Ш. Ш. УӘлиханов атындағы тарих және этнология институты


жылы  Орта жүз руларына Ресей бодандығын кабылдауының өтеміне Ертіс  алкабынан



Pdf көрінісі
бет135/460
Дата27.09.2024
өлшемі47,68 Mb.
#145971
1   ...   131   132   133   134   135   136   137   138   ...   460
Байланысты:
Қаз тарихы 3 том

жылы 
Орта жүз руларына Ресей бодандығын кабылдауының өтеміне Ертіс 
алкабынан 
жер бөлінді. XIX ғасырдың басында Томск губерниясының Бийск 
жөне 
Т юкалинск округтерінде — 32,1 мың казак, Тобыл губерниясының Есіл 
жөне 
Қорған округтерінде — 19,8 мың, Омбы округінде — 10 мың, Петропавл­
да 
— 23,6 мың, Семейде — 32,5 мың, Өскеменде — 9,8 мың, Сібір шебінің дис- 
танцияларында 11,4 мың адам тұрды. Ресейдің тікелей бодандығында Орта 
жүздің 
барлығы 140 мыңнан астам казағы болды.
XIX ғасырдың басында шекаралық өкімет орындары әскери-барлау сипа- 
тында 
бірқатар шаралар колданды. 1815 жылы Усть-Уйск бекінісінен Торғай- 
дың жоғарғы ағысына подполковник Феофилатьевтің бастауымен 1617 адам- 
нан, 
соның ішінде 330 казактан, 1080-нен астам башқүрттан, екі зеңбірегі бар 
100 жаяу әскерден тұратын экспедиция жіберілді. Бұл экспедицияныңбасты 
максаты 
корғасын рудасы кеніштерін зерттеу ж әне оларға апаратын колайлы 
жолдарды 
барлау еді.771816 жылы Ертіс шебінен И. Ш ангиннін баскаруымен 
200 
адамнан тұратын осындай экспедиция ж әне Пресногорьков бекінісінен
275


150 казактан тұратын Ф. Набоковтың отряды жіберілді. Бұл экспедициялар 
ғылыми және барлау мақсаттарына қоса, Ресей империясының әскери күиіі 
мен орыс әскерлерінің Қазақстанның кез келген нүктесіне жету мүмкіндігіп 
де көрсетті.
Көріп отырғанымыздай, XIX ғасырдың басында Ресейдің Орта жүздегі сая- 
саты неғұрлым белсенді болатүскен. Мұны Уәли хан билік еткен кезде Қазақ 
хандығының әлсіреуі, сондай-ақ Ресей империясының аймакка ықпалының 
күшеюі туғызған еді. Отаршылдық өкімет орындарының барлық шаралары 
Солтүстік ж әне Шығыс Казақстанды империя құрамына қосуға негіз дайын- 
дау мақсатын көздеді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   131   132   133   134   135   136   137   138   ...   460




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет