Семинар сабақ 15 сағат Оқытушының жетекшілігімен магистрдің өзіндік жұмысы (ожмөЖ) 30 сағат
Қазақ фольклорының зерттелу тарихы
жүктеу/скачать 0,65 Mb. Pdf көрінісі
|
Фольклор типологиясы
| Қазақ фольклорының зерттелу тарихы
Көне дəуірдегі түркі жазба ескерткіштеріңде кездесетін ауыз əдебиеті нұсқалары, пайдаланылу сипаты. Мақал-мəтелдердің, шешендік сөздердің, мысал əңгімелердің, тұрмыс-салт жырларының орта ғасырлық сөздіктер мен антологияларға, дастандарға, шежірелерге /"Лүғат ат-түрк", "Кодекс куманикус"/ ену себептері. Қазақ фольклоры туралы ғылымның ХҮІІІ ғасырда қалыптаса бастауы. Саяхатшылар мен зсрттеушілер: П.Паллас, Н.Рычков, И.Гиоргидің қазақ фольклоры туралы түжырымдары. XIX ғасырдың бірінші жартысында қазақ фольклорының этнографиялық бағытта зерттелуі. Жинау, жариялау жұмыстары. Халықтың əдет-ғұрып, тұрмыс-тіршілігін жете білу үшін фольклорлық материалдарға арқа сүйеу. Зерттеулердің жолжазба жəне сипаттама, таныстыру түрінде болуы. Ш.Уəлихановтың қазақ фольклорын жинау жəне зерттеу еңбектері. Жырау, жыршы, ақын, бақсы жайында, халық поэзиясының жанрлары мен түрлері туралы XIX ғасырдағы ғалымдардың пікірлері. В.В.Радловтың, Г.Потаниннің, А.Васильевтің т.б. зерттеушілердің қазақ фольклортану ғылымының дамуына қосқан үлестері. Батыс Европа мен Ресейдегі мифологиялық мектеп, оның қазақ фолъклорын зерттеулерге қатысы. Г.Потанин - қазақ фольклорын жинаушы əрі зерттеуші. Оның еңбектеріндегі сюжет ауысу теориясының көрінісі. "Тарихи мектептің" қазақ фольклористикасындағы көрінісі. А.Құнанбаев пен Ы.Алтынсаринның ауыз əдебиетінің тəрбиелік мəн- маңызын жоғары бағалауы, фольклор үлгілерінің оқулыққа енуі, жазба əдебиет жанрларын /өлең, көркем қарасөз, көсемсөз/ нəрлендіруі. XX ғасырдың басындағы қазақ фольклористикасы. Ə.Диваев пен М.Көпеевтің, А.Байтұрсыновтың, Ə.Бөкейхановтың ауыз əдебиеті нұсқаларын жинау, жариялау жұмыстары. XIX ғасыр мен XX ғасырдың басындағы қазақ фолъклоры туралы ғылымның Ресейдегі алдыңғы қатарлы ой-пікірлермен, түрлі əдеби-фольклорлық зерттеу мектептерімен сабақтас болуы. Кеңес дəуіріндегі қазақ фолъклористикасының қалыптасу, даму жолдары. Халықтың мəдени, рухани мұраларын игеру туралы 20-30 жылдардағы көзқарастар. Жинау, жариялау, зерттеу, оқулықтар жазу мəселесі /Х.Досмұхамедов т.б./. Зерттеу методологиясының қазақ фольклористикасында игерілуі. Осы жылдардағы ұйымдастыру жұмыстары, кеңестер, қаулы-қарарлар. С.Сейфуллин, І.Жансүгіров, М.Əуезов, С.Мұқанов, Қ.Жұмалиев, Е.Ысмаилов, Ə.Марғүлан, М.Ғабдуллин, Н.С.Смирнова, Б.Кенжебаевтардың кеңес дəуіріндегі қазақ фольклористикасын қалыптастыру, өркендету жолындағы ізденістері. Олардың еңбектеріндегі əдебиеттану мен фольклортанудың методологиялық жағынан сабақтастығы. Фольклордан үйренудің, оны əдебиетте пайдаланудың ғылыми шығармашылық проблемаға айналуы. Фольклордың халықтығы мен тарихилығы туралы пікірталастар. Ауыз əдебиетінің спецификалық ерекшеліктерін танымаудың, оларды догматикалық тұрғыдан қараудың зардаптары. 40-50 жылдарда қазақ эпосының асыл ескерткіштерін /"Алпамыс батыр", "Қобыланды батыр", "Қыз Жібек" т.б./ байшыл- феодалшыл идеология туындысы деп мансұқтаудың орын алғаны. Қазақ фольклорының пайда болуы, даму жолдары, жанрлары мен түрлері, идеялық-көркемдік ерекшеліктері, шығарушылар мен орындаушылар туралы 60-80-ші жылдарда жазылған еңбектер. Əдебиеттер: 1.4. бөлімдегі «Қазақ фольклорының зерттелу жайы» атты 15- дəріс сабақтың жоспарында көрсетілді. жүктеу/скачать 0,65 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|