Сборник материалов III международной научно-практической конференции «инновации в образовании: поиски и решения»


ИННОВАЦИОННЫЕ ПРОЦЕССЫ В ДОШКОЛЬНОМ ОБРАЗОВАНИИ



Pdf көрінісі
бет33/124
Дата18.01.2017
өлшемі23,53 Mb.
#2184
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   124

ИННОВАЦИОННЫЕ ПРОЦЕССЫ В ДОШКОЛЬНОМ ОБРАЗОВАНИИ 

Ф.М. Кучкарова

1

, К.У. Шарабидинова



1

преподаватель Андижанского государственного университета, г. Андижан, Республика Узбекистан, 



2

студентка Андижанского государственного университета, г. Андижан, Республика Узбекистан 



Рецензент – Р.М. Медетова, к.п.н., старший научный сотрудник, Узбекский научно-исследовательский 

институт педагогических наук им. Т.Н. Кары-Ниязи, г. Ташкент 

Проблема  качества  дошкольного  образования  является  весьма  актуальной  в  современных  условиях 

реформирования  непрерывной  образовательной  системы  нашей  страны.  Происходящие  интенсивные 

преобразования в экономике и общественном развитии республики, появление новых технологий, усиление 

тенденций информатизации, проектирования, внедрения инноваций, обеспечение вариативности и других 

форм модернизации образования диктуют необходимость повышения профессиональной компетентности 

педагогических  кадров  дошкольных  образовательных  учреждений.  Интерес  к  данному  вопросу  отражает 

попытки общества перестроить систему передачи огромного опыта человеческих знаний подрастающему 

поколению. 



В этих условиях необходимо выделить наиболее важные задачи: 

использование здоровьесберегающих технологий, которые позволят организовать образовательный 



процесс  таким  образом,  чтобы  ребенок  мог  развиваться  без  излишнего  физического  и  психического 

напряжения; 

высокий уровень качества образовательных программ и их методического обеспечения, содержание 



которых позволит педагогам строить образовательный процесс в соответствии с современными требованиями 

и уровнями развития общества; 

обогащение предметно-развивающей среды, наполнение которой предоставит ребенку возможность 



для саморазвития; 

высокий  уровень  компетентности  педагога,  главная  функция  которого  –  помочь  ребенку 



адаптироваться  к  жизни  в  окружающем  мире,  развивая  такие  значимые  способности,  как  способность 

познания мира, действия и поступки в окружающей среде, проявление отношения к людям. 

Все  приведенные  позиции  являются  приоритетными  при  обеспечении  качества  дошкольного 

образования. На наш взгляд, реализация каждого из них невозможна без участия компетентного воспитателя, 

обеспечивающего  организацию  успешного  развития  ребенка  в  условиях  дошкольного  образовательного 

учреждения. Именно поэтому в настоящее время резко повысился спрос на квалифицированную, творчески 

мыслящую, конкурентную личность педагога, способную воспитывать личность в современном, динамично 

меняющемся  мире.  В  связи  с  этим  проблемы  повышения  профессиональной  компетентности  педагогов, 

создание условий для их развития стали одной из главных задач деятельности системы Республиканского 

учебно-методического  центра  переподготовки  и  повышения  квалификации  работников  дошкольных 



182

образовательных учреждений. 

За  прошедшие  годы  произошло  формирование  принципиально  новых  подходов  к  организации 

переподготовки  и  повышения  квалификации  работников  дошкольных  образовательных  учреждений.  Эта 

деятельность  сегодня  уже  приобрела  конкретность  и  содержательную  направленность. Так,  за  небольшой 

срок по времени проанализирована тематика курсов, разработаны учебные планы и усовершенствованные 

программы на единой для всех концептуальной основе. Сегодня продолжает вырабатываться определенный 

стандарт требований к условиям и организации переподготовки и повышения квалификации работников 

дошкольных образовательных учреждений, который ориентирован на создание единого образовательного 

пространства, адекватного современным запросам личности и общества. 

Содержание учебного материала, преподаваемого на занятиях в данных образовательных учреждениях, 

согласуется  с  происходящими  процессами  обновления  образования,  в  том  числе  введением  новых 

государственных стандартов образования, внедрением в учебно-воспитательный процесс информационно-

коммуникационных и образовательных технологий. 

Программы  данных  курсов  направлены  на  переподготовку  педагогов,  способных  к  инновационной 

профессиональной  деятельности  и  готовности  к  непрерывному  росту  уровня  своего  профессионального 

образования. При этом они обеспечивают градированную систему повышения квалификации воспитателей 

не только по направлениям, но и уровню квалификации. 

Нормой  становится  социально-педагогическое  проектирование  с  привлечением  Интернет-ресурсов. 

Слушателями разрабатываются образовательные программы и проекты, защита которых выступает одним 

из  компонентов  итогового  контроля  и  завершения  программы  повышения  квалификации.  Программы 

Республиканского учебно-методического центра переподготовки и повышения квалификации работников 

дошкольных образовательных учреждений позволили педагогическим коллективам республики обучаться в 

соответствии с профессиональными потребностями. 

Изучение  эффективности  курсовой  подготовки  в  названном  учреждении  осуществляется  на  основе 

проведения  мониторинговых  исследований  [1].  Данные  исследования  и  анализ  профессионального 

роста  педагогов  показал  эффективность  использования  новых  информационных  технологий  в  учебно-

воспитательном процессе ДОУ. 

С целью устранения профессиональных затруднений в межкурсовой период в течение учебного года для 

воспитателей предшкольных групп дошкольных образовательных учреждений проводится системная работа. 

Через методические службы районных и городских отделов образования преподаватели Республиканского 

учебно-методического  центра  переподготовки  и  повышения  квалификации  работников  дошкольных 

образовательных учреждений оказывают помощь в организации и внедрении эффективных педагогических 

технологий, в том числе информационно-коммуникационных. Проводятся выездные открытые просмотры, 

творческие отчеты на базе ДОУ, где педагоги имеют возможность без отрыва от основной работы заниматься 

совершенствованием профессиональной деятельности. 

Идеи  модернизации  образования  получили  свое  конкретное  отражение  в  деятельности  дошкольных 

учреждений. Становится определенной нормой для воспитателя использование различных образовательных 

технологий и инновационных методов обучения в учебно-воспитательном процессе, при котором достигается 

главный эффект – когда ребенок не только знает, но и умеет. Так, в ряде передовых ДОУ республики ведется 

работа по технологии развивающего обучения, индивидуализации и дифференциации процесса обучения, 

развития творческих  способностей детей,  использования  коммуникативно-игрового  способа  организации 

деятельности  воспитанников  образовательных  учреждений,  что  позволяет  добиться  высокого  научно-

методического уровня организации учебно-воспитательного процесса в данных учебных заведениях. 

Воспитателями-новаторами ведется работа по обеспечению системности в использовании технологий и 

методов обучения, так как именно системный подход может дать планируемый результат. Такие дошкольные 

образовательные учреждения по праву называются инновационными. 

Перспективой дальнейшего развития и внедрения инновационных идей следует считать использование 

информационно-коммуникационных технологий, технологий коммуникативного и развивающего обучения, 

которые  соответствуют требованиям  времени  и  призваны  сыграть  определенную  роль  в  решении  задачи 

формирования компетенций дошкольников. 

Инновационный характер перемен в образовании повысил роль и ответственность каждого за результаты 

деятельности, привнес коррективы в перечень профессиональных компетенций педагога. Профессиональная 

компетенция сегодня не измеряется только стажем работы воспитателя, а соотносится со способностью к 

обновлению имеющихся знаний и умений, стремлением к преодолению собственных затруднений. 

Кроме того, сегодня актуальны такие формы обобщения опыта, которые позволят не только о нем знать, 

но  и  иметь  возможность  использовать  его.  К  примеру,  формы  организации  деятельности  дошкольников, 

построенных на принципах дифференцированного обучения и модели предметно-развивающей среды для 

разных возрастных групп ДОУ. 

Для каждого уровня дошкольного образования опорной программы «Болажон» в области развития детей 

определены конкретные результаты в виде четко обозначенных индикаторов. В дошкольном образовании 


183

это  60-80%  охват  дошкольным  обучением  и  воспитанием  детей  в  возрасте  от  3  до  6  лет  с  созданием 

оптимальных условий для всестороннего развития ребенка. 

Решать  поставленные  задачи  возможно  только  при  совместных  усилиях,  при  согласованности 

общественных интересов, запросов родителей и педагогических возможностей ДОУ. 

Ежегодно  в  республике  в  соответствии  с  планом  работы  проводятся  конкурсы  «Лучший  воспитатель 

года»,  конференции дошкольных  организаций,  цель  которых –  выявление,  поддержка  и  распространение 

инновационного опыта организации дошкольного образования и воспитания, определение лучших ДОУ и 

эффективно работающих педагогических коллективов. 

Данные мероприятия дают большой толчок к развитию дошкольного образования, привлекают внимание 

общественности  к  проблемам  дошкольных  учреждений,  имеют  реальную  возможность  соотнести  свои 

достижения  с  достижениями  других.  Каждое  дошкольное  образовательное  учреждение  на  проводимых 

конкурсах,  конференциях  имеет  возможность  представить  систему  и  особенности  деятельности 

педагогического  коллектива,  показать  привлекательность  и  результативность,  чтобы  занять  свое  место  в 

общем образовательном пространстве. 

Своеобразным  итогом  подведения  деятельности  дошкольных  организаций  являются  ежегодные 

августовские  секции  работников  дошкольных  образовательных  учреждений.  Обычно  все  методические 

секции проводятся с выездом на места, что позволяет обеспечить реальное соединение теории и практики в 

определении перспектив дальнейшего развития в системе дошкольного образования. На данных мероприятиях 

рассматриваются вопросы развития системы дошкольного образования и реализации опорной программы 

«Болажон», модернизации системы образования в условиях нового усовершенствованного Государственного 

стандарта дошкольного обучения и воспитания, что позволяет регулярно вносить позитивные изменения в 

содержание, методы и формы учебно-воспитательной работы ДОУ. 

Литература

1 Каримов И.А. Куч – билим ва маърифатда: Ўзбекистон Республикаси Президенти Ислом Каримовнинг 

Халқаро Вестминстер университети очилишидаги маърузаси // Ma’rifat. – Т., 2003. – № 37 (7542). – 7 may. – 1-2 

b. 


2 Материалы Международного Форума «Духовно-нравственные основы общества в системе социальной 

поддержки детства и семьи. – Т.: РЦСАД, 2012. 



Аңдатпа. Мақалада автор мемлекетте мектепке дейінгі білім беру сапасын қамтамасыз ететін 

жағдайларды атайды. 



Аннотация. В данной статье автор называет условия, обеспечивающие качество дошкольного образования 

в стране. 



Abstract. In this article the author describes the conditions that ensure the quality of pre-school education 

in the country. 



МЕКТЕП ЖАСЫНА ДЕЙІНГІ БАЛАЛАРДЫҢ ҚАРАПАЙЫМ МАТЕМАТИКАЛЫҚ ТҮСІНІКТЕРІН 

ДАМЫТУДА ЖАҢА ТЕХНОЛОГИЯНЫ ҚОЛДАНУ ЖОЛДАРЫ 

Б.К. Кызметова 

Мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорны №23 «Айзере» балабақшасы, saysat.azigalieva@mail.ru 



Рецензент – С.У. Ажигалиева, №23 «Айзере» балабақшасының әдіскері, Жанаозен қаласы 

Балалардың зейінін тұрақтандыру, қабылдауын және танымдық қабілетін жоғарылату. Оқу іс-әрекетіне, 

ойын  әрекетіне  белсенді  қатысу  шығармашылық  ізденіске  талпындыру  жаңа  әдіс-тәсілдерді  қолдану. 

Сабақты  қызықты  өткізу  үшін  қосымша  материалдар  пайдаланамын,  сол  себепен  мен  өзімнің  тәрбиелеп 

жүрген балаларыма оқу тәрбие үрдісінде болып жатқан жаңалықтарды пайдаланып келемін. Мектеп жасына 

дейінгі  балалар  кішігірім  математикалық  терминдер,  геометриялық  пішіндердің  атауларын  (дөңгелек, 

үшбұрыш, төртбұрыш) және олардың элементтері (қыры, бұрышы) болатынын, қосу, алу тең ұғымдарын үй-

ренеді.  Сонымен  қатар  балалардың  математикалық  білімге  деген  қызығушылығы  артады,  берілген  есепті 

шешуге  өз  күш  (ерік),  жігерін  жұмсайды.  Балада  алғашқы  түсініктер  индуктивті  және  дедуктивті  ойлау 

қалыптасады. Бала бір заттың құрылысына, қасиетіне (пішініне, түсі т.б.) қарай талдау, сараптау, салыстыруға, 

кеңістікті  бағдарлап,  салыстырмалы  түрде  ойлай  алады.  Әр  шаңырақтың  үміті  болып  өсіп  келе  жатырған 

алдымдағы әрбір шәкіртімнің бабын таба білу, жүрегіне ел, ұлт деген ұғымды ұялатып, жан шырағын жаға 

білу. 3 жастан асқан, үйден келген балалар болғандықтан көпшілігі оң-сол, жоғары-төмен, алыс-жақын деген 


184

негізгі ұғымдарды меңгергенімен алыс-жақын, биік-аласа, көп-аз, үлкен-кіші ұғымдарын шатыстырып, 0-ден 

5-ке дейінгі сандарды тура санағанымен кері санау және сандарды таңбасына қарай ажырату қиын болды. 

Ересек топқа келсек 0-ден 10-ға дейін тағы да кері санауда қиынсынды, кейбір балалар ауызша есептер 

шығарғанда  көп  қиналады.  МАД  тобында  осы  балалармен  деңгейлік  тапсырмалар  орындату  қиыншылық 

туғызды.  Деңгейлік  тапсырмалар  1,  2,  3,  4  деңгейде  беріледі.  Деңгейлік  тапсырмаларды  тексеріп,  дұрыс 

болған жағдайда ғана келесі деңгейге көшу керек, осы кезде тәрбиешіге барлық баланы тексеріп шығу өте 

ауыр, сондықтан. Өзіме ыңғайлы болу үшін, 1-ші қатарға 3 деңгейді бірдей уақытта орындайтын баларды 

отырғыздым, 2-ші қатарға 2 деңгейлі бірдей уақытта орындайтын балаларды, 3-ші қатарға 1 деңгейді ғана 

орындайтын балаларды отырғыздым. Бұл балалардың тапсырмаларды қызыға, ынталана орындап, кез-келген 

қиыншылыққа төзуге, жеңуге болады деп ойлаймын. 

Осы тапсырмаларды өз бетімен орындау – шығармашылық жұмыс бастамасы Келесі 4 деңгейді орындайтын 

оқушылар бірте-бірте дараланып шыға бастайды. Ал, 4 деңгей тапсырмаларын үнемі жеке карточкалар арқылы 

беріп  отырамын.  Бүгінгі  таңда  адамзат  қоғамына  ғылыми  жаңалықтар  мен  инновациялық  технологиялар 

қаншалықты маңызды болса, мектепке дейінгі мекемелерде оқыту мәселесін де заман талабына сай, уақыт 

сұранысын қанағаттандыратын жаңа технологиялармен қамтамасыз ету қажеттігі туындап отыр, сондықтан 

әрбір  педагогтың  алдына  оқытудың  жаңа  технологияларын  оқыту  үрдісіне  енгізу  мақсаты  қойылып  отыр 

[1]. Балабақшаның басты міндеттерінің бірі бүлдіршіндердің ой-өрісін, іс-қимылын жан-жақты дамыту. Бұл 

кезең баланың іс әрекетінің қалыптасуымен дамуы қуаттылықпен жүретін ерекше құнды, қайталанбайтын 

мезгіл. Бұл мезгілде балаларға берілетін білім ең алдымен тәрбие мазмұны әлеуметтік сұранысқа сай жүзеге 

асырылуы тиіс. Таным ең алдымен сезім арқылы қабылдауы, бала өз тәжірибесінен бақылап, көріп тануынан 

тұрады.  Сезіну  үдерісі  кезінде  бала  бір  нәрсені  немесе  заттың  қасиетін,  құрылымын  таниды.  Баланың 

логикалық  ойлау  түсігіні  ең  алдымен  оның  сезінуімен  байланысты.  Баланың  математикалық  түсініктерді 

дұрыс  меңгеруі,  баланың  дамуы  жас  ерекшеліктеріне  байланысты,  бала  заттың  санын,  затты  салыстыру 

(көлемін) теңістіру, орналасуын, саны мен сыңарын белгілеріне қарай табу тәсілдерін меңгереді. 

Дамыта оқыту технологиясы.



 Білім беру жүйесін қайта құру балабақшадан басталатыны белгілі. Ал, білім 

беруді  жақсарту  педагогқа  байланысты  екендігі  сөзсіз.  Соған  орай  білім  берудің  жаңа  технологияларын 

мақсатқа сай қолдана білу қажет. Мысалы: ертегінің мазмұнын ашу барысында «Дамыта оқыту технологиясын» 

қолдансақ, онда Л.В. Занковтың дамыта оқыту жүйесінің негізгі мақсаты жеке адамның жоғарғы дәрежеде 

жан-жақты дамуы үшін негізін жасау. Дамыта оқытудың басты мақсаты – баланы оқыта отырып жан-жақты 

дамыту. Дамыта оқыту әдістемесіндегі ең басты нәрсе балаларды оқытуда шығармашылық әрекетін енгізу. 

Күнделікті сабаққа әзірленгенде осы дамыта оқытудың әдіс-тәсілдерін пайдаланамын. Балалардың сабаққа 

деген ынтасын, белсенділігін арттыруда сабақты түрлендіру, әр түрлі әдіс-тәсілдерді қолдана өткізудің де 

маңызы зор [2]. Сын тұрғысынан ойлау технологиясы. Қазіргі балабақша тәжірибесінде қолданып жүрген 

сыни  ойлауды  дамыту  технологиясының  стратегиялары  баланың  ойлауына,  шығармашылық  ізденісіне, 

педагогтың  шеберлігіне  жол  ашты.  Технология  әдістерін  қолдануда  педагогтар  нәтижесінде:  баланың 

ойлауына, бала белсенділігіне, сөздік қорын дамытуға, баланың өзіндік пікірінің қалыптасуына мүмкіндік 

жасайтындығын айтып жетістікке жетуде. Баланың өз ойын сын тұрғысынан ойлап, дәлелдеуге тырысады, ой-

өрісін кеңейтеді, еркін ойлай отырып, бірте-бірте мұғалімнің түсіндіргеніне қарағанда өз ізденісімен қызығу 

танытып, шығармашылық қабілеті ұшталады. Оның ішінде ерекше бір жағдай: топта көп сөйлемейтін, ойлау 

дәрежелері төмен балалардың да қызығушылығы туып, олардың өз мүмкіндіктеріне қарай топтар бойынша 

сабаққа  қатысуға  тырысуы  байқалды,  сөйтіп  жаңа  әдіс-тәсілдерін  қолдану  арқылы  баланың  кішкентай 

кезінен дүниеге өзіндік көзқарасының қалыптасуына жол ашуда. Мектеп жасына дейінгі балаларды оқытуда 

ойын технологиясын пайдалану қажет. 

Өйткені  мектеп  жасына  дейінгі  балалардың  негізгі  әрекеті  ойын  болғандықтан,  әрбір  педагог  ойын 

технологиясын жетік меңгеруі тиіс деп санаймын. Ойын барысында балалар тілдесу ережелерімен танысады. 

Мен  өзімнің  тобымдағы  балалардың  жас  шамасы  мен  психологиялық  ерекшеліктерін  ескере  отырып,  іс-

тәжірибесінің шеберлігіне байланысты интегралды оқу іс-әрекеттер өткізуі өте тиімді әдіс. Олай дейтініміз, 

оның  ерекшелігі  сабақтардың  бір-бірімен  байланыстылығында.  Жаңа  технологияларды  күнделікті  сабақ 

үрдісіне  пайдалану  үшін,  әр  тәрбиеші  өзінің  алдында  отырған  балалардың  жас  ерекшеліктерін  ескере 

отырып, педагогтық мақсат-мүддесіне, өзінің шеберлігіне байланысты таңдап алады [5]. Жаңа технологияны 

жүзеге  асыруда  тәрбиешінің  белсенділігі,  шығармашылық  ізденісі,  өз  мамандығына  деген  сүйіспеншілігі, 

алдындағы  шәкірттерін  бағалауы  ерекше  орын  алады.  Шығармашылық  қабілет  әр  баланың  табиғатында 

болуы мүмкін. Біздің міндетіміз – балаға оның бойында жасырынып жатқан мүмкіндіктерін ашып көрсету. 

Кез-келген бала тәрбиешінің басшылығымен орындаған шығармашылық жұмысының нәтижесінде өзінің ішкі 

мүмкіндіктерін дамытады. Егер бала бойындағы қабілетті тәрбиеші байқамаса, ол бала басқа балалармен 

бірдей болып қалады, сондықтан қабілеттің дамуына түрткі бола білуі керек. Сабақты қызықты өткізу үшін, 

тәрбиешінің өзі даярлануы керек. Венн диаграммасы, деңгейлік тапсырмалар, ауызша логикалық есептер 

дайындауы қажет. Жұмыстарды ойдағыдай атқару үшін тәрбиешінің балаға берер әсері болу керек. Мысалы: 



185

балаға сенім қалыптастыру үшін «сен білесің», «сенің қолыңнан келеді», «үйренесің» деген сөздер қажет. 

Баланың өз ойынан шыққан жетістігін жоғары бағалап, мадақтап, көтермелеп отыру керек. Оқу іс-әрекетті 

түрлендіріп өткізу деген тарауда мысалы: іс-әрекетінің кіріспе бөліміне сол бүгінгі өткізілетін математикалық 

ұғымдарды  немесе  санға  байланысты  тақпақтар,  санамақтар,  жаңылтпаштар  айтамын.  Жұмбақ,  ауызша 

есептер шығарту арқылы балалардың ойлау қабілеттерін арттырамын. Сабақ ортасында балалар шаршамау 

үшін сергіту сәтін жүргіземін. Басқа сабақтармен ұштастыру математика пәнін жапсыру, сурет, дене тәрбиесі, 

тіл дамыту пәндерімен байланыстыра өткізсе, тәрбиешінің балаларға және білім беру еңбегі нәтижелі болар 

еді.  Мысалы:  дене  тәрбиесі  пәнін  алсақ,  математика  сабағы  арқылы  тепе-теңдікті  сақтайды,  оңға,  солға 

бұрылу, тақтай бөрене үстімен жүру, жүгіру, бәрі есеппен жүргізіледі. Тек қана математика сабағында емес, 

тіл дамыту, көркем әдебиет сабақтарында да санамақ, тақпақ, жаңылтпаштар пайдаланамын. Сабақтардың 

бір-бірімен  байланыстырғаны  соншалық  балаға  қызықты  болар  еді.  Жарыс-сайыс  сабақтарды  пайдалана 

отырып,  түрлі  ойындар  өткізу  балалардың  ақыл-ой  еңбегін  ерекше  қажет  етеді.  Математика  сабақтарын-

да  балаларды  екі  топқа  бөліп,  жарыс-сайыс  сабақтар  өткіземін.  Әр  топқа  ат  қою.  Әр  топ  ұпай  жинаған 

сайын балаларға жұлдызшалар беру. Жылдың соңына қарай балалармен «Кім тапқыр», «Ойланғын, таппай 

қоймағын»  атты  жарыс  сабағын  өткіздім.  Бұл  сабаққа  ата-аналарды  да  қатыстыруға  болады.  Мұндағы 

көздеген мақсатым: балада психикалық процестер мен психикалық қасиеттердің қалыптасуымен дамуын 

және сол жыл бойына алған білімдерінің деңгейін тексеру баланы оқытуда және тәрбиелеуде ата-аналардың 

шет  қалмауын  қамтамасыз  ету.  Мұндай  сабақтар  баланың  қызығушылығын  арттырып  дүние  заттары  мен 

құбылыстарын  танысам,  көре  білсем  деген  талабын  арттыра  түседі.  Көрнекілік  арқылы  деген  тарауымда 

балаларға көрсететін көрнекілігім үлкен, әдемі, бояуы қанық, әрі балаға көрінетіндей етіп қабылдаймын. 

Іс-әрекетінің екінші бөлімінде балаға берілетін карточкалар эстетикалық талғамға сай болуы керек. Ере-

желерді сақтай отырып, сабақтарымда көрнекілік пайдаланамын. Мысалы: суретпен жұмыс, сөзжұмбақтар, 

т.б. көрнекіліктерді қолданып отырамын. Іс-әрекетінде логикалық ойындарды ойнағанда, балалардың ойлау 

қабілетін арттыру. Логикалық жаттығуларды орындау баланың ақыл-ойын, қиялын, ой ұшқырлығын дамыта-

ды. 


Венн  диаграммасы.  Бір-біріне  жуықтау  термин  сөздерді,  ұқсастығы  мен  айырмашылығын  талдау 

(ересектер, мектепалды даярлық топта қолданады). Тірек сызбасы деген тарауыда тақтаға іліп талдау жа-

сау арқылы балаларды ойлау қабілетін одан әрі дамыту. Өткен тақырыптарды бүкіл балаға түсінікті болуы, 

олардың шығармашылық ойлауын дамытуға, уақытын үнемді пайдалануға мүмкіндік береді. Бұған шығар-

машылық ізденіс, оқу-тәрбие процесін оптималдандыру нәтижесінде қол жеткізуге болады. Бала білімінің 

тиянақты да сапалы болуы сабақтың шебер ұйымдастырылуына байланысты [3]. Кубизм әдісі



 – текшенің 

алты қыры арқылы термин сөзді талдау, кубиктегі бейнеленген суретке қарап, өз ойларын жеткізу. 

Қорытындылай келе: әр баланың жеке қабілетін анықтап, оны белгілі бір бағытқа жетелеу, ұстаз

 парызы. 

Шығармашылық жаттығулар балалардан тек қана математикадан білім емес күнделікті өмірде кездесетін 

әртүрлі  жағдайға  байланысты  білімді  талап  ететін  тапсырмалар.  Балалардың  байғақыштығын  дамытуға 

негізделген логикалық ойлауды дамыта оқытуды негіздеу үшін логикалық ойлау ұғымын терең түсіну керек. 

«Ойлау-логиканың заңдылықтармен формаларына бағынады. Көптеген адамдар логикалық ойлайды, бірақ 

өздерінің ойлауы логика заңдылықтары мен формалары арқылы болып жатқанын білмейді» - В. Кириллова. 

Бұл – өте қиын, аса жауапты, бірақ игілікті мол ардақты жұмыс [4]. Баланың логикалық танымдық қызметін 

арттырудың  бір  жолы  берілген  материалдың  теориялық  мәні  мен  өмірлік  тәжірибеде  қолданысын  ашып 

беру болып табылады. Егер бала берілген материалдың өмірлік тәжірибеде кеңінен қолданып және әрбір 

іс-әрекетті  өткен  материалдармен  байланысты  екеніне  көз  жеткізсе  білімге  деген  ынтасы  артады.  Бала 

бойында логикалық танымдық қызығушылықты арттыру үшін мына мәселелерді есте сақтау керек: 

1. Алдын-ала дұрыс мәлімет беру. 

2. Логикалық ойлау қабілеттерін қалыптастыру. 

3. Баланы психологиялық тұрғыда дайындау. 

4. Тәрбиешінің пәнге дұрыс көзқарас. 

Қай оқу іс-әрекетте болсын балаларды танымдық, шығармашылық дамыта оқыту олардың қызығушылығын 

оятып, ойын ынтасын дамыта түседі. 

Қорыта келе: күн әлемді жарықпен жылумен нұрландырса, өз еліміздің мәртебесінің биіктеуіне біздің 

жас ұрпағымыз өз үлесін қосамын деп сенемін. 

1. Оқутудың қай түрін қолдансақ та ең бастысы – балаға деген сенім, баланың өз ісіне жауап беру мүмкін-

дігіне сүйене отырып, оған деген сенімді арттыру. 

2. Жаңа технологияның талаптарына сай тәрбиешіге арналған әдістемелік кітаптар және балалардың жа-

зылуына жаңа типтегі оқулықтар қажет. 

3. Бұл айтылғандар жаңа технологияның барлық мүмкіндіктерін әлі толық ашпайды. Оның басқада талай 

тиімді тұстарын күнделікті ұстаздық тәжірибемізден анықтай беретінімізге сенемін. 


186



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   124




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет