Село еңбекшілеріне, мал азығын өнімді даярлау жүктеледі. (Газеттен.) Мен саған өзімше, кочегарша
жүктеу/скачать 25,38 Kb.
|
Пунктуация мысалдар 3
- Бұл бет үшін навигация:
- Бородиноны
- Баукеңе
|
Қазақстан еңбекшілері сүйікті Отанымызды ерекше табыстармен қуантты. Жұмыстың сапа көрсеткіштері едәуір жақсарды. Біздің елімізде мектеп жас ұрпақты коммунизм рухында тәрбиелейді. (Газеттен) 5-таблица Тура желілі және күрделі желілі сөйлем құрылымдары Рет саны Тура желілі сөйлем құрылымдары Күрделі желілі сөйлем құрылымдары 1 Сөз тоқталып қалды. Сөйтіп, сөз тоқталып қалды. (Ч.) 2 Хатты қысқа жазғаныма ғафу етіңіз. Хатты қысқа жазғаныма, сүйікті достым, ғафу етіңіз (Ы.А.). 3 Біздерді болашақтың ұлы істері күтеді. Біздерді, комсомолецтерді, болашақтың ұлы істері күтеді. («Л.Ж.»). 4 Топырақ туралы сөз болды. Жер құнары – топырақ туралы сөз болды. (Б.ж.Е.). 5 Бәрі де оқуменен табылған. Өнер, білім – бәрі де оқуменен табылған (Ы.А.). 6 Қазірше белоктар тек тірі организмде болады. Қазірше белоктар тек тірі организмде: жануарларда, өсімдіктерді, микроорганизмдерде – болады (Б.ж.Е.). 7 Мынадай практикалық жұмыста жүргіздік. Мынадай практикалық жұмыста жүргіздік: далада параллель түзу жүргізу, көпбұрыш сияқты жердің планын түсіру, арасында кедергі бар екі нүктенің арасын табу. 8 Ол бір жазған жұмысын сан рет көшіріп жазудан ерінбейтін. Оның бір ерекшелігі – бір жазған жұмысын сан рет көшіріп жазудан ерінбейтін. («Қ.Ә.») Жастар, заманға сай өсіңдер! (І.Ж.) Балалардың бақыты алда, Әбеке. (Х.Е.) Иә, айтқандай, орыстан да бір досым бар. (Ы.А.) Мен, шынын айтқанда, Баяділ Кейкіннің қиқаң шығаратынын білген едім. (Ы.А.) Қысқасы, бұл – бүгінгі күннің талабы мен талғамына толық сай келетін совхоз орталығы. (С.Шайм.) Әй, сен өзін көзіңді ашып қара! (Т.А.) Дегенменен мен өкілдік жасаған бес болыстың қазақтары (көпшілігі кедей болатын) сол жылдың көктемінде мың десятинадай жерге егін септі. (С.М.) Біздерге, село еңбекшілеріне, мал азығын өнімді даярлау жүктеледі. (Газеттен.) Мен саған өзімше, кочегарша, айтайын. (М.Г.) Келесі жұмада, 15 март күні, ата-аналардың жиналысы болады. Ертең, мереке күні, біз парадқа шығамыз. т.б. Кластағы көп балалар, оның біреуі Асқар, өте жақсы оқиды. Менің, қатардағы қойшының, еңбегім жоғары бағаланды. Менің, қатардағы қойшының, еңбегім жоғары бағаланады. Ол, такси шофері, елге қызмет етеді. Біздерге, село еңбекшілеріне, мал азығын даярлау жүктеледі. Мен саған өзімше, кочегарша, айтайын. Біздер, коммунистер, өмірге әрқашан да байсалдылықпен қараймыз. («С.Қ.»). Аурудың алдын алу, яғни халықты одан сақтандыру, медициналық қызмет көрсету ісіндегі ең басты мәселе болып табылады. («М.ж.Т.») Бертін келе, қазақ шаруларының басқа халықтармен мәдени байланысы дамыған кезде, ойын-сауықтың да жаңа түрлері шықты. ((«М.ж.Т.») Біз – совет әйелдері – өзіміздің Ұлы Отанымызды жанымыздай сүйеміз. (Ф.Мұсабекова, Қазіргі қазақ тіліндегі жай сөйлем пунктуациясының негіздері, Алматы, 1959, 37 – 38-бет) Облыстық озат кәсіпорындардың коллективтері бүкіл халықтық мерекені – Советтік Конституция күнін – өндірістік жаңа табыстармен қарсы алды. (Ә.Хасенов, Синтаксис пен пунктуацияның кейбір мәселелері, Алматы, 1957, 19-бет). Қазіргі заманғы химияның қол жеткен жетістіктері тамақтың синтетикалық түрлерінен – яғни өсімдіктен, жануарлардан алынбайтын, химиялық жолдармен жасалынатын түрлерін – көптеп жасауға әлі де болса мүмкіндік бере алмайды. («Б.ж.Е.») Біздерге,село еңбекшілеріне , аса құрметті міндет – ауыл шаруашылығы азық-түліктерінің молшылығын жасау міндеті жүктелінген. («Л.Ж.») Абайға таңдатса, анау Ербол – қызыл өгізге мініп, тасқын судан Абай үшін өтіп келген Ербол – аспанда тұрғандай жоғары еді. (М.Ә.) Нұрсұлтан Отанымыздың алып жүрегі – Москваға қадалғалы келе жатқан жау найзасының ұшын сындырады. (Ғ.М.) Сөйтіп, жаудың ең мықты деген гарнизондарының бірі – Бородиноны да алдық. (М.Ғ.) Осы совхоздағы оның досы – Смағұловпен кездестім. (А.С.) Бүкіл прогресшіл адамзаттың аңсаған арманы – сарыла күткен Жеңіс күні де келіп жетті. («Б.ж.Е») Республикамыздың сүйікті, сұлу астанасында – күн жанарлы Алматыда тұрып, асқақ Алатаудың таңғажайып бейнесіне тамсанбай, таңданбай тұра алмаймыз. («Қ.Ә.») Біз халық ардықтысы – Баукеңе әрқашан зор денсаулық, еселі еңбек, творчествода үлкен табыс тілейміз. («Б.ж.Е.») Адамзаттың сәулетті болашағы – коммунизм жасасын! Коммунизмнің белсенді құрылысшылары – совет әйелдері жасасын! Мәңгі жасайтын интернационалдық ілім, барлық елдердегі еңбекшілердің социализм мен коммунизмнің жеңіс жолындағы күресінің жол нұсқағыш жарық жұлдызы – марксизм-ленинизм жасасын! т. б. (Мерекелік ұрандардан.) Күлкінің иесі – қызды біз енді жақсылап көрдік». (С.Е.) (Р.Сыздықова, Қ.Неталиева, Қазақ пунктуациясының ережелері, Алматы, 1961, 64-бет, Р.Сыздықова, Қазақ орфографиясы мен пунктуациясы жайында анықтағыш, Алматы, 1974, 90-бет). Екеуі ымырт жабыла бергенде Бөкенші жайлауы – Жаныбекке тартты». (М.Ә.) (Н.Оралбаева, Ғ.Мадина, А.Әбілқаев, Қазақ тілі (практикалық курс) Алматы, 1964, 204-бет) Ағаш – өте құнды құрылыс материалы. Болатов – завод коллективіне өз беделімен танылған инженер. Қымыз – денсаулыққа аса пайдалы сусын. Роза – жұпар иісті қызыл гүл. Жамал – ел құрметіне бөленген әйгілі сусыншы. Астана – Қазақстан астанасы. 1. Сүйікті Отанымыздың астанасы – Астана күннен-күнге көркеюде.-2. Сүйікті Отанымыздың астанасы – Астананың даңқы арта берсін. 6-кесте Тура және ауыспалы орындағы теңдес мүшелі сөйлем компоненттерінің синтаксистік функция алмасу ерекшеліктері:
жүктеу/скачать 25,38 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
| |||||||||