Ш. Ш. УӘлиханов атындағы тарих және этнология институты



Pdf көрінісі
бет109/460
Дата27.09.2024
өлшемі47,68 Mb.
#145971
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   460
Байланысты:
Қаз тарихы 3 том

біргс жүздерде 
кұрылған ш екаралы қ сотқа, расправа дейтіндерге зор 
•кілеттіктер 
берілді, бұл орайда расправалардың құрылуын 1786 жылғы мау- 
сымда II 
Екатерина былай деп мақұлдады: «Біз расправаларды к а за к халкына 
пайдалы деп 
есептейміз».56 Расправаларға Кіші жүз руларын баскару жүктелді, 
оларға 
төраға ретінде ру аксакалдары және олардың жанына 2 мүше енді, 
олармен 
катар расправаға орыстардан «депутат түрінде» сенімді адам жіберу 
көзделді. Сонымен бірге реформада далада немесе казактардың көшіп жүретін 
жерлеріне жакын маңайда керуен сарайлар күру ж әне екі немесе үш кала 
салу 
ойластырылды.57 Игельстром Кіші жүздегі калыптаскан дәстүрлі коғам- 
дык-саяси 
жағдайды кирата отырып, Қазакстанды отарлык бағындыруды не- 
гүрлым 
бейбіт жолдармен жүзеге асыруды терендете беруге тырысты. Бұл 
дала 
оңірінде наразылыктуғызды. К азак аксакалдары саяси жағдайлармен 
Коса, 
өлеуметгік және экономикалыкжағдайлармен де шырматылып тастал- 
ЛЫ. 
М өселен, Орынбор ж әне Орал казак әскерлерін ің ж еріне малдың 
ЖІберілгені үшін аманат алынды. Ал еңауы ры — әскери із кесулер күшейді, 
Игельстром 
әскери командалардың бастыктарын жазалау жөнінде үнемі кор- 
КЫТЫП 
отырғанымен, олар реформаныңажырағысыз бөлігіне айналды. «Ре- 
форманың» 
мәні Кіші жүзде хан билігін жоюға әрекетж асауда болатын. Ге- 
Нерал-губернатордыңжанынан жүздерді баскарудың жаңа органы — феодал 
Шонжарлар 
мен патша әкімшілігініңөкілдерінен Орынборда Ш екаралыксот 
Күрылды. 
Әкімшілік органдар — ру аксакалдары кіругетиіс болған «расправа- 
лар» 
сотка бағынды.
Ь
Сөйтіп, 
патшалық өкімет орындары сол кезде дәстүрлі билік иелері шон- 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   460




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет