Студенттердің СЖҚ мәдениетін қалыптастыру ерекшеліктері

Жемқорлық мәселесі мемлекеттік маңызды мәселе болып табылады. Елімізде әлеуметтік-экономикалық реформаларды жүргізу барысында кездестіріп отырған қиыншылықтардың басты себебі - сыбайлас жемқорлық. Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаев: «Біз сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес жолында үнемі жұмыс істеп, ахуалды жақсартып келеміз, дегенмен, кейбір азаматтардың табысты жасыру, қаржы мен мүлікті шетелге шығару, салық төлеуден жалтару арқылы көлеңкелі экономика жасап халықтық бюджетті ысырапқа салуда. Сөзден іске қөшетін уақыт жетті, сыбайлас жемқорлықпен ашық күресетін кез келді» -деді өзінің халыққа Жолдауында [2].

ойларын былай жекізді: 1. Сыбайлас жемқорлық қазіргі 21- ғасырдың ең шешілмейтін проблемасы болып табылады. Оның бастамасы жай кәсіптік, жеке шаруашылық, кәсіпорын- фабрикалардан басталып, жоғарыдағы аға шенеуліктерден жалғасады. Менің өз ойымша адам ақшаға деген жай қызығушылықтан, ол белгілі бір минималды сома болсада, одан кейін ол милион, милиард шығындарға ұлғайуы мүмкін. Алысқа бармайақ өзіміздің қаладағы колледж, университет сияқты мекемелерде пара алатыны әбден анық. Әсіресе пара алу «жол полиция» қызметкерлеріне толықтай таныс.Ол кісілерді де түсінуге болады, мүмкін жалақыларыда жетпейтін болар. Бірақ осы қылықтары ушін заң алдында тартылатыны белгілі. Сондықтан елімізді пара алу әшкереніп, ондай заң бұзушылықтар орындалмаса деп қалайтын едім. 2. Сыбайлас жемқорлық мемелекеттік негіздерді іштей күйретіп, экономикаға нұсқан келтіреді. Ең қиыны сыбайлас жемқорлық халықтың билікке деген сенімін жояды, ерікті демократиялық қоғам құру оның күллі шешімдерін жоққа шығарады. Сыбайлас жемқорлық түсінігі пара беруді өзінің қызметтік дәредесінің лауазымды тұлғасын жеке баю мақсатында тікелей пайдалану деген мағынаны білдіреді. Ұсталған жемқорлардың ұзақ мерзімде темір торға жабылып жатсада, басқалары бұл әрікеттерін әлі тоқтатар емес. Жемқорлық қазір бүкіл жерде бар. Кез келген оқу орны, жұмысқа тұру үшін де жемқорлар белгілі бір соммада ақша талап етеді

Жастардың құқықтық мәдениетін көтеру ісінде - ең алдымен құқықтық санасының қалыптасуы мен оған ықпал ететін қозғаушы күштердің рөлін анықтап, сол мәселелер төңірегінде маңызды іс-шараларды жүйелі ұйымдастыруға баса назар аудару қажет. Қоғамдық өмірдегі рухани бастауларды зерделеп, құқықтық мәдениетті қалыптастыруда салт-дәстүрдің тигізетін ықпалын, оның адами құндылықтарын, бағыт-бағдарын басшылыққа алу керек.

сыбайлас жемқорлықпен айналысуының негізгі себептерін атап көрсеткен:

1.Мемлекеттік қызметкелердің құқықтық мәдениетінің төмендігі;

2. Мемлекеттік қызметке мамандарды таңдауға, іріктеуге немқұрайлық таныту, таныстық, тамырлық, туыстыққа жол берілуі;

3.Құқық бұзушылыққа жол беру, қызметтік тәртіп қатаң сақталмау;

4.Кейбір мемлекеттік қызметкерлердің мемлекет мүддесінен гөрі өзінің жеке мүддесін жоғары қоюы;

5.Кейбір мемлекеттік органдарындағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы заң талаптарын қатаң қадағаламау, орын алған сыбайлас жемқорлыққа қарсы шара қолданбау;

6. Қызмет бабы шапшаң өсетін басшылардың азаматтық позициясы, патриоттық жауапкершілігінің төмендігі;

7.Мемлекеттік қызметтегілердің интеллектуалдық деңгейі мен азаматтық позициясының төмендігі.

Сыбайлас жемқорлық қылмыстық әрекет ретінде әлеуметтік-экономикалық жағынан ғана емес, сонымен қатар мемлекетің абыройы, мәртебесі үшін, өскелең ұрпаққа тигізер теріс ықпалымен де өте қауіпті