149
KazTEA
2015
подобраны и подготовлены, но они того стоят. Наконец, выбранные
культурные материалы должны быть свободно обсуждены учащимися в
сравнении с их собственной. Если учащиеся регулярно подвергаются
воздействию аутентичных материалов, то в будущем они смогут частично
избежать культурный шок во время посещения мест с иноязычной культурой.
Список использованной литературы:
1. Macmillan English dictionary for advanced learners. – Macmillan, 2007. – 1748c.
2. Миролюбов, А.А. Общая методика преподавания иностранных языков в
средних специальных учебных заведениях. М.: Высшая школа, 1978. – 154с.
3. Valdes, G., & Kramsch, C. (1993). The teaching of minority languages as
academic subjects: Challenges. The Modern Language Journal, 79(3),
299-328.
4. Byram, M. 1998. Cultural Studies in Foreign Language Education. Clevedon :
Multilingual Matters, 1998. ISBN: 1853590177.
5. Daskalos, K., Jellum Ling, J. 2005. Authentic texts or adapted texts - That is the
question! [online]. [cit. 17. 5. 2014].
6. Daskalos, K., Jellum Ling, J. 2005. Authentic texts or adapted texts - That is the
question! [online]. [cit. 17. 5. 2014].
7. Nunan, D., Miller, L. 1995. New Ways in Teaching Listening. Alexandria, VA:
Teachers of English to Speakers of Other Languages. 1995. ISBN: 0939791587.
8. Richard, J.C. 2001. Curriculum Development in Language Teaching. Cambridge
University Press. 2001. ISBN: 0521804914.
9. Martinez, A. G. 2002. Authentic Materials: An Overview on Karen's Linguistic
Issues. 2002. [online]. [cit. 2. 5. 2014].
150
KazTEA
2015
UDC 81'33
DIGITAL STORYTELLING AT THE LESSONS OF PROFESSIONALLY-
ORIENTED FOREIGN LANGUAGE
Master in Foreign philology, A. Sarsenbayeva,
Toraighyrov Pavlodar State University, Pavlodar, Kazakhstan
Түйін
Бұл мақала С. Торайғыров атындағы Павлодардың мемлекеттік университетінде кәсіби-
бағытталған шетелдік тілдің сабақтарында цифрлық әңгімеле пайдаланің педагогикалық
тәжірибесі қамтып көрсетеді.
і
Резюме
В данной статье отражен педагогический опыт использования цифрового рассказа на
занятиях профессионально-ориентированного иностранной языка в Павлодарском
государственном университете им. С. Торайгырова.
Every year the appearance of new technologies and multimedia programs creates
new educational tools which make the process of acquiring knowledge entertaining
and informative. In foreign language teaching new gadgets and programs are widely
used too. Teachers try to apply different means to make the educational process
interesting and rewarding. It is not a rare thing the use of such applications as
Youtube, Twitter, Instagram and many others. One of the relatively new educational
tools in language teaching is considered to be digital storytelling.
In the late nineties collaborating with American universities Center for Digital
Storytelling (CDS) became the pioneer of spreading digital storytelling in education.
There are not so many works devoted to the use of educational essence of digital
storytelling but all of them are very in-depth. Main research belongs to Center for
Digital Storytelling and Ph.D. Bernard Robin from the University of Houston
(College of education). His main works are “Digital Storytelling: A Powerful
Technology Tool for the 21st Century Classroom” and “The Educational Uses of
Digital Storytelling”. In September – October, 2014 Bernard Robin and Dr. Sara G.
McNeil conducted the first seminar on digital story-telling where they explained a
step-by-step process of creating digital story-telling and revealed its advantages.
So, what is digital story-telling? There are many definitions but in short it is
telling the story by means of multimedia. Digital story consists of images, audio,
video and narrator’s voice. It lasts several minutes; it is devoted to a chosen topic and
presents a particular viewpoint. Center for Digital Storytelling
in Berkeley
(
California, the USA) distinguishes seven elements which digital story must include
point of view, a dramatic question, emotional content, the gift of your voice, the
power of the soundtrack, economy, pacing. [1]
The programs for making digital stories are “ZooBurst”, “StoryBird”, “UtellStory”,
“ACMI Storyboard Generator”, IMovie, Movie Maker and many others.
The main types of digital stories are personal narratives, stories that inform or
instruct and stories that examine historical events.
151
KazTEA
2015
Personal Narratives usually reveals personal experiences. They are devoted to
specific people and places, deal with life’s adventures, accomplishments, challenges,
and recovery.
Stories That Inform or Instruct are used to convey instructional material in many
different content areas.
Stories That Examine Historical Events are created to recount events from
history with the help of historical photographs, newspaper headlines, speeches, and
other available materials to craft a story that adds depth and meaning to events from
the past. [2]
Digital storytelling can be successfully used at the lessons of professionally-
oriented foreign language because it covers a great range of subjects from medicine
to art.
Digital stories can be used as a part of continuous and final assessments. It can
be created individually, in pairs or in small groups. The story gives the opportunity to
assess pronunciation, grammar and vocabulary knowledge.
In the framework of curriculum of the subject “Professionally-oriented foreign
language” the digital story may be used in the following topics: my profession and
specialty-related topics.
Students can create stories of various types. It can be about a certain person, for
example, “The life and work of Nikola Tesla” by power engineering students,
“Michelangelo” by art students, “Oscar Wilde” by literature students and others.
The most informative type and various in content, in our opinion, are stories that
inform or instruct. In this type of story we can explain the process, analyze different
data and theories, discuss and argue. The example of this type can be, for example,
“The petroleum process”, “Technologies of feed production”, “IT in thermal power
engineering”, “The Principles of Scientific Management” etc.
This year we tried to use digital story as a form of mid-assessment. We have
students of different faculties and specialties: computer engineering, thermal-power
engineering, automation and control, tourism and technology of livestock food
production. The purpose that we pursued was to enlarge students’ professional
vocabulary through searching, reading, analyzing and selecting the information in
English language. Before recording their voices students read their material aloud.
Thus, we also worked at their pronunciation.
In general, the students’ task was to create a story on the chosen topic, to upload
it onto the Youtube channel and at the end to evaluate the works by other students
(peer assessment). We divided the process into several phases.
1) Choosing a topic. At the first introduction lesson students were told the
purpose of the subject, its content, expected results and forms of assessment. They
were explained what the digital story is and they were given a home assignment to
divide into groups of three or pairs and choose a topic for their project. It was
obligatory that their topic had to be connected with their specialty. In addition to the
topic they revealed the purpose of the story, its main idea.
2) Making plan. At this stage students made a plan of the work, searched and
synthesized information.
152
KazTEA
2015
3) Writing a script. Students presented their draft scripts, the images and videos
they chose to better reveal a topic.
4) Narration recording included pre-recording work and recording itself. At
pre-recording stage students read their scripts in order to improve their
pronunciation and avoid the mistakes in their speech.
5) Building a story by means of computer programs. The programs which were
used by students were IMovie, Movie Maker and Pinnacle.
6) Uploading video onto Youtube channel (fld.psu@gmail.com) and then giving marks to
other students.
Totally we created 9 videos on the following topics: pig breeding, computer languages,
history of tourism, tourism in Kazakhstan, thermal power plant etc.
Creating a digital story was very challenging. Students faced different types of difficulties.
First, it was language competence. Some students’ level of language competence is elementary
and that is why it slowed down the process. We didn’t want to divide students according to the
principle strong-weak. We wanted all students to contribute into the process equally. Second, at the
beginning students didn’t understand the idea of digital storytelling and at first they were making it
unwillingly. It is explained with the fact that they were not used to such kind of work. Our students
are test oriented and they are oriented to traditional work forms. Moreover, some of them consider
any work that includes critical thinking and creativity as an overwhelming task. Third, despite
being good at various technologies, several students encountered the problem of computer literacy.
