Шарттыбелгілер Зерделіой – ақын-жа зу шы лар ту ра лы пі кір лер мен бел гі лі тұл ға- лар дың фи ло со фия лық ойт ол ғау ла ры – та қы рып ты ке ңей те тін та ным дық мә лі меттер Әдебиеттеориясы
жүктеу/скачать 3,65 Mb. Pdf көрінісі
|
| «Бел-бе лес те»
де ген бе сін ші та рау да – жер дауы тө ңі ре гін де гі дүр бе лең одан әрі жал ға са ды. Жаз жай лау ға шы ғу уа қы ты бол ған дық тан, аға сы Тә ке- жан ның ұсы ны сы мен Абай бүл дір ген те ру ге шы ға ды. Сол кез де ал да ры нан Бө жей дің киі мі жа бы лып, ке кі лі ке сіл ген қа ра көк атын ор та ла ры на ал ған екі қы зы бас та ған қа ра лы көш өте ді. Олар кі сі лер ді көр ген де дау ыс сап, жоқ тау ай та ды. Абай осы топ тың іші нен Тоғ жан ды та нып, ерек ше күй ге тү се ді. Бұл кө рі ніс ке әлі еш те ңе ні тү сін бей тін Ос пан ға на мәз бо лып жүр. Бө жей ауы лы Құ нан бай лар отыр ған жа қын қо ныс қа кө шіп кел ген дік тен, Құ нан бай үш са ба қы мыз, бір ту бие, бір тай, Зе ре мен Ұл жан бір түйе сой ыс алып, тай лы-тұяғы қал май, Бө жей үйі не кө ңіл ай ту ға ба ра ды. Қыз дар жоқ тау айт қан да Құ нан бай ға да кі нә та ға ке те ді. Сол кез де Құ нан бай мен ағай ын дас Са ры апаң Бөжейді мақтай әрі жақтай келе, сөзінің соңын: Мы на да қар лар не дей ді? Жақ сы дан жа ман кө бей ді. Ес кі нің асыл кө зі еді, Ұр лап та көм дің Бө жей ді, – деп аяқтайды. Екі жақ бір-бі рі не де ген өк пе сін осы лай ша әй ел дер ау зы мен жет кі зе ді. Қай тар да Құ нан бай: «Күт сең, Са ры апаң ды күт сең дер ші», – деп оған де ген ри за шы лы ғын бір-ақ ау ыз сөз бен біл ді ре ді. Күз ай ының бел гі сін жұрт тың жаз ғы үл кен ки із үй лер ді қой ма ға тас тап, кі ші леу қо ңыр қай үй лер ті ге бас та ға ны нан бай қау ға бо ла ды. Та ғы да Құ нан бай жа ғы мен жі гі тек ара сын да ки кіл жің бас та ла ды. Әң гі ме ге ар қау бол ған жағ- дай – Май ба сар дың ат ша ба рын жі гі тек тің бір жі гі ті нің са бап ке туі. Май ба сар – Өс кен бай дың бас қа әй елі нен ту ған Құ нан бай дың іні сі. Құ лын шақ пен бол ған ке ліс сөз мә мі ле ге кел ме ген дік тен, Құ нан бай бө лі ніп ке те міз де ген жі гі тек ті тоқ та ту үшін та ғы ша бу ыл ға шы ға ды. Жі бер ген жі гіт те рі бас қа көш пен бір ге бай қа май қа ра лы Бө жей кө ші не де ти ісе ді. «Бө жей дің қа ра лы кө ші не шау ып ты. Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 83 Өлі аруақ ты қор лап ты» де ген сөз жел дей есіп, шар та рап қа та рай ды. Ен ді Бай- да лы да қол жи нап, Тоғ жан ның әке сі Сүйіндік Тү сіп ті Қар қа ра лы ға арыз ай ту ға жө нел те ді. Үш күн ге со зыл ған «Мұ са құл со ғы сы» Құ нан байдың же ңісімен емес, жі гі тек жа ғының кү ре су ге, бел де су ге жа рай тын ды ғын көр се туі мен аяқ тала ды. Ара да тып-ты ныш 10 күн өте ді. Ке ле сі кү ні Тү сіп тің ары зы бой ын ша Чер нов де- ген ше неунік пен Қар қа ра лы дан ілес кен қа зақ тар Май ыр дей тін кө мек ші сі мен жә не бір топ қа ру лы жі гіт пен Құ нан бай ау лы на тү се ді. Екі жақ тың дауы – бая ғы жер мә се ле сі. Арыз-ша ғым өте көп бол ған дық тан, ұлық тар Құ нан бай ды қа ла ға алып ке те ді. Құ нан бай кет кен нен кей ін жі гі тек жа ғы Қа ра тай мен ыр ға са жү ріп, 15 қыс тау ды қай та рып алып, ты ныш та ла ды. Мал да бе рі ле ді. Бұ дан кей ін Құ- нан бай үс ті нен арыз түс пей ді. Ал Абай бұл кез де ай на ла сын да ғы үл кен дер дің бар лық ша ма-шар қын та нып бол ған еді. Ен ді гі ер ме гі – қо лы на дом бы ра алып, мөл дір күй лер, сұ лу ән дер шер ту. Тоғ жан ды сағынышпен ес ке ала ды. Құ нан бай ісі Ом бы ға кет кен дік тен, оған сол жақ қа ба ру ға ту ра ке ле ді. Ал шын бай па ра лап тас та ған Май ыр ен ді қы сы ла бас тай ды. Құ нан бай дың бір құ да сы Ті ні бек те көп кө мек те се ді. Май ыр Ке ре ку ге жет кен нен кей ін Құ нан- бай ды өзі түс кен үй ге ша қыр та ды. Бар лық қа ғаз ды Құ нан бай ға көр се те ді. Ал Құ нан бай пеш ке от жақ қы зып, өзі Май ыр дың қо лын ар ты на қай ырып ұс тап, Қа ра тай ға бар лық арыз ды жақ ты рып жі бе ре ді. Өті рік мас бол ған Май ыр бұ лар ке те са лы сы мен, үй ие сі Сер гей еке уі нің ке лі сі мі бо йын ша есік ал дын да ғы ес кі леу са рай ды мі ніп кел ген ша на сы мен бір ге өр тейді, Сер гей қа ғаз дың өр тен- ге ні ту ра лы акт жа сап бе ре ді. Бір қыс са пар да бол ған Құ нан бай ел ге қайт қан да ен ді сұл тан емес, Май- ба сар дың ор ны на ел ге стар шын бо лып ора ла ды. Өйт ке ні бұл кез де сұл тан дық би лік жойы лып, стар шын, бо лыс, май ыр де ген би лік түр ле рі ор най бас та ған. Абай был тыр Тоғ жан ау ылы нан қай тар да та ныс қан Ер бол де ген жі гіт пен ой да- жоқ та ұшы ра сып қа ла ды. Жұ ғым ды жі гіт Ер бол Тоғ жан ның жең ге сі мен сөй- ле се жү ріп, Абай мен Тоғ жан ның жо лы ғуы на мүм кін дік жа сай ды. Құ нан бай ды жал ғыз ыр ғыз бай лық тар ға на емес, то пай, жу ан та яқ тың көп ау ыл да ры зор құр мет пен қар сы ала ды. Ал да Тә ке жан ның үй ле ну тойы мен Абай, Ос пан дар дың ұрын ба ру рә сім де рі ат қа рыл мақ. жүктеу/скачать 3,65 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|