Сынып жетекшісінің қызметі туралы менің түсінігім

&1 СӨЖ
Эссе “Сынып жетекшісінің қызметі туралы менің түсінігім”
Адамдарды сол қалпында қабылдасаң,
олардың барлық тəн кемшіліктерімен сіз оларды ешқашан жақсарта алмайсыз.
Егер сіз адамдарға идеалды адамдар ретінде қарасаңыз,
сіз оларды өзіңіз қалаған биіктікке көтересіз.
I. Гете
В.Ал Сухомлинский педагогикалық еңбектегі үш ұғымның үйлесімділігі
туралы жазды – «қажетті», «қиын» жəне «əдемі». Менің көзқарасым бойынша,
бізді толғандыратын сұраққа жауап беретін ұлы ғалым-ұстаз Василий
Александрович Сухомлинскийдің осы тұжырымы. Мен өз түсінігіммен
түсіндіруге тырысамын «Сынып жетекшісі – бұл...» Біріншіден, «Ұстаз» деген
асыл мамандықтардың бірін саналы түрде таңдау арқылы біз бала тəрбиесі бізге
сеніп тапсырылғанын түсінеміз – бұл да ғылымның бір түрі. . Балаларды
тəрбиелеу - өміріміздің ең маңызды саласы, бізге балалық шақ сеніп
тапсырылған. Ал, кез келген шенеунік сияқты сынып жетекшісінің міндеттерінің
белгілі бір функциялары болғандықтан, сынып жетекшісі – лауазым десек
қателеспейміз. Өз еңбегінің əлеуметтік мəнін түсіну бос сөз емес. Бұл
педагогикалық шығармашылықты дамытудың, педагогикалық шешім
қабылдаудағы педагогикалық жауапкершілікті, белсенділікті, бастамашылдықты,
батылдықты арттырудың, «Мен жауап беремін», «Мен өзіме аламын», «Мен
міндеттімін» қозғалысын дамытудың қуатты алғышарты. педагогикалық
ұжымдар.
Педагогикалық жұмыстағы үйлесімділік туралы «қиын» ұғымы əсіресе жаңа
бастаған мұғалімге, сынып жетекшісіне жақын. Бірақ бұл адамның жасалу
жолы, бұл қиын нəрселердің не істеп жатқаны белгілі болған кезде оңайырақ
болады. Сынып жетекшісінің басты міндеті – оқушыны тəрбиелеу. Сыныпты
басқаруды сөздің бастапқы мағынасында – педагог-балабақшадағы кəсіби
іс-əрекет ретінде түсіну оңай шаруа емес. Əрбір мұғалім, тіпті ең дарынды
сынып жетекшісі де нағыз тəрбиеші болғанға дейін сынақ пен қателіктің ұзақ
жолынан өтеді: ол сыныппен жəне əрбір оқушымен жұмыс істеу əдістемесін
меңгереді. Сондықтан менің келесі болжамым, сынып жетекшісі де
мамандықтың бір түрі дегенге саяды. Өйткені, сынып жетекшісінің іс-əрекетінде
кəсіби құзыреттілік, идеалистік дүниетаным, жоғары моральдық жауапкершілік
органикалық үйлесім тапқан жағдайда мектеп оқушыларын тəрбиелеуде жоғары
нəтижелерге қол жеткізеді деуге негіз жоқ. .
Менің ойымша, сынып жетекшісінің тəрбие жұмысын ұйымдастыру
процесінде нақты функционалдық міндеттері:

1. оқушылардың жеке басын зерттеу
2. оқу-тəрбие үдерісі мен сыныптағы қарым-қатынасты талдау, үйлестіру
жəне түзету (оқушылар сыныпта өзара жəне басқа сыныптардағы
оқушылармен, оқушылармен жəне мұғалімдермен...)
3. сынып ұжымының өмір сүру кезеңдерін жəне сыныптық іс-шараларды
жоспарлауды, дайындауды, өткізуді жəне қорытындылауды ұйымдастыру:
сынып сағаттары, ақпарат жəне байланыс, жарыстар жəне т.б.
4. Оқушыларды əлеуметтік қорғау (əлеуметтік педагогпен бірге)
5. оқушылардың ата-аналарымен жұмыс
6. сыныптағы студенттердің өзін-өзі басқару қызметін педагогикалық
қамтамасыз ету
7. сынып журналы мен оқушы күнделіктерін ұйымдастыру, жүргізу, оның
функцияларын, сыныпты басқаруды жүзеге асырады.
Бұл сынып жетекшініңтəрбие процесіндегі қызметі,ал күнделікті қандай қызметі
бар?
1. жоқ оқушыларды сынып журналына белгілейді
2. оқушылардың сыртқы түрін жəне олардың ауыстырылатын аяқ киімінің
бар-жоғын бақылауды жүзеге асырады
3. сынып міндетін қадағалайды.
Сынып жетекші болу-үлкен жауапкершілік.Бұл істі жасау оңай емес. Сондықтан
сынып жетекшісі болу – шақыру деп нық сеніммен айта аламын.Сонда да кез
келген мұғалім, сынып жетекшісі, «егер» ол өз мамандығына ғашық болса, бұл
кəсіпті сынай алады. Тəрбие мəселесінде мектептің басты адами факторы,
педагогикалық ұжымның барлық күш-жігерінің «түпкілікті беделі» болып
табылатын сынып жетекшісі десек, артық айтқандық болмас, өйткені оның ең
жақын, барынша баламен тікелей жəне жиі байланыста болу. Сондықтан да,
сөзсіз, «Сынып жетекшісі – лауазым, бұл – мамандық, бұл – шақыру» жəне
В.А.Сухомлинский жазған осы үш ұғым бір-бірімен тоғысады. Бірақ таңдау
мəселесі əлі де болса, мен «Сынып жетекшісі – балалық шақ сеніп
тапсырылатын ұстаз» деген сөзге басымдық берер едім, яғни бізде нағыз
мұғалімнің барлық қасиеттері болуы керек. Мен Юрий Германның: «Мен бəріне
жауаптымын» деген сөзбен сынып жетекшінің қызметі жайлы ойымды
түйіндеймін.