It was difficult for them to insert their voices and to edit their work. But, at the end we achieved the
desirable result: students increased their professional vocabulary and now they are trying to speak
on their professional topics.
In conclusion, we want to mark that we will continue to use digital story-telling at the
lessons of professionally-oriented foreign language as it contributes to the
improvement of both language competence and such skills as creativity, speaking,
ability to gather proper information, analyze and synthesize selected data.
References:
1 B. R. Robin “Digital Storytelling: A Powerful Technology Tool for the 21st Century Classroom” /
http://digitalstorytellingclass.pbworks.com/f/Digital%20Storytelling%20A%20Powerful.pdf
2
B.R.
Robin
“The
Educational
Uses
of
Digital
Storytelling”
/
http://digitalliteracyintheclassroom.pbworks.com/f/Educ-Uses-DS.pdf
153
KazTEA
2015
UDC 372.881.111.1
ДАРЫНДЫ ЖӘНЕ ТАЛАНТТЫ БАЛАЛАРМЕН ЖҰМЫС
Ә. Саттарбек
№ 4 облыстық дарынды балаларға арналған мектеп-интернаты,
Қызылорда, Қазақстан
Резюме
Статья посвящена описанию актуальных проблем, с которыми сталкиваются педагоги
при работе с одаренными детьми в школе. Автором дана характеристика одаренности как
психолого-педагогической категории, также описаны личностные и социально-
психологические аспекты проблем одаренного ребенка, обозначена актуальность
рассматриваемых вопросов. В статье даются общие рекомендации, направленные на
повышение эффективности работы с одаренными детьми в условиях школы.
Abstract
The article describes the actual problems faced by teachers working with gifted children at
school. The author gives a characteristic of giftedness as psycho-pedagogical categories, also
described personal and socio-psychological aspects of the problems of the gifted child, it
emphasizes the relevance of the issues for domestic pedagogical practices. This article provides
general recommendations aimed at improving the efficiency of working with gifted children at
school.
Мен, № 4 Облыстық дарынды балаларға арналған мектеп-интернатында
қызмет атқарып жатырсам да алдымда отырған балаларды тек қабілетті балалар
деп есептейтінмін, ал «дарын» деген ұғым мен үшін тым күрделі тұғын. Мен
үшін “дарынды оқушы – бұл жақсы оқитын оқушы” деген пікір қалыптасқан
және де маған оқуда қиыншылық туғызбайтын, тәртіпті, ұйымшыл, білімді,
тұрақты, ұғымтал, өз ойын нақты және түсінікті жеткізе алатын оқушылар
көбірек ұнайтын. Ал қисынсыз сұрақ қоятын, өз жұмысымен ғана айналысатын,
тәуелсіз, көбіне түсініспеушілік туғызатын, қияли, әр нәрсеге көзқарасы бөлек
оқушыларды түсіне алмай әлек болатынмын. Сонымен дарынды балалар деген
кімдер? Дарынды балалар - өз құрбыларынан ақыл-ойының дамуымен біршама
озатын немесе аса көрнекті арнаулы қабілеттерін көрсететін балалар.
Дарынды балалар бір ғана пәннен емес бірнеше академиялық пәндерден
олардан күткеннен жоғары деңгей көрсетуі мүмкін: мәселен әртістік, спорттық,
музыкалық және басқа таланттарымен танылуы ықтимал. Сонымен қатар олар
бір салада дарынды болса, басқа салаларда қиындыққа тап болуы мүмкін; олар
дамудың бір кезеңінде өте қабілетті болса, келесі кезеңдерде қабілеттерін
танытпауы мүмкін. (МАН,73-бет).
Дарынды және талантты балаларды Мен бақылау нәтижесінде
анықтаймын. Мұғалімнің міндеті дарынды оқушыны тек тауып қана қоймай,
оның қабілетін әрі қарай дамыту, шыңдау болып табылады. Және де курсқа
келмес бұрын осы мәселе үшін мен сабақтан тыс арнайы факультативтік
сабақтар жүргізетінмін. Ал курсты оқу барысында дарынды балаларға арналған
арнайы бір модульдің бар екендігін білдім және таныстым. Бұл модуль
дарынды оқушылардың қабілетін сабақ барысында да дамытуға мүмкіндік
154
KazTEA
2015
береді екен. Мектептегі іс-тәжірибе барысында мен 9 «А» сыныбының үш
оқушысына зерттеу жүргіздім. Олардың есімдері: Сәбит Дина, Тәжім Райхан
және Нұршат. Бұл оқушы қыздар менің тобымда оқып жатырғанына 3 жыл
болды. Оның үшеуі де осы уақыт аралығында ойының ұшқырлылығымен,
ізденімпаздығымен, сабақты еш қиындықсыз оқитындығымен, тәжірибеде
мәселенің шешімін оңай табатындығымен көзге түсті. Көп жағдайда
дарындылық тек бір салада емес бірнеше салада көрінеді екен. Олардың үшеуі
де конкурстық негізде мектепке қабылданған, алайда олар физика-математика
бағытын тереңдетіп оқитын сыныпқа қабылданғандықтан мен олардың
қайсысының өз пәніме ерекше қабілеті бар екеніне осы уақытқа дейін еш
зерттеу жүргізген жоқпын, себебі физика-математика бағытындағы сыныптан
мен олимпиада, ғылыми жұмысқа оқушы алып дайындай алмайтынмын. Ал
жалпы Дина осы уақытқа дейін биология пәнінен, Нұршат физика пәнінен,
Райхан математика пәнінен түрлі жарыстарға барып жүлделі орындармен
қайтып жүрген оқушылар. Өзімнің пәнімнен үшеуінің де білім деңгейлері бір
болып көрінетін
Барлық мұғалімдер балаларға білім беруде барынша жоғары жетістіктерге
қол жеткізу үшін қолайлы орта жасауға тырысады. Дарынды және талантты
балаларға қатысты бұл едәуір күрделі мәселе ойлауды, талқылауды және
мұқият жоспарлауды талап етеді. Әртүрлі теориялар мен стратегиялар
балаларды оқытудың мазмұнын анықтау үшін тиісті бағдарлама шеңберінде
қолданылады. Тәжірибеге жасалған талдау оқушылардың қажеттіліктерін
қанағаттандыруда мектеп бүкіл оқушылар үшін мектеп стандартын
күрделендіруі тиіс. (МАН,73-бет).
Сонымен мектептегі іс-тәжірибе барысында осы аталған үш оқушының
білімін жан-жақты зерттеп, ағылшын тілінің жоғарғы деңгейін қайсысы
қабылдай, түсіне алар екенін білгім келді. Менің алдыма қойған мақсатым -
түрлі ақпарат алу көздерін пайдаланып, бала қабілеттерін кең көлемде қамтуға
мүмкіндік беретін баланың мінез-құлқы мен іс-әрекетін жан-жақты бағалау
және білім беру жүйесінде жаңаша мазмұн беру арқылы жан-жақты дамыған
шығармашыл, рухани ой-өрісі кең жеке тұлғаны тәрбиелеу деп қойдым.
Эйр талантты да дарынды оқушыларды оқыта білетін мектептердің оқу
бағдарламасын өзгерту арқылы мектептегі барлық оқушылар үшін
күрделендіру және акселерация модельдерін қолдана алатындығын айтады. Ол
үш тармақты пайдалану арқылы Меркер мен Нильсонның оқу жоспарын
өзгертудің моделін бейімдеп жасады:
мазмұнына өзгерістер енгізу (үдеріс пен нәтижені қоса есептегенде);
әдісті өзгерту;
білім берудегі өзгерістер;
Эйр мұғалімдердің балаларға сапалы тапсырма беру мақсатымен өз
жоспарларын өзгерту болатындығына бастауыш буында жүргізілген шағын
зерттеулерден дәлелдер келтіреді. Осы әдісті тәжірибеде қолданып жүрген
мұғалімдер қосымша көмек беру арқылы балалар тобының аясын кеңейте
отырып, бұдан да күрделі тапсырмаларды орындатуға болады деген қорытынды
155
KazTEA
2015
жасайды. Бұл стратегияның сыныптағы талантты да дарынды оқушыларды
анықтауда туындайтын кейбір мәселелерді шешуде көмегі зор екендігін айтады
(МАН, 76-бет).
Осы мақсатта мен де осы уақытқа дейін өтілген барлық грамматикалық
құрылымдар мен сөздік қорларды кірістіре отыра 50 сұрақтан тұратын 3 тест
нұсқасын дайындап оқушылардың білім деңгейлерін тексеріп шықтым. Осыдан
кейін жалпы жазу сауаттылығы мен сөйлеу шеберлігіне байланысты бақылау
жұмысын алдым. Жұмыс барысында Сәбит Динаның басқаларға қарағанда
ағылшын тілін терең түсінетіні және сөйлеу шеберлігі де мықтырақ екені
белгілі болды. Мінезі тұйық Дина көп сөйлемесе де сұрақ қоюдан ешқашан
ұялмайтын және өз бетінше мәселерді талқылап шешімін тауып жататын.
Тәжім Райхан сырт көзге алаңғасарлау болып көрінгенімен, ағылшын тілін
аптасына 2 рет қана өтетін сынып үшін үйретілгеннен артық білімі бар екенін
көрсетті. Нұршат қанша тырысса да ағылшын тілі ол үшін қиындау екен.
Қаншама рет өз сөзімен түсінік айтуға, қиын тапсырмаларды орындауға
тырысса да, «5» деген бағаға келіңкіремеді. Бірақ әрқайсысы өз бетінше
талантты еді. Райхан – сыныптың ең белсенді, үздік оқушысы. Жан-жақты,
мектептегі барлық іс-шараларға белсене ат салысады, ән айтады. Нұршат –
сыныптың орта деңгейлі оқушысы, домбыра тартады, ақындық қасиеті бар.
«Өзгертілген оқу жоспары» әдістемесінің көмегімен сыныпта ерекше
қасиеттерімен ерекшеленетін шағын топтарда орындалатын тапсырмалар
дайындауға болады, бірақ топ құру кезінде барлық оқушылар үшін тиімді
оқыту үдерісін ұйымдастыру икемділікті талап етеді (МАН,76-бет).
Дарынды
балалармен жұмыс жасауда әрқайсысының қабілеті,
қызығушылығы,
эмоционалдық-психикалық
күйлері
есепке
алынып
дифференциалды тапсырмалар, кеңейтілген тапсырмалар мен құзырлылық
тапсырмаларды мен де дайындадым. Өзімнің күнделікті жұмысымда әрбір
сабақта мен бұл оқушыларға арнайы осы тапсырмаларды берумен қатар,
тақырыпқа қатысты сын тұрғысынан ойлау қабілетін дамытатын ашық сұрақтар
қойып отырдым. Бастапқы уақытта Райхан сол бұрынғы әдетіне көшіп көп
сөйлеп көп жыбырлап сабақ процесіне онша мән бермегенімен, тапсырма
орындауда ынта мен жауапкершілікті көрсетті. Ол өзіне тапсырманың өзгеше,
күрделірек болып келетінін білетін сондықтан да тапсырма орындау барысында
қажет болады деген оймен әр жаңа сөзді, грамматикалық құрылымды
түсіндіргенде ықыласпен тындап отырды. Жалпы қазіргі кезде оның артық
қозғалысы біршама азайды. Нұршат ағылшын тілінен білімі орташа, өзіне де
маған да қыңыр мінез көрсету арқылы біршама қиындықтарды туғызды.
Берілген тапсырманы орындамас үшін түрлі сылтаулар айтатын. Кейін оның
астрономия саласына қызығатынын білгеннен кейін, грамматикалық
құрылымға, сөйлеу шеберлігін дамытуға арналған тапсырмалардың барлығын
астрономия саласына қатысты етіп дайындап келуіме тура келді. Тапсырманы
шешкенде, аударғанда не туралы екенін білу үшін ол оны орындайтын.
Нәтижесінде Нұршаттың сөздік қоры 1 % болса да көбейді. Жақсы көрсеткішті
көрсеткен Дина болды. Табиғаттан бұл оқушыға өткір көз, ұшқыр ой, қиял
156
KazTEA
2015
дарыған. Мен оған ең қиын деген тапсырмаларды беріп отырдым, ал ол еш
жалқауланбастан оны орындайтын. Бұл оқушының мұндай қасиеттерін осы
уақытқа дейін байқамағаныма өзім өкіндім. Маған ұнағаны, топтық
жұмыстарда үш оқушым үш топта болса сол топқа көшбасшылық жасап
отырды. Бір топта жиналса бір-бірімен жарыса оқыды, алайда озған оқушыны
көреалмаушылық деген болмады. Бір-біріне барынша көмектесуге тырысты.
Сабақ арасында сергіту сәтін ұйымдастырып, оқушылардың бойын жазып,
сергітіп отырдым. Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау модулін башылыққа
ала
отырып,
оқушылардың
алған
білімдерін
бағалау
мақсатында
тапсырмаларды орындаған сайын оқушылар ө-өздерін бағалар отырды. Сұрақ
қойып, жауап беріп сабаққа белсенді қатысып отырған оқушыларды
стикерлермен бағалап жиынтық баға қойдым. Барлық сабағымда оқушыларды
бақылап, қадағалап, бағалау барысында көшбасшылық қасиеттерін көруге
тырыстым. Әрбір сабағымды қорытындылайтын кезімде оқушылардан нені
үйренгендігін, не қиын болғанын және маған қоятын сұрақтарын кері байланыс
парағына жазып, тапсыруларын үйреттім.
Қорыта келгенде оқыту мен оқудағы 7 модульді басшылыққа ала отырып
сабақ өтудің тиімділігі: оқушылар өзара бағалауды, дарындылықты анықтауды,
сыни тұрғыдан ойлауды да, шығармашылықпен айналысуды да тереңінен
түсінуге бағыт алды. Топтасып жұмыс жасауда ойларын еркін айта алуын,
дәлелдемелер арқылы постер қорғап, білімдерін кеңейтетінін ұқты. Бағалауда
мұғалімге тәуелді болмайтынын, өз білімдерін өздері бағалауға болатынын
көрді. Жеті модульді сабаққа кіріктіріп, бағдарламамен жұмыс жасағанда
тапсырманы бірлесіп жасаудың тиімділігін түсіндім. Өз бетімен жұмыс
жасауына сенім артып, тапсырманы қызықты етіп берсе, оқушылар қажеттілігін
алуға тиімді бағдарлама екенін ұқтым. Білім берудегі Кембридж тәсілінің
теориялық негіздерін басшылыққа ала отырып, оқыту үдерісінде және
тәжірибеде жеті модульді ықпалдастырып сабақ өткізудің нәтижелі
болатынына көз жеткіздім.
Келесі жылы бұл оқушылар мектепті аяқтағалы тұр, өздерінің болашақ
оқуларын Райхан мен Нұршат физика саласында, ал Дина биология саласында
жалғастырғысы келеді, ал мен өзім олардың өмірде өз орындарын тапқанын
тілеп отырмын. Келесі оқу жылы пәніме ерекше қабілеті бар дарынды баланы
табу үшін және жалпы дарынды және басқа да балалардың тұлғасын
қалыптастыру үшін әрқайсысының қабілетін ескере отырып кеңейтілген
тапсырмалар, дифференциалды тапсырмалар, топтық жұмыс арқылы сабақ
өтемін деген шешім қабылдаудамын және олардың қабілетін дамытудың келесі
жолдарын алдыма жоспар етіп қойып отырмын:
1.
Сабақтар
2.
Пәндік үйірмелер;
3.
Тіл мерекесі;
4.
Олимпиадалар;
5.
Интеллектуалдық ойындар, дебат (пікір сайыс) клубы;
|