосындылардың болуымен
көмірсулардың болуымен

Жағындыны дайындау кезінде зертханашы заттық шыныға физиологиялық ерітінді тамшысын тамызды, үстіне бактерия дақылын қосты, кептірді, от жалынында бекітті. Микроскоптауда бактериялар анықталмады. Себебін түсіндіріңіз:
бактерияларды бояу кезеңдері өткізілмеді
физиологиялық ерітінді стерилді болмаған
бактерияны бекіту дұрыс жасалмады
бактериялар физиологиялық ерітіндімен шайылып кетті
микроскоптауда иммерсиялық майды қолданбады
Микроскоптың иммерсиялық жүйесінің қызметі:
иммерсиялық майдың сыну көрсеткіші мен шынының сыну көрсеткіші бірдей
тікелей түсетін сәуленің сынуын ауытқытады
оптикалық микроскоптың шешуші қабілетін ұлғайтады
иммерсиялық майдың сыну көрсеткіші мен ауаның сыну көрсеткіші бірдей
иммерсиялық майдың сыну көрсеткіші мен шынының сыну көрсеткіші әртүрлі
Ожешко бояу әдісінде жасалған жағындыны қыздыра отырып тұз қышқылын тамызу мақсаты:
спораны уландыру үшін
жағындыны бекіту үшін
бактерия құрылысын бұзу үшін
капсуланы уландыру үшін
қозғалғыштықты жақсарту үшін
Бурри-Гинс әдісімен боялған жағындыны микроскоптауда табылады:
күңгірт фонда түссіз капсула
спора түзілу процесі
грампозитивті және грамнегативті бактериялар
хламидияның элементарлы және ретикулярлы денешіктері
бактериялардың ретсіз қозғалғыштығы
Облигатты аэробтар:
энергияны тек тыныс алу жолымен алады, сондықтан молекулалық оттегі міндетті түрде қажет
О2 аз болса да бактерия өсуі тоқталады, өйткені О2 токсикалық қосылыстарын ыдырататын ферменттері болмайды
О2 бар жерде де жоқ жерде де өсе береді
атмосфералық оттегі болғанда өсуге қабілетті, бірақ оны энергия көзі ретінде қолданбайды
энергия алу үшін оттегіні қажет етсе де, СО2 көп болғанда жақсы өседі

Облигатты анаэробтар:


вегетативті формалары оттегі бар жерде жойылады
цитохромдары бар бактериялар
оттегі әсерінен жасушаны жоятын Н2О2 пайда болады
каталаза түзетіг грам теріс бактериялар
глюкозаны CO2 және Н2О дейін ыдыратады

Факультативтіанаэробтар:


О2 бар жерде де жоқ жерде де өсе береді
О2 аз болса да бактерия өсуі тоқталады, өйткені О2 токсикалық қосылыстарын ыдырататын ферменттері болмайды
энергияны тек тыныс алу жолымен алады, сондықтан молекулалық оттегі міндетті түрде қажет
атмосфералық оттегі болғанда өсуге қабілетті, бірақ оны энергия көзі ретінде қолданбайды
энергия алу үшін оттегіні қажет етсе де, СО2 көп болғанда жақсы өседі
Микроаэрофильді микроорганизмдер:
оттегіні төмен концентрацияда қажет етеді
заттардың ыдырауы барысында оттегі жоқ жерден энергия алады
оттегіге индифферентті
оттегіні бос күйінде қабылдайды
көмір қышқыл газын жоғары концентрацияда қажет етеді (СО2)

Элективті қоректік орталар:
белгілі бактериялары бөліп алуға мүмкіндік береді, басқа бактериялардың өсуін басады
бактериялардың бір түрін басқасынан биохимиялық белсенділігі бойынша ажыратады
әртүрлі бактериялар түрлерінің өсуіне мүмкіндік береді
ауксотрофты бактериялар түрлерін бөліп алу үшін қолданады
прототорфты бактерияларды бөліп алу үшін қолданады

