Ш. Ш. УӘлиханов атындағы тарих және этнология институты
вскори губернаторлары н, полиция мен ж андарм ерия ш енділерін, уездік шаруй
жүктеу/скачать 47,68 Mb. Pdf көрінісі
|
Қаз тарихы 3 том
| вскори
губернаторлары н, полиция мен ж андарм ерия ш енділерін, уездік шаруй бастықтарын ж әне отарш ылдық әкім ш іліктің баска да өкілдерін ормыпан алуға бастама жасады. Верный, Ә улиеата, П еровск, С емей, Гурьев кали- лары мен басқа да қалаларды ң К еңестері 8 сағатты қ ж ұмыс күнін енгізу туралы шешім қабылдады, азы қ-түлік ж ән е өндіріс м әселелерім ен айна- лысып, там ақ өнімдерінің бағасына бақы лау ж асау ж өніндегі шараларды жүзеге асырды, кәсіпкерлердің жұмысш ыларға озбы рлы к жасауын, олар- дың ж алақы сы н төмендетуін тыйып отырды ж ә н е т.б. Осы ж ә н е баска мәселелер жөнінде бірқатар калаларды ң жұмысш ы ж ән е солдат депутат- тары ны ң К еңестері мен У ақы тш а үкім еттің облы сты қ ж ә н е уездік ко- миссарлар ретіндегі органдары арасы нда ж анж алдар болы п, осы бір то- лассыз күресте К еңестер көбінесе ж еңіске жетіп отырды ж ән е халы к ара сында олардың беделі үздіксіз арта берді. Мұны Уакытша үкіметтің орган дары да мойындап, көптеген жағдайларда жұмысшы ж ән е солдат депутат- тары К еңестерінің шешімдері мен талаптарын орындауға м әж бүр болды. Ақпан револю циясы ны ңж еңісінен кейін Қазақстанда қоғамдық-саяси өм ірдің ж андан уы нда Ресейдің саяси п арти ял ары , әс ір е се, олард ы ң жергілікті ұйымдары мен топтары жетекш і рөл атқарды. Қ азақстанда ли- берал-дем ократиялы қ қозғалы стан кадеттер (оларды ң өздерін атағаны н- дай, «халық бостандығы партиясы») мен «Алаш» партиясы өкіл болды. Кадеттердің ұйымдары 1917 жылдың наурыз-сәуір айларында Семейде (150 адам), П етропавлда (60), К останайда, П авлодарда, Орал мен Ө скем енде пайда болды ж әне негізінен өнеркәсіпш ілерден, ж ер иелерінен, көпестер мен зиялылардан тұрды. 1917 жылғы 18 науры зда кадеттерді ж актауш ы ларды ң ж иналы сы С е мейде партияны ң бөлімшесін үйымдастыру туралы шешім қабылдады, 20 адамнан оның комитеті сайланды. Мұнда олар күнделікті «Свободная речь» газетін ш ығарып тұрды. Ү кім еттік партия болған кадеттер У акы тш а үкіметті, соғы сты ң ж еңіске ж еткенге дейін ж алғасты ры луы н ж ан сала қолдады, жоғары «мемлекеттік мүдделерді» ж актады , қ а зак халкы мен қоныс аударушы шаруалардың мұктаждарын ескермей, казактарға артык- ш ылык берді, бастапкы кезде өзінің Кеңестерге көзкарасы н аш ы к көрсе- туден қаш калактады .184 1905 жылдың өзінде-ақ кұруға әрекет ж асалған «Алаш» партиясы іс жүзінде 1917 жылдың мамыр айында-ак калыптасты, дегенмен, оның ресми тіркелуі 1917 жылдың желтоксанында жүзеге асты. Ү лт-азатты к козғалы - сы партиясыныңұйытқысы қазак коғамының әртүрлі топтарынан шыккан Петербургтің, М әскеудің, Омбының ж әне басқа да Ресей калалары ны ң әр түрлі оку орындарында еуропалық білім алған адамдар, сондай-ак дала ак- сүйектерінің өкілдері (билер, байлар, молдалар), мұғалімдер, тілмаш тар, отаршылдық өкімш іліктің шенеуніктері ж әне баскалар болды. Әлеуметтік базаны ң әлсіздігі, саяси күрес төж ірибесінің ж еткілік сіз- дігі, ж ергілікті бөлімш елері мен м үш елерінің ұйы м ды к ж ағы нан жүктеу/скачать 47,68 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|