Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым Министрлігі
Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті
СӨЖ морфология
Орындаған : Серикбаева Назгуль Еркинбековна
Тексерген: Отарбекова Жамила Керимбаевна
СӨЖ 3. Күрделі етістіктер мен аналитикалық етістіктердің семантикасы мен функциясы Күрделі етістік және аналитикалық етістіктің айырмашылығын Т кестесіне салып түсіндіріңіз
Аналитикалық етістік
Күрделі етістік
Грамматикалық құбылысқа жатады
Грамматикалық мағына бермейді, лексикалық мағына береді, сөзжасамға жатады
Негізгі етістік және көмекші етістіктен жасалатын етістік тіркесі, мысалы : айта (негізгі) сал (көмекші етістік)
Күрделі етістіктер - ең кемі екі тұлғадан жасалып, бір лексикалық мағына білдіретін, біртұтас, тілдің даяр тұлғасы,мысалы: іздеп кел, білдіріп қайт
Аналитикалық етістіктерде көмекші етістік таза қосымшаның орнына қолданылып грамматикалық мағына үстейді
Екі негізгі етістік бір сөздің мәнін береді
Екі етістіктік мағыналары тең болмайды
Күрделі етістіктердің: біріккен, қос түбір етістіктер, тіркесті түбір , құранды, идиомаланған сияқты түрлері бар
Негізгі етістік пен көмекші етістік тіркесінде көсемшенің й (а,е), ып (іп, п) жұрнағы және толымды көмекші етістік тіркесі аналитикалық формантты құрайды, осы форманттар арқылы жасалған етістік аналитикалық етістік деп аталынады, мысалы : жаз+ып ал (анал. формант)