Шарт­ты­бел­гі­лер Зерделі­ой – ақын-жа зу шы лар ту ра лы пі кір лер мен бел гі лі тұл ға- лар дың фи ло со фия лық ойт ол ғау ла ры – та қы рып ты ке ңей те тін та ным дық мә лі меттер Әдебиет­теориясы

110
«­Бау­ыр­лар»­өле­ңі
Ат ай на лып, қа зы ғын та бар,
Ер ай на лып, елін та бар.
Ха лық ма қа лы
Тұ ман бай Мол да ға лиев тің « Бау ыр лар» өле ңі 
бү гін гі күн де гі өзек ті мә се ле лер дің бі рін қоз ғай-
ды. Ата жұрт та қы ры бына Қаб деш Жұ ма ді лов, 
Ора за қын Ас қар, Сма ғұл Елу бай си яқ ты қа лам-
герлер сан мәр те оралып, шы ғар ма ла ры на ар қау 
ет ті. Бұл шы ғар ма лар дү ниежү зі не та ры дай ша-
шы лып кет кен бар ша қа зақ ты ата ме кен ге ша қы руы мен, қа зақ тұ тас ты ғын 
на си хат тауы мен құн ды. Ал мұ ның өзі – ға сыр лар бойы ата-ба ба мыз аң са ған 
тәу ел сіз дік тің же мі сі.
Ақын тағ дыр тау қы ме ті мен ТМД, Түр кия, Иран, Қы тай, Моң ғо лия, Ауғанстан 
жә не бас қа да елдерде жүр ген қан дас та ры мыз ды ата жұ рт қа бы лай ша қы ра ды:
Ме нің же рім мы на жер – се нің же рің,
Жа ра сып тұр сол жер ге ке лу ле рің.
Осы ал қап та се нің де ма лың жа тыр,
Жай қа лып тұр ша был май егін де рің, –
деп, «ағай ын та ту бол са, ат көп» де ген ха лық қа ғи да сын ұс та на ды:
Ме нің кө лім мы на көл – се нің кө лің,
Се нің ар қаң кө ңіл ге се мір ге нім.
Жо ғал ма сын, ағай ын, жо ғал ма сын,
Же тем де ген сол көл ге се нім де рің.
Ме нің тау ым мы на тау – се нің тауың,
Ақ бас шы ңын ал ты ай жаз жу ған жау ын.
Жал ғыз рет көр сең де тір лі гің де,
Мүм кін емес сол тау ды са ғын бауың, – 
Өлең­нің­ үзін­ді­сін­ тың­
дап,­ ақын­ның­ мақ­са­ты­на­
ба­ға­бер.
CD­07
Табиғаты­тамылжыған­Қа­зақ­стан
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года
№
217

111
деп жо ма рт тық пен елі міз дің ұлан-ғай ыр Ал тай мен Аты рау ға дей ін со зы лып 
жат қан же рін де гі әр бір кө лі, тауы мен бө ліс кі сі ке ле ді. Аталар ама на тын ес те-
рі не са ла ды:
Қи май кет кен сол су ды атала рың,
Бе тін жу ып соң ғы рет мөл ді рі не...
Әр бір қа зақ ба ла сын ер жет ке сін отау ті гіп, бө лек шы ға рып, өз ал ды на үй 
қы ла ды. Тұ ман бай да қан да сы на осы ой ды мең зей ді:
Мы на ор ман ме ні кі, сен де со ның
Аға шы нан үйіңе уық ал ғын.
Уық ша ңы рақ тың күл ді реу іші не кір гі зі ліп, ке ре ге ге бай ла на ды. Осы лай-
ша, ки із үй дің қаң қа сы пай да бо ла ды. Ағай ын дар ки ізін жа бы сып, лез де үй ді 
ті гіп бе ре қоя ды. Сон дық тан 
Қар сы алу ға дай ын тұр бау ыр ла рың,
Өз же рі ңе бә рің де кел сең кө шіп, –
дей ді.
Одан бө лек қа зір гі уа қыт та оқу мен бол сын, кә сіп пен бол сын, ше тел ге ке тіп 
жат қан жас та ры мыз ел ге орал май, бар ған жер ле рі нен қайт пай қа лып қоя тын 
жағ дай жиі ұшы ра са ды. Ақын идея сы «ше тел де жү ріп сұл тан бол ған ша, өз 
елің де ұл тан бол» де ген ма ғы на мен ас тас қан дық тан, « Бау ыр лар ға» өле ңі нің 
ма ңы зы зор. Бә рі міз бір кі сі дей жұ мыл сақ, ба ры мыз ды ба ға лап, жо ғы мыз ды 
тү ген дей тү се міз де ген идеяға саяды.
­
Ойталқы
1. Шетелде жүрген қандастарымызды атажұртқа қайтару үшін елімізде 
қандай шаралар ұйымдастырылды? Өз тарапыңнан не ұсынар едің?
2. Шығармадағы көтерілген мәселелерді қазіргі өмірмен байланысты-
рып, ұлттық мүдде тұрғысынан аш.

жүктеу/скачать 3,65 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: