510
ТФН, ТФНУ және ТФНД
сериялы
тоқ
трансформаторларын (13.30, а
сур.) 35, 110 және 220 кВ
номиналды кернеулеріне және
2000 А дейінгі номиналды
біріншілік тоқтарға шығарады.
Осындай трансформаторлар
орамаларын
трансформатор
майы
құйылған және металл
негізде 4 бекітілген фарфорлық
корпусқа 3 орналастырылады.
Фарфорлық
корпустың
жоғарғы
шетбетінде
май
көрсеткіші және біріншілік
ораманың қысқыштары 2 бар
шойын
май
кеңейткіш
1
бекітілген.
Негізде бекітілген екіншілік
орамасы бар өзек біріншілік
орамамен қамтылады (сегіздік
түрінде). Екіншілік орамалар
ұштары
трансформатор
негізіндегі
саңылаусыз шойын
қораптарға
орналастырылған
қысқыштарға шығарылған.
13.29 сур. ТКФ-3 тоқ
трансформаторы:
1 — орнату бұрыштамасы; 2 — фарфорлық
оқшаулағыш; 3 — қорғаныс қаптамасы; 4 —
біріншілік орама қысқыштары; 5 — екіншілік
орама қысқыштары; 6 — магнит өткізгіш
ТФНКД сериялы тоқ трансформаторларын (13.30, б сур.) 500 кВ
дейінгі номиналды кернеуге шығарады.
Шоғырсымның жеке тарамдарының жерге тұйықталуына қарсы
желіні қорғау үшін алмалы магнит өткізгіші бар ТЗР сериялы тоқ
трансформаторларын (жерге тұйықтауға қарсы қорғау үшін, алмалы)
шығарады, бұл оларды диаметрі 65 мм аспайтын құрастырылған үш
фазалы брондалған шоғырсымдарға кигізуге мүмкіндік береді.
Осындай трансформатор электрлік-техникалық болаттың жеке
жолақтарынан жиналған өзектен және жармадан құралады. Өзекте
екіншілік
орама орналастырылады, оның ұштары оқшауламалық
қалыпқа шығарылған.
Біріншілік орама шоғырсым болуы мүмкін. Трансформатор
табанында жерге тұйықтау шинасын жалғауға арналған, диаметрі
8
мм
болатын бұрандама болуы тиіс.
Қалыпты жағдайларда шоғырсым тарамдары бойынша тоқтардың
геометриялық қосындысы нөлге тең немесе оған жақын, яғни
трансформатор өзегі
толықтай дерлік магниттелмейді, және екіншілік
орамада оған жалғанған реленің іске қосылуын тудыруға қабілетті
ЖҚК түзілмейді.
511
Егер қорғалатын қондырғы немесе желі учаскесі фазаларының бірі
жерге тұйықталса немесе фазалар бойынша жүктелім біркелкілігі
бұзылса, яғни жиынтықты магнитті ағын нөлге тең болмаса және
екіншілік
орамада тоқ тудырса, дабылдама тізбегіндегі түйіспелер
тұйықталады немесе қорғаныс сөндіріледі.
Сонымен қатар аналогты тағайындалудағы, мысалы, ТЗЛ сериялы
құйылған оқшауламасы бар және ТЗ сериялы мақта-қағаз оқшауламасы
бар басқа трансформаторлар шығарылады.
ТҚ және қосалқы стансалар сұлбаларында жетектердің сөндіргіш
орамаларын қоректендіру үшін бүйірлік өзектерде біріншілік және
екіншілік орамалар кигізілген, шихталанған өзегі бар ТКБ сериялы тоқ
трансформаторлары қолданылады.
Орамалардың басы және ұштары
магнит өткізгіштің жоғарғы
бөлігінде бекітілген қалқанға шығарылған.
ТКБ сериялы тоқ трансформаторларының ерекшеліктері темірдің
жылдам қанығуы және екіншілік тоқ тұрақтылығы болып табылады.
Кернеуі 1 кВ дейін болатын желілерде тоқ күшін өлшеу және
қорғаныс сұлбасын қоректендіру үшін мақта-қағаз оқшауламасы бар
ТК сериялы шарғылық тоқ трансформаторлары қолданылады.
13.30 сур. Сырта орнатуға арналған тіректі тоқ трансформаторлары:
а
— ТФНД-220; б — ТФНКД-500; 1 — шойын май кеңейткіш (қалпақ); 2 — біріншілік
орама қысқыштары;
3
— фарфорлық корпус; 4 — негіз (арбаша); 5 — екіншілік орама қысқыштары