Аутотрофтар сипатталады:


көміртегінің жалғыз көзі ретінде көмірқышқыл газын қолданады
энергия көзі ретінде күн сәулесін қолданады
тотығу-тотықсыздану реакцияларының энергияларын қолданады
көміртегі көзі ретінде дайын органикалық қосылыстарды талап етеді
органикалық заттарды минералдарға дейін ыдыратуға қабілетті
Автотрофтар сипаттамасы:
көміртегі құрамды компоненттер мен СО2 синтездейді
метотрофты және паратрофтыларға бөлінеді
органогендерді органикалық қосылыстардан сіңіреді
органикалық көміртегі құрамды қосылыстарды қолданады
органикалық заттарды минералға дейін ыдыратады

Бактериялардың катаболизм процесі:


энергияны босататын күрделі органикалық заттардың ыдырауы
энергияны бөлетін қарапайым бейорганикалық заттар синтезі
энергияны жинақтайтын күрделі органикалық заттар синтезі
оттегі болмағанда өсу факторларының синтезі
энергияны жинақтайтын бейорганикалық заттардың ыдырауы
Бактериялардың анаболизм процесі:
энергияны жинақтайтын күрделі органикалық заттар синтезі
энергияны бөлетін қарапайым бейорганикалық заттар синтезі
энергияны жинақтайтын күрделі бейорганикалық заттар синтезі
бактериялар қоректенуінде ыдырау өнімдерін бөлу
оттегі болмағанда өсу факторларының синтезі
Дифференциальды-диагностикалық қоректік орталар:
бактериялардың бір түрін басқасынан биохимиялық белсенділігі бойынша ажыратады
белгілі бактериялары бөліп алуға мүмкіндік береді, басқа бактериялардың өсуін басады
әртүрлі бактериялар түрлерінің өсуіне мүмкіндік береді
ауксотрофты бактериялар түрлерін бөліп алу үшін қолданады
прототорфты бактерияларды бөліп алу үшін қолданады
Жасушаға концентрация градиентіне қарсы коректік заттардың тасымалдануы нәтижесінде бактериялық жасуша ішінде өзгеріске ұшыраған тасымалдаушы молекула аталады:
радикалдар транслокациясы
женілдетілген диффузия
пассивті диффузия
белсенді тасымал
эндоцитоз процесі

Физиологиялық белгілер сипатталады:


тотығу және пластикалық метаболизм типтерімен
бактерияның пішіні және құрылымымен
бактерияның антигендік ерекшелігімен
колониялар морфологиясымен
молекулалық-биологиялық белгілермен

Бактериологиялық диагностика әдісінің маңызы:


таза дақылды бөліп алу және идентификациялау
жағындыны дайындау, микроскоптан көру
зертханалық жануарларға инфекция жұқтыру
антигендік құрылымды анықтау
аллергиялық сынама жүргізу
"Адсорбция" терминінің мағынасы:
вирустық бөлшектің жасушаға бекітілуі
вирустың жасушада шешінуі
вирустық компоненттердің жиналуы
вирустың жасушаға енуі
вирустық бөлшектің жасушадан шығуы

Вирустық инфекцияның ерекшеліктері:


Облигатты паразитизм
Жасырын кезеңі қысқа
Бактериемия дамиды
Вирус геномы қожайын жасуша геномымен байланысы жоқ
Спецификалық әсері болмайды
Вирустық инфекцияда байқалады:
Жасушаішілік қосындылардың болуы
Токсинемия
Вирогения
Ииндукциялық инфекция дамиды
Жасырын кезеңі бірдей
Вирустардың жұқпалылығы:
Олардың репродукциясында ғана көрінеді
Вирустың тұтас бөлшегіне байланысты
Вирустың белоктық қабатының қасиеттеріне байланысты
Нуклеин қышқылы қасиеттеріне байланысты емес
Вирустың генотипіне байланысты емес
Вирогенияның мәні:
вирустық нуклеин қышқылының зақымдалған жасушаның ДНҚ құрамына синхронды репликациямен интеграциялануы
вирустық нуклеин қышқылының интеграциялануы нәтижесінде вирустық геномдардың зақымдануы
вириондардың жеке құрылымдық элементтерінің қалыптасуы
жаңа вириондардың пайда болуы
құрамдық құрылымдық элементтердің жинақталуы

Вирустың жасушамен өзара байланысуының продуктивті түрінің аяқталуы:


жасушаның лизисімен жүретін вирустық ұрпақтың пайда болуы
нуклеин қышқылының жасуша геномына интеграциялануы
вирустық бөлшектің тыныштықтағы жағдайға өтуі
зақымдалмаған жасушаның пайда болуы
жасушада жасушаішілік қосындының пайда болуы
Жасушаның беткейіне вирустың адсорбциялануының себебі:
жасуша мен вирустың спецификалық рецепторлары әсерінен
вирусты қабықшаның ерекшелігінен
жасуша ферментінің әсерінен
жасушаның тасымалдау ақуыздарының (пермеаз) қатысуымен
спецификалық вирусты құрылым – пилилердің әсерінен
«Виропексис» терминінің мағынасы:
вирусты бөлшектің жасушаға эндоцитоз нәтижесінде енуі
вирусты және жасушалы мембрананың бірігуі
жасушада вирустың шешінуі (капсидтен босауы)
жасуша цитоплазмасында вирусты компоненттердің жиналуы
ферменттің қатысуымен жасушаға бекітілуі
Провирус бұл:
жасуша геномына интеграцияланған ДНҚ вирусы
вирусты бөлшекке интеграцияланған ДНҚ жасушасының фрагменті
вирустың жасушадан тыс формасы
абортивті инфекция нәтижесінде түзілетін ақаулы вирусты бөлшек
вирустың ақуыз-түзілістері

Вирусологиялық әдістің кезеңдері:


дақылдандыру, индикация, идентификация
дақылдандыру, жануарларға сынама жасау, анализ
индикация, дақылдандыру, емдеу
анализ, идентификация, ликвидация
жануарларға сынама жасау, емдеу, анализ

Вирустардың цитопатикалық әсері:


тіндік жасушада симпластардың пайда болуы
вирус әсерінен тауық ұрығы тіршілігінің бұзылуы
вирус әсерінен зертханалық жануарлардың өлуі
химиопрепараттар әсерінен вирустардың жойылуы
вирустар өсуінің күшеюі

Бактериофагтың көбею сатылары:


адсорбция - ену - репродукция - шығу
ену - адсорбция - репродукция - шығу
репродукция - ену - адсорбция - шығу
ену - репродукция - адсорбция - шығу
адсорбция - репродукция - ену - шығу
Орташа бактериофагтың геномын лактоза позитивті ішек таяқшасының геномына енгізгеннен кейін лактоза негативті ішек таяқшасы пайда болды. Ішек таяқшасындағы осы өзгерістің атауы:
лизогенді конверсия
бактериялар транслокациясы
интеграцияланған профаг
фенотиптік өзгергіштік
спонтанды лизогения
Іріңді баспамен ауыратын науқастан алынған материалдан бактерияның таза дақылы бөлінді және алтын түсті стафилококк идентификацияланды. ЛОР дәрігер науқасқа стафилококты бактериофаг тағайындады. Бұл препараттың тағайындалу мақсаты неде:
емдеу
сақтандыру
диагностикалық
экспериментальдық
иммунитетті күшейту үшін

Диагностикалық бактериофагтар қолданылатын реакция:


фаготиптеу реакциясы
флюоресценция реакциясы
бактерияларды бейтараптау реакциясы
фагтарды бейтараптау реакциясы
фагты агглютинация

Трансформация үрдісінің мәні:


компетентті жасушалардың жасушадан тыс ДНҚ-ны тану қабілеті
фагтық НҚ-ның гендерді бір бактериялық НҚ-дан басқаға тасымалау мүмкіндігі
байланысқа түскенде бактериялардың бір-бірімен міндетті түрде НҚ бөліктерімен алмасу мүмкіндігі
фагтардың бір-бірімен НҚ бөліктерімен алмасу мүмкіндіктері
бактериялық жасушалардың көмегімен фагтардың өзгеру мүмкіндіктері
Трансдукция үрдісінің мәні:
фагтық НҚ-ның гендерді бір бактериялық НҚ-дан басқаға тасымалау мүмкіндігі
бактерияның сыртқы ортадан НҚ-ның үлкен молекулаларын қабылдау мүмкіндігі
бактериялардың бір-бірімен НҚ бөліктерімен алмасу мүмкіндігі
фагтардың бір-бірімен НҚ бөліктерімен алмасу мүмкіндіктері
бактериялық жасушалардың көмегімен фагтардың өзгеру мүмкіндіктері
Коньюгация үрдісінің мәні:
ДНҚ фрагменттерінің F плазмида көмегімен цитоплазмалық көпірше арқылы тасымалдануы
фагтық НҚ-ның гендерді бір бактериялық НҚ-дан басқаға тасымалау мүмкіндігі
бактерияның сыртқы ортадан НҚ-ның үлкен молекулаларын қабылдау мүмкіндігі
фагтардың бір-бірімен НҚ бөліктерімен алмасу мүмкіндіктері
бактериялық жасушалардың көмегімен фагтардың өзгеру мүмкіндіктері
Генетикалық рекомбинациялардың мәні:
рецепиент жасуша мен ДНҚ донор жасушасының өзара генетикалық материалмен алмасуы
хромосома бөлшегінің 1800-қа бұрылуы
екі жасушаның бірігіп, екі ядролы жсаушалардың пайда болуы
микроб жасушасының генетикалық аппаратында еш өзгеріссіз микробтың қасиеттерінің өзгерісі
хромосома бөлігінің басқа бөлікке көшуі
Бактериялардың дәрі-дәрмектерге төзімділік белгісінің аса кең таралуы немен байланысты:
конъюгациялық плазмидалар (R) арасында r-гендердің көшуімен
микробтардың цитоплазмасындағы ақуыздардың коагуляциясымен
микроб жасушасының метаболизмнің бұзылысымен
бактерия жасуша қабырғасының синтезінің бұзылысымен
ақуыз синтезі кезіндегі әр түрлі кезеңдердің бұғақталуымен
Бактериялар – барлық қасиеттерге ие қарапайым генетикалық сызықтық спираль
гаплоидты организмдер
материалы бір хромосомаға жинақталған
геномының түсінігі бактерия геномына сәйкес
код эукариоттарға ұқсайды
гаплоидты бірліктер
Бактериялардың анбиотиктерге төзімділігінің біріншілікті генетикалық механизмі:
антибиотиктердің әсер етуі үшін «нысананың» болмауы
R плазмидалардың тасымалдануы
жасуша қабырғасы компоненттерінің синтезін бақылайтын гендердегі мутациялар
цитоплазмалық мембрананың синтезін бақылайтын гендердегі мутациялар
рибосомалық ақуыздардың синтезін бақылайтын гендердегі мутациялар
Бактериялардағы трансформация үрдісіне анықтама беріңіз:
донордан рецепиентке міндетті түрде генетикалық материалдың берілуі
фаг көмегімен гентикалық ақпараттың жасуша-донордан жасуша-рецепиентке тасымалдау
фаг көмегімен донордан рецепиентке белгілі бер гендердің тасымалдануы
айқастыру кезіндегі донор жасушадан реципиент жасушаға генетикалық материалдың тасымалдануы
R-плазмидалардың донордан рецепиентке тасымалдануы
Модификация дегеніміз:
организмнің бір немесе бірнеше фенотиптік белгілерінің өзгерісі
жекеленген гендердің құрылымындағы өзгерістер
хромосома құрылымының өзгерісі
біріншілікті ДНҚ құрылымының өзгерісі
жасушалық рекомбинациялар
Транспозондар:
фенотиптік белгілері бар ақпаратқа ие қозғалмалы генетикалық элементтер
фенотиптік белгілері туралы ақпараты жоқ қозғалмалы генетикалық элементтер
конъюгация үрдісін анықтайды
трансформация үрдісін анықтайды
жанасу барысында бір жасушадан басқа жасушаға тасымалданатын генетикалық элементтер

Антисептика - бұл:


тері мен сілемейлі қабықтың зақымданған немесе зақымданбаған учаскелеріндегі бактерияларды жоюға бағытталған іс-шаралар кешені
адам организмі тіндеріне қоршаған ортадан микроорганизмдерді ендірмеуге бағытталған іс-шаралар кешені
қоршаған орта нысандарын залалсыздандыруға бағытталған іс-шаралар кешені
организмнің барлық ұрықтарын жоюға бағытталған іс-шаралар кешені
адам организмінде жұқпалы ошақтың дамуын жеке тежейтін заттар
"Стерилизация" анықтамасы:
физикалық факторлар әсерінен микроорганизмдердің барлық вегетативті формалары мен спораларының толығымен жойылуы
химиялық және физикалық факторлар әсерінен микроорганизмдердің барлық вегетативті формалары мен спораларының жойылуы
химиялық факторлар (лизол, хлорамин) әсерінен микроорганизмдердің споралық формаларының толығымен жойылуы
физикалық факторлар әсерінен микроорганизмдердің тек вегетативті формаларының жойылуы
химиялық факторлар (лизол, хлорамин) әсерінен микроорганизмдердің барлық вегетативті формаларының толығымен жойылуы
Пастерлеу қандай техниканың үлгісі болып табылады?
дезинфекция
дезинсекция
антисептика
стерилизация
хирургиялық асептика

Пастеризация – бұл:


материалды 70°С дейін 15 минут қыздыру, жылдам салқындату
180°С қайнату
материалды ұзақ уақыт 80°С қыздырып, жылдам салқындату
бумен өндеу
материалды 180°С дейін 15 минут қыздыру, жылдам салқындату
Тиндализация – бұл:
1000С дейін температурамен және бумен әсер ету
материалды 60-80°С аралығында 15 минут қыздыру, әрі қарай салқындату
материалды 80°С ұзақ уақыт қыздыру
қысым мен бу арқылы әсер ету
қайнату

Беткейлі активті заттардың әсер ету механизмі:


цитоплазмалық мембрана арқылы қоректік заттар тасымалдауын бұзады
белоктың денатурациясын туындатады
нуклеопротеидтердің фосфорқышқылды топтарына ұқсастығы болғандықтан бактериялар өсуін тежейді
бос қышқылдар әсерінен белокты коагуляциялайды
глюкозаның дегидратациясына қатысатын коферменттер қызметін тежейді
Ауыр металдар тұздарының әсер ету механизмі (мырыш, қорғасын, күміс және т.б.):
бос қышқылдар әсерінен белокты коагуляциялайды
цитоплазмалық мембрана арқылы қоректік заттар тасымалдауын бұзады
нуклеопротеидтердің фосфорқышқылды топтарына ұқсастығы болғандықтан бактериялар өсуін тежейді
белоктың денатурациясын тудырады
глюкозаның дегидратациясына қатысатын коферменттер қызметін тежейді
Құрамында альдегиді бар дезинфектанттардың әсер ету механизмі:
белоктың денатурациясын тудырады
цитоплазмалық мембрана арқылы қоректік заттар тасымалдауын бұзады
нуклеопротеидтердің фосфорқышқылды топтарына ұқсастығы болғандықтан бактериялар өсуін тежейді
бос қышқылдар әсерінен белокты коагуляциялайды
глюкозаның дегидротациясына қатысатын коферменттер қызметін тежейді

-лактамды антибиотиктердің әсер ету механизмі:


микроб жасушасындағы пептидогликан синтезін бұзады
микроб мембранасының бүтіндігін бұзады
микроб жасушасында белок синтезін тежейді
нуклеин қышқылы синтезін бұзады
спора түзуді бұзады

Антибиотиктерге сезімталдылықты диффузды диск әдісімен анықтағанда микробтың өсуі тежелген аймақ байқалады. Бұл нені білдіреді:


микроб антибиотикке сезімтал
микроб антибиотикке төзімді
уыттылығы жоқ
мембрананың өткізгіштігі күшейген
жасушада зат алмасу күшейген
Микроорганизмдердің антибиотиктерге төзімділік механизмі байланысты:
гендерде генетикалық рекомбинациялардың болуы
антибиотиктерді жасуша қабырғасы өткізгіштігі тежейді
антибиотиктердің белсенді түрінің белсенді емес түріне ауысуы
макроорганизмде антибиотиктердің өзгеруі
антибиотиктері бар ортада бактерияның талшықтары жойылады

"Дисбактериоздың" дұрыс анықтамасын табыңыз:


Қалыпты микрофлораның экологиялық балансының бұзылуы
Қалыпты микрофлораның өзгерісіне тәуелді емес бүзылыстар дамиды
Облигатты микрофлораның саны артқандықтан ішкі баланс бұзылады
Транзиторлы микробтар көптеп енеді
Факультативті бактериялар саны күрт азаяды
Дисбактериоз кезінде микрофлора қалай өзгереді:
облигатты микробтар саны азаяды, факультативті микрофлора саны артады
облигатты микробтар саны артады, факультативті микрофлора саны азаяды
организмнің жалпы резистенттілігі төмендейді
бактериялардың нуклеин қышқылының қасиеттері өзгереді
қалыпты жағдайда микробы жоқ ішкі ағзаларда симбионттар мекендейді
Лактобактерия мен бифидобактерияның антагонистік қасиетіне жатпайды:
ішектің сілемейлі қабығының морфологиялық құрылымына әсері
энтеропатогенді токсин бөлінуін тежейді
ішекте Са иондары, Д витамині сіңірілу процесі күшейеді
аминқышқылдар, протеиндер, витаминдер синтезі жүреді
қышқылдар, спирттер, лизоцим түзіледі
Додерлейн сүтқышқылды таяқшалардың стафилококктар мен грамтеріс бактерияларды тежеу қасиеті неге байланысты:
сүт қышқылды түзеді
антибиотиктер бөледі
бактериоциндер түзеді
плазмидаға байланысты
ферменттер бөледі
Ішек дисбактериозының сипаттамасы:
стафилококктар саны артқан
бифидумбактериялар саны артқан
қалдық микрофлора азайған
Candida туысы саңырауқұлақтары жоқ
лактобактериялар саны артқан
Ішек дисбактериозының сипаттамасы:
бифидумбактерия және лактобактерия саны азайған
стафилококктар саны азайған
Proteus туысы бактериялар саны азайған
Candida туысы саңырауқұлақтары жоқ
қалдық микрофлора саны азайған

Қалыпты микрофлора өкілдері қолайсыз жағдайда эндогенді инфекция туындатады. Дұрыс емес тұжырымды табыңыз:


бифидумбактериялар – ішекте
Candida туысы саңырауқұлақтары– сілемейлі қабықта
фузобактерия – ауыз қуысында
стафилококктар – теріде
стрептококктар – жоғары тыныс алу жолдарында
Ішектің микрофлора құрамындағы стафилококты анықтау:
сарыуызды-тұзды агарға себу
тікелей микроскоптан қарау
Эндо ортасына себу
Китта-Тароцци ортасына себу
Блаурокк ортасына себу
Ішек таяқшасының антагонистік қасиеті:
бактериоциндер түзеді
лизоцим ферментін түзеді
мембрананы зақымдайтын токсин бөледі
қоректік затқа бәсекелестік
орта рН өзгертеді, патогенді микроорганизм көбейеді
Ішек таяқшасы тобы бактерияларын анықтау үшін патологиялық материалды қандай қоректік ортаға себеді:
Эндо
СТА
Блаурокк
Вильсон-Блер
Сабуро
Төмендегілердің қайсысы терінің жергілікті микрофлорасында ең көп кездеседі?
S.epidermidis
C.albicans
Enterococcus spp.
E.coli
Streptococcus spp.

Екі түрлі микроорганизмдер бір экологиялық орында өмір сүретін, бірақ бір-біріне мүлдем әсер етпейтін симбиотикалық қатынасты ең жақсы сипаттайтын термин:


нейтрализм
комменсализм
мутуализм
паразитизм
антагонизм

Симбиоз:


микробтардың бір бірімен қарым-қатынаста тіршілік етуі
популяциялар бір-бірін не белсендірмейді, не тежемейді
бір популяция екіншісін тежеп тіршілік етеді
патогенді микроорганизмдердің бір-бірімен тіршілік етуі
қалыпты микрофлора мен макроорганизмнің қатынас түрі
Комменсализм симбиоздың бір формасы:
бір организм екіншісі арқылы тіршілік етеді, оған зиян келтірмейді
екі микроорганизм біріге тіршілік ету барысында өздеріне пайда келтіреді
бір организм екіншісі арқылы тіршілік етеді, оған зиян келтіреді
микроорганизмдер жасуша ішінде тіршілік етеді
микроорганизмдер арасында тепе тендік қарым қатынас
Мутуализм:
микроорганизм мен макрорганизмнің бір біріне көмектесе тіршілік етуі
микроорганизмдер иесі арқылы тіршілік етеді, оған зиян келтірмейді
микроорганизмдер иесі арқылы тіршілік етеді, оған зиян келтіреді
микроорганизм мен макрорганизм арасындағы антагонистік қарым-қатынас
микроорганизм мен макрорганизм арасындағы тепе тендік бейтарап қарым-қатынас
Қоршаған орта нысандарының санитарлық бактериологиялық зерттеу мақсаты:
қоршаған орта нысандарындағы эпидемиялық қауіпсіздікті анықтау
қоршаған орта нысандарындағы тексеру әдістерін талдау
қалыпты микрофлораның патогенділігін зерттеу
микроорганизмдердің антибиотиктерге резистенттілігін анықтау
қоршаған орта нысандарындағы лизогенді бактерияларды анықтау
Санитарлық көрсеткішті микроорганизмдердің талаптарына жатпайтын тұжырымды табыңыз:
қоршаған ортада белсенді көбейеді
адам мен жануардан басқа иесі жоқ
тіршілігі патогенді микробтар тіршілігіне сәйкес болады
адам мен жануарлар бөліндісімен қоршаған ортаға бөлінеді
қоршаған ортада өздерінің биологиялық қасиеттерін өзгертпейді
Қоршаған орта нысандардың нәжіспен ластану көрсеткіштері:
ішек таяқшасы тобы бактериялары; энтерококк; клостридия
энтерококк; стафилококк, клостридия
клостридия; ішек таяқшасы тобы бактериялары; стафилококк
ішек таяқшасы тобы бактериялары; энтерококк; стрептококк;
энтерококк; стрептококк; клостридия
Реинфекция:
Сауыққан соң қайтадан сол қоздырғышты қайтара жұқтыру
Басқа бактерия түрін қайтара жұқтыру
Бірінші аурудан сауықпай сол қоздырғышты қайтара жұқтыру
Қалыпты микрофлора арқылы зақымдалуы мүмкін
Эндотоксин түзетін бактерияны жұқтыру
Суперинфекция:
Бірінші аурудан сауықпай сол қоздырғышты қайтара жұқтыру
Сауыққан соң қайтадан сол қоздырғышты қайтара жұқтыру
Экзотоксин түзетін қоздырғышты жұқтыру
Тұрақты иммунитет қалыптастыратын ауруда дамиды
Бірнеше қоздырғышты жұқтыру
Септицемия:
Қоздырғыш қанға түседі және қанда көбейеді
Қоздырғыш қан ағымымен ағзаларға, тіндерге тарайды, көбейеді
Қоздырғыш енген орнында қалады, қан арқылы токсиндері тарайды
Толық сауыққан кейін қайтара сол қоздырғышты жұқтыру
Бірнеше қоздырғыштарды жұқтырады
Паразитизм симбиоз формасы ретінде:
Бір организм екіншісі арқылы тіршілік етеді, оған зиян келтіреді
Бір организм екіншісі арқылы тіршілік етеді, оған зиян келтірмейді
Екі организм бірне-бірі көмектесіп тіршілік етеді
Екі организм бір-біріне тәуелсіз өмір сүреді, бірақ зиян келтіреді
Екі организм арасындағы бейтараптық қарым-қатынас
Жұқпалы процесс дамуына қажетті жағдай:
Макроорганизмге қоздырғыштың енуі
Патогенді микробтың болмауы
Макроорганизмнің қалыпты микрофлорамен симбиозы
Орташа фагтың енуі
Қоршаған ортаның қалыпты жағдайы
Аурудың жасырын кезеңіне тән:
Ұзақтығы бірнеше сағаттан бірнеше апта, ай, жылдар болуы мүмкін
Интоксикация симптомдары байқалады
Анафилактикалық шок дамиды
Қоршаған ортаға қоздырғыштың шектен тыс бөлінуі
Аурудың спецификалық симптомдары көріне бастайды
Төмендегілердің қайсысының жасушалық иммунитетке (CMI) қатысу ықтималдығы аз?
антиденелер
цитокиндер
макрофагтар
Т жасушалары
фагоцитоз

Нақты инфекция нәтижесінде пайда болатын иммунитет қалай аталады?


жүре пайда болған табиғи белсенді иммунитет
жасанды белсенді иммунитет
жасанды пассивті иммунитет
табиғи пассивті иммунитет
туа пайда болған иммунитет

Жүре пайда болған жасанды пассивті иммунитет:


гамма-глобулин салудан кейін
қызылшамен ауырғаннан соң
ана сүтімен балаға беріледі
вакцина егуден кейін
анатоксин салудан кейін

Жүре пайда болған табиғи пассивті иммунитет:


ана сүтімен балаға беріледі
гамма-глобулин салудан кейін
қызылшамен ауырғаннан соң
вакцина егуден кейін
анатоксин салудан кейін

Фагоцитоздың қарқындылығы:


бір лейкоцитпен фагоцитозға ұшыраған бактериялардың орташа саны
микроорганизмдерді қоршап алу мүмкіндігі бар фагоциттер пайызы
реакция беретін шамалы ғана мөлшерде сұйылтыған сарысу
жасушаішілік қорытылу
организмнің арнайы жасушаларымен белсенді жұтылу үрдісі
Лизоцимнің титрі:
бактериялардың толық лизисі байқалатын зерттелетін материалдың ең жоғарғы сұйылтуы
бактериялардың толық лизисі байқалатын зерттелетін материалдың ең төменгі сұйылтуы, антигендік бірлікте өлшенеді
бактериялардың толық лизисі байқалатын антигеннің ең жоғарғы сұйылтуы, антигендік бірлікте анықталуы
бактериялардың толық лизисі байқалатын антигеннің ең төменгі сұйылтуы, антигендік бірлікте анықталуы
бактериялардың толық лизисі байқалатын антидененің ең жоғарғы сұйылтуы, антигендік бірлікте анықталуы
Жұқпалы аурулардың серотерапиясында жиі байқалатын асқыну:
анафилактикалық шок
дисбактериоз
дәріге төзімділік
иммунитет тапшылығы
қан деңгейі жоғарылаған
Аурудан сақтандыру және емдеуде қолданылатын интерферонның қасиеттері:


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   34




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет