рын жүргізуші ж әне бес шабарман болды. Билеуш і-сүлтандарды ц ең б и с-
ТЫ міндеттерінің бірі кадағалап оты ру болды , олар сол аркы лы
«оз хал- КЫН төртіпті етіп, үкім етке адал ж ә н е ай тқан ы н ан ш ы кпайты н етіп*
үстауға тиіс еді. Д истанция ж ән е ауыл басты қтары н тағайындауды «лай-
ыкты ж әне сенімді адамдарды тандап алу үшін» бірте-бірте ж үргізу үсы-
нылды.84 Ш екаралык ком иссияны ң
Ш. Бақты гереев сұлтанға жауабында
«жергілікті басты ктар әл сіз, тіпті сен ім сіз адамдарды таңдауы мүмкін
ордалықтардыңтандауы бойынша емес, басты ктарды ңтағайы ндауы бой-
ынша аны қталады » деп турасы нан м әл ім д ел ген .85 М ұндай н ұсқам алар
ресей өкім ет оры ндары н ы ң қ а за қ қоғам ы н д а ж оғары б асш ы лы қты ң
мүдделеріне бағы нған қы зм етш і топ құру ж өн індегі ж алпы саясаты н
көрсетті.
1844 жылғы «Ережеде» ресей әкім ш ілігінің қазақ қоғамында өз билігін
ж үзеге асы ру үш ін әл еу м еттік тір ек о р н а т у ғ а күш салған ы ай қы н
суреттеледі. Бұл, ең алдымен, ж ергілікті хал ы қты ң өкілдері үшін ж аңа
оры ндарды ң құры луы . М әселен , бұрын О ры н бор ведом ствосы н ы ң Ба-
Тыс, Орта ж өне Ш ығыс бөліктерін баскары п келген үш билеуш і-сұлтан-
ға
тағы да бір, төртінш і сұлтан косу ұсы ны лы .86 Бұған коса казак д истан
ция басты қтары ны ң саны көбейтілді, оларды ң саны 75 адамға дейін ж е-
туге тиіс болды. Сыртқы істер м и нистрлігінің ш енеуніктері бұл ш араны
ТІкелей былай деп түсіндірді: «олар келтіретін пайданы тәж ір и б ен ің өзі
делелдеп отыр, өйткені кейбір ж ерлерде қ а з а қ старш ы ндары нан сайлап
КОЙылатын д и с т а н ц и я б асты к та р ы т а ғ а й ы н д а л ғ а н к е зд е н б ері ол
Жерлердегі казақтар тәртіпті бары нш а сақтап , бағы ны ш ты лы қтан ш ы к-
пай
келеді».87 Н а к с о л м аксатпен, атап ай тқ ан д а «ж аксы лап кадағалау»
үш ін к а за к та р д ы ң ауы л б а с т ы қ т а р ы н ы ң сан ы к ө б е й т іл д і, о л ар өз
Міндеттерін, баска ш енділерден айы рм аш ы лы ғы әсте де ж алакы үш ін
емес, «өз міндеттерін орындауда ынталылығымен ж әне іскерлігімен ерек-
ціе көзге түсетіндерге уакы тш а берілетін награда» үш ін ор ы н д ай ты н .88
Ш екаралык комиссия ж өнінен «үкіметке кы зм ет көрсеткен немесе ерек-
