Сборник научных трудов г. Кокшетау, 2015 2
жүктеу/скачать 4,12 Mb. Pdf көрінісі
|
| Жанатын заттар
Жану жылдамдығы кг/м 2 сағ. кг/м 2 мин. Ағаш 50 0,84 Рәзенке 40,2 0,67 Бензин 194 3,2 Керосин 174 2,9 Органикалық әйнек 54 0,9 Штапельдік талшық 24 0,4 Полистортирол 52 0,86 Синтетикалық каучук 31,8 0,53 Конвективті ағындар ірі өрттерде өте үлкен жылдамдыққа ие бола- тындықтан жалын ұшкындарын едәуір қашықтықка апарады. Бұл құбылыс, өрттің негізгі фронтының алдында жаңа жану көздерінің пайда болу есебінен, өрттің таралу үрдісін тездетеді. Керсетілген факторлардан басқа жанатын материалдардың беттерімен жанудың таралу жылдамдығы, сонымен бірге олардың элементтерінің - агре- гаттық жағдайына, физикалық - жылу қасиеттеріне, кеңістікте және қиылымда таралу тығыздығына тәуелді. Сонымен қоса қатты заттар мен материалдардың жануының сызықтық таралу жылдамдығы олардың кеңістіктегі орналасуына тәуелді: тегіс жа- зықтықтардағы жану көлденең, және тік беттерге қарағанда ақырынжанады. Бұл қатты заттар мен материалдардың жануы кезінде көлденең және тікбеттер- дегі жану төменнен басталса жылу ағынына түседі, ол қарқынды қызу мен жа- натын газдардың бөлінуіне себебін тигізеді. Жану кезінде бөлінетін жылу көлемі жанатын заттардың жылу шығарғыш қабілеттілігі мен олардың жану тығыздығына тәуелді. Өрттерде жиікездесетін нәрсе, ол химиялық толық жанбау, оның күшті түтініңің пайда болуына себеп болатыны байқалады. Бұл уақыт бірлігінде жану аймағына керекті мөлшерде ауадағы оттегі жетпейді де жанатын заттардың немесе булардың тотығу реак- циясы толық жүрмейді. 247 Өрттің жылу режимін сипапайгын жоғарғы температура, оның таралуына себеп болады және онымен күрөсуді біраз қиындатады. Кез - келген үрдістің, сонымен бірге өрттің динамикасыболып оның параметрлерінің(өрт температурасы, өрт ауданы және т.б.) уақытқатәуелділігі аталады. Жану үрдісінің және одан кейін өрттің пайда болу салдары болып жағу көзі табылады. Олар, кез келген жеткілікті қуаты бар жылу көзі болуы мүмкін. Көп жағдайларда өрт жанатын материалдың бетінің жергілікті бөілігін қызды- рудан және оның үстінде кейін тұтанатын жанғыш қоспа түзуден басталады. Пайда болған факелдің сәулелік жылу ағыны көрщі бөліктердің беттерін қы- здырып жанғыш қоспаның пайда болуын және тұтануын тудырады, яғни бет- терде жалынның таралу үрдісі басталып өрт ауданы кеңейеді. Ауданның өсуіне байланысты жану аймағының көлемі кеңейеді және осыған қарай сәулелену ау- даны, конвективті ағындар көбейеді. Бұның барлығы бөлмедегі барлык бұйым- дар мен материалдардың орташа көлемдік температурасының көтерілуіне алып келеді. Өз кезегінде материалдардың температурасының көтерілуі жалын ше- бінің сызықтық таралуының көбейуімен қоса жүреді.[5] ӘДЕБИЕТ 1. Орынбаев Ө. Қазақстан ормандары. - Алматы: Ғылым, 1972. - 142 б 2. Дюсембин Е.А., Абдрешов Ш.А. Өрт қауіпсіздігі. - Алматы: ҚазККа, 2013. - 189 б. 3. Ахметов М., Егоренков С. Егін қорғайтын орман алқаптарын өсіру. - Алматы: Қайнар, 1970. - 145 б. 4. Толепбергенов Н. Жасыл орман - ел дәулеті. - Алматы: Қайнар, 1984. - 156 б. 5. Әлімбек Қ. Орман мәселесі басты назарда // Ертіс өңірі. - 2009. - №6. - Б.5 жүктеу/скачать 4,12 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|