Тұтас ұстындардың қимасын таңдау
Ұстын қимасының тҥрін таңдаған соң оның керекті ауданын келесі формула бойынша анықтаймыз.
Aкер
N
Ry
c
(2)
бұл жерде: N – ұстындағы есепті кҥш; c
коэффициенті; – коэффициентің ұстын иілгіштігін алдын ала
анықтаймыз
𝑙 0
r
(2) ҚР ҚНжЕ 5.04.23-2002.
Ұзындығы 5-6 метрлік ұстынға әсер ететін кҥшсалмақтың шамасы N=1500-2500 кн болғанда, =100-70 тең етіп қабылдауға болады. Егер N=200-4000 кн болған жағдайда =70-50 тең деп қабылдады.
Иілгіштікті қабылдағаннан кейін оған сәйкес U коэффициенті анықталады және (1) – формула бойынша жуық шамамен керекті ауданды және инерция радиусы анықталады ( Aкер , rкер )
rkep
𝑙0
(3)
Инерция радиусының қима тҥріне байланысты келесі формулалармен белгіленеді.
rx 1 h ;
ry 2 b
(4)
бұл жерде: h, b – қиманың биіктігі және ені;
1; 2 – қималардың келтірілген керекті инерция радиусын табуға мҥмкіндік беретін коэффициент және қима тҥріне байланысты.
Қиманың керекті бас өлшемдерін табамыз
h rkep ;
b rkep
(5)
kep
1
kep
2
Қиманың бас өлшемдерін анықтағаннан кейін керекті ауданға Акер және жергілікті орнықтылыққа байланысты белдеу мен
қабырғаның қалыңдықтарын анықтаймыз ( t , t f ).
Бірден ҥш шартқа (Акер, bкep, hкер) сәйкес ұтымды қиманы табу өте қиын, өйткені басында иілгіштік еркін қабылданды. Сондықтан осы өлшемдердің нақты мөлшерін қайтадан қарастырады:
- егер басында қабылданған иілгіштік өте ҥлкен болса, онда bкep, hкер- аз, Акер- ҥлкен шамалары сәйкес келеді, сондықтан бас өлшемдерін ҥлкейтіп, ауданын кішірейту керек;
- егер қабылданған иілгіштік өте аз болса, онда bкep, hкер- ҥлкен, Акер- аз шамалары сәйкес келеді, осы жағдайда бас өлшемдерін кішірейтіп, Акер көбейтіп қабылдаған дұрыс.
A, b, h – шамасына тҥзетулер енгізіп біткеннен кейін қиманың орнықтылығы тексеріледі
rx 1 h ; ry 2 b
Кернеудің шамасы
max
𝑙0 ;
rmin
max
N
min A
Ry
c
(6)
Керек болса қима өлшемдеріне тағы да соңғы тҥзетулер енгізіледі. Ұстын қимасын таңдау (6) – формула бойынша орнықтылығын тексерумен аяқталады.
Орнықтылықты тексеру ҥшін қиманың геометриялық сипаттамалары анықталады: А – қима ауданы; Jx, Jy – инерция
моменттері:
rx
; ry
инерция радиустері.
Ұстынға әсер ететін кҥштің шамасы аз болғанда қима таңдау шекті иілгіштік бойынша жҥргізіледі, ол ҥшін керекті инерция радиусы анықталады:
rkep
𝑙
0
(7)
мұндағы: – иілгіштіктің шектік мәні;
Қиманы таңдау конструктивтік талаптарды орындау арқылы жергілікті орнықтылықты қамтамасыз ететін элементтердің (қабырғаның, белдеудің) қалыңдығының ең төмен шамаларын табу арқылы аяқталады.
Қабырға қалыңдығы неғұрлым аз қабылдау қажет, себебі қабырға қалыңдығы өскен сайын инерция (Jx, Jy) моменті өспейді, ал аудан тез өседі (А). Сонда инерция радиусы ( rx , ry ) және ұстын қатаңдығы азаяды
rx
; ry
Қабырғаның және белдеудің жергілікті орнықтылығын тексереміз:
а) қабырға ҥшін
hef t
u
(8)
u - ҚР ҚНжЕ бойынша анықтаймыз, қоставрлар ҥшін
u
1,3 0,152 ;
б) белдеу ҥшін
bef t
0,36 0,1 E
Ry
(9)
Егер қабырғаның орнықтылығы орындалмаса, онда бойлық қатаңдық қабырға, ал белдеудің жергілікті орнықтылық шарты орындалмаса, онда көлденең қатаңдық қабырға орналастырылады.
Достарыңызбен бөлісу